Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 713

ગરજાઉ
૬૬૮
ગરબા
ગરજાઉ વિ. જિઓ “ગરજ' + ગુ. “આઉ ત. પ્ર.] જઓ ગરદર વિ. ખીચોખીચ ભરેલું, ભિડાયેલુ, સાંકડમાં આવી
ગરજડું” (૨) પૈસાની જરૂર પડતાં પોતાને માલ વેચવા ગયેલું કાઢનારું
ગરદન સ્ત્રી. ફિ.] કેડની પાછલી બાજો ભાગ, બોચી, ગરજા-કેટ ૫. [ગરજાની જેમ મકાનમાં કેટના આકારે કાંધ. [૦ કાંટા પર નહિ (રૂ. પ્ર.) ખબ મગરૂર. નમવી નીકળતો હોઈ ] કઠેરે
(રૂ. પ્ર.) નબળી દશા આવવી, બેઆબરૂ થવું. ૦ નાગરજાડું, -ણ ન. [સં. દ્વારા] જુએ “ગીધ.”
(-નાં)ખી દેવી (રૂ.પ્ર.) નિરાધાર અને નિરાશ બનવું. ૦૫૨ ગરજાવવું, ગરજવું જ “ગરજવુંમાં.
સવાર થવું (રૂ. પ્ર.) ફરજ પાડવી. ૦મરેલી (રૂ. પ્ર.) ગરજાળ, - વિ. જિઓ “ગરજ + ગુ. “અળ-“આળું ભીંસમાં લેવું, મજબુર કરાવવું. ૦ મારવી (રૂ. પ્ર.) હેરાના ત.પ્ર.), મરજિયું વિ. જિઓ “ગરજ' + ગુ. “છયું” ત. કરવું, ભારે નુકસાન કરવું. ૦ મારવું. (રૂ. પ્ર.) કાપી નાખવું] પ્ર.], ગરજી વિ. [અર.] જાઓ “ગરજડું.”
ગરદનું સક્રિ. શિવા.] દાટી દેવું. ગરદનું કર્મણિ, કિં. ગરજીભ પં. એ નામને એક છોડ
ગરદાવવું છે., સ.કિ. ગરyલું વિ. [જ “ગરજ' + ગુ. ઈલું? ત.ક.], ગરજ ગરદાવવું, ગરદાવું જ “ગરદ'માં. વિ. [જ એ “ગર જ+ગુ. “ઉ” ત. પ્ર.], -નૂડું વિ. [+ ગરદી સ્ત્રી. [જ “ગરદ.''3 (લા.)નાશ, પાયમાલી ગુ. ડું સ્વાર્થે તે.પ્ર.] જુએ “ગરજડું.”
ગરદી જ “ગિરદી.' ગરજું ન. [સં. વૃદ્ધ દ્વારા) ગરજાવું, ગીધ
ગરદે . સુકી તમાકુનો નાની નાની પતરીવાળો ભૂકે, ગરો છું. મે ફણગ, (ર) મે ખરે-ખું. (૩) જરદે. () ભાંગ મરી અને ગાંજાને ઘંટી બનાવેલું એક પીણું અણીવાળે લાંબે છરે
ગરદેશરદી ફિવિ. જિઓ “ગરદી,'-દ્વિર્ભાવ.] સખત ગિરદી ગર-ઝાપટિયે ૫. [અસ્પષ્ટ + જુઓ ઝાપટ.] (લા.) એ હોય એમ, ભીભીસ
[ગર જાડી નામની સેનગઢ તરફ રમાતી એક રમત
ગરધ-ઘેણુ (-શ્ય) સ્ત્રી. સિં. વૃદ્ધ દ્વારા.] ગીધની માદા, ગરઝળવું સક્રિ. [રવા.] ઠેલવું, ધકેલવું. ગરઝળવું કર્મ ગરનાર્ડ ન. [અ] એ નામની માછલાંની એક જાત કિ. ગ ળાવવું છે., સ. ક્રિ.
ગરનાળ સ્ત્રી, [પ. ગાર્નેલ] છરાના ગોળ ભરવાની જની ગળાવવું, ગળાવું એ “ગરઝોળjમાં.
પદ્ધતિની ખાંડણી-ઘાટની તપ ગ૨૨ . સમૂહ, જથ્થો [નાખી ખાઈ જવાય એમ ગરનાળું ન. [સં. નિના) પ્રા. નારિ-નાસ્ત્રમ-] ડુંગરા ગર-ગપ(-) કિ. વિ. રિવા.] એવા અવાજ સાથે મોઢામાં પહાડી વગેરેમાંથી આવતે પાણીને પસાર થવાને માર્ગ. (૨) ગરહવું અ. ક્રિ. [રવા.] “ગરડ” કે “ઘરડ’ એવા અવાજે સડક નીચે બાંધેલો પાણીને જવાનો માર્ગ, નાળું. (૩) ગળામાં અવાજ ખેંચો, ઘરડવું. ગરકાવું ભાવે, ક્રિ. પરનાળનું પાણી જવાનું બાકું. (વહાણ.) ગરદાવવું છે., સ. કિ.
ગર૫(બ)-છાંટ (ય) સ્ત્રી. ગપગોળે, અફવા ગરકાવવવું ગરહવું જ “ગરડવું'માં.
ગરબઢ જુઓ ગડબડ.' ગરા પું. [ઓ ગરડવું' + ગુ. “એ” 5. પ્ર.] ઘંટવાના ગરબ-ગેટાળે જ “ગડબડ-ગોટાળો.' અક્ષરનો કાગળ કે પોથી, “કેપી-બુક
ગરબાથ ( શ્ય જ “ગડબડ-ચેાથ.” ગર૮-૫ણ ન. [જુએ “ગર હું + ગુ. પણ ત. પ્ર] ઘડપણ ગરબા-સરબત એ “ગડબડ-સડબડ,” ગર(-લ)દ્ધ વિ. [જ “ઘરડું] જુઓ “ઘરડું.'
ગરબાડાટ જુએ “ગડબડાટ.' ગર(-લ)રું . [+ગુ. જઓ “એરું' વિ. તુલાનાર્થક પ્ર.] ગરબહિયું “ગડબડિયું.'
[(પદ્યમાં.) વધુ વૃદ્ધ, ખૂબ મોટી ઉંમરનું
ગરબકિય પું. જિઓ ગરબડે' + ગુ. “યું' પ્ર.] ગરબો. ગર(લોઢેરે વિ, પૃ. [ઓ “ગર(-લ)રું.'] (લા.)ગામને ગરબડી એ “ગડબડી.”
[(પદ્યમાં) વૃદ્ધ અને માનનીય પુરુષ. (૨) (લા.) કાઠી ગરાસિયે ગરબડે મું. [૪ “ગરબો' + ગુ. ડ' સ્વાર્થે ત.ક.] ગરબે. ગરણ ન. એ નામનું કાદવિયા નદી કાંઠા ઉપર ઊગતું એક ઝાડ ગરબવું સક્રિ. જેઓ “ધરબવું.” ગરબા કર્મણિ, કિ. ગરણ સ્ત્રી. એ નામની એક વનસ્પતિ
ગરબાવવું છે., સ.કિ. ગરણું, હજી સ્ત્રી. [સ. ગુદમાંથી ગુ. વિકાસ + માનાર્થે ગરબા-ગરબ ક્રિ. વિ. [જુએ “ગરબવું,'-દ્વિર્ભાવ.] ઠાંસી જી”] જૈન સાધવી કે આર્યા
ઠાંસીને ભરાય એમ, ઠસોઠસ ગરણી જુઓ “ગિરણી.'
ગરબા-પાટી સ્ત્રી, જિએ “ગરબા” + અં.] ગરબા-ગરબી ગરણું ન. એ નામની એક ધાર્મિક ક્રિયા
ગાનારી સ્ત્રીઓની મંડળી. (૨) એમને ગરબા-ગરબી ગરતિયું ન. એ નામનું એક લાકડું, દેશી સાગ
લેવાને કાર્યક્રમ ગરતિયું ન. [ઓ “ઘરત' +5. જીયું” ત. પ્ર.] ધીમાં ગરબાવવું, ગરબાનું જુએ “ગરબવું'માં. બનાવેલી એ નામની એક મીઠાઈ
ગરબી સ્ત્રી. (તા. કૂવ-કૃષ્ણ રાધા-મવન અને નપગરથ (શ્ચ) સ્ત્રી. ધન, ઉસે. (૨) સમૃદ્ધિ. [વેચી ઘેલા નઈના સમૂહનૃત્યને દ્રવિડ એક પ્રકાર] સ્ત્રીઓ અને પુરુષો થવું (-ઘેલા-) (રૂ. પ્ર.) નરી મૂર્ખાઈ કરવી)
ભેળાં મળી ગાતાં સમૂહનૃત્ય વર્તુળાકારે કરે તે (મુખ્યત્વે ગરદ' સ્ત્રી [ફા, ગ૬] ધૂળ
નવરાત્રમાં). (૨) જેની ફરતે ફરી એ સમૂહનૃત્ય કરવાનું