Page Text
________________
ગણન
૬૫૮
ગણી
દાયને લઈ પથ્વી ઉપર ફરનાર તે તે મુખ્ય સાધુ. (ન.) ગણિકા સી. [સં] વારાંગના, વેશ્યા. (૨) નાચ-ગાનને (મહાવીર સ્વામીના આવા ચૌદ પ્રધાન શિષ્યો ગણધર' ધંધે કરનારી બજાર સ્ત્રી કહેવાય છે.)
ગણિકાધ્યક્ષ કું. [ + સં. મથા] ગણિકાઓ ઉપર દેખરેખ ગણન ન. [.] ગણવું એ, ગણતરી કરવી એ
રાખનાર સરકારી અમલદાર (પૂર્વકાલમાં આ રહેતા) ગણુના ઢી. સં. એ “ગણતરી.'
ગણિકાપતિ મું. (સં.] ગણિકાને પતિ, ભડવો ગણનાતીત વિ. [+ સં. રમતી] ગણતરીને વટાવી ગયેલું, ગણિકાલય ન. [+ . છું., ન] ગણિકાઓને ગણતરીમાં ન આવે તેવું, અપાર
નિવાસ, (૨) વેશ્યા-ઘર, કુટ્ટણખાનું ગણ-નાથ, ગણુ-નાયક પું. [૪] મહાદેવ શિવના પુત્ર ગણિકાવસ્થા સ્ત્રી, [+ સં. મવસ્થા] વિશાની દશા. (૨) ગણેશ, વિનાયક. (સંજ્ઞા.)
નાચવા કૂદવાની વૃત્તિ કરવાની સ્થિતિમાં મુકાયેલી સકીની ગણના-યંત્ર (-યન્ત્ર) ન. [સં.] સંખ્યાઓની ગણતરી કરવાનું હાલત યંત્ર, કેપ્યુટર'
ગણિત વિ. (સં.) ગણવામાં આવેલું, ગણતરી થઈ છે તેવું. ગણનીય વિ. [સં.] ગણતરીમાં લેવા જેવું, ગણનાપાત્ર, ગય (૨) ન. આંકડાની ગણતરી, હિસાબ. (૩) આંકડાની ગણ-પતિ મું. [સં.] જુએ “ગણનાથ.” (સંજ્ઞા)
ગણતરી કરવાનું શાસ્ત્ર (અંકગણિત બીજગણિત ભૂમિતિ ગણપતિ-પૂજન ન. [સ.] જુઓ “ગણેશ-પૂજન.” ત્રિફેણમિતિ કલનવિદ્યા વગેરેનું), “મેથેમેટિકસ ગણ-પત્ર !. [, ન.] જુઓ ‘ગણોત.”
ગણિત-કાર વિ. [સં] ગણતરી કરનાર. (૨) ભિન્ન ભિન્ન ગણુ-પાઠ પું. [સં.] પાણિનિએ અષ્ટાધ્યાયી વ્યાકરણમાં ગણિતના ગ્રંથ લખનાર, ગણિતશાસ્ત્રી, મેથેમેટિશિયન' જુદી જુદી પ્રક્રિયાઓમાં સમાન રીતે પસાર થતા શબ્દ- ગણિત-જ્ઞ વિ. [સં.] ગણિતશાસ્ત્રનું જ્ઞાન ધરાવનાર માંના મુખ્ય ઉલેખ કરી એવા ત્યાં ત્યાંના શબ્દોની ગણિત-૫દ્ધતિ સ્ત્રી, [.] ગણિતની ભિન્ન ભિન્ન રીત યાદી આપી છે તે ગ્રંથ. (સંજ્ઞા.).
ગણિત-પાટી શ્રી. સિં.) આંકડાઓથી ગણિત કરવાનું ગણ-પાટ કું. [એ “ગણ' + “પાડ.'] ગુણપાડ, ઉપકાર, શાસ્ત્ર, અંકગણિત, ઍરિથમેટિક’ આભાર
ગણિત-પારંગત (પારત) વિ. સિં.] ગણિતવિદ્યામાં નિષ્ણાત ગણ-પૂરક વિ. [સં] સભામાં જોઇતી એાછામાં ઓછી ગણિત-૫શ છું. [સં.] વસ્તુના જા જા સમહ અને માન્ય સંખ્યા બતાવનાર. [૦ સંખ્યા (સખ્યા) (રૂ. પ્ર.) એઓને ગોઠવવાની રીત, પર્યુટેશન'
ગણિત-પ્રમાણ ન. [સ.] ચાર સંખ્યાનું પ્રમાણ, ‘એરિથગણુ૨૧ . [૨વા. + સં.] “ગણગણ' એ અવાજ, ગણ- મેટિકલ પ્રેપર્શન' (બીજા-ત્રીજાને ગુણાકાર=પહેલા-થાને ગણાટ, (૨) અસ્પષ્ટ કવનિ
ગુણકાર) ગણરાજ પું. (સં. ૧-જાન] ગણતંત્ર રાજ્યના મુખ્ય સંચાલક ગણિત-વિજ્ઞાન, ગણિત-વિદ્યા સ્ત્રી. [સં.] જુઓ ‘ગણિત(૩).” ગણવત) ન. જુઓ ‘ગણેત.”
ગણિત-વેરા વિ. [...] જુઓ “ગણિત-જ્ઞ.' ગણવટ(-1)-પટેખો ) . [+જુઓ પટે,દો.] ગણત ગણિતવ્ય વિ. સં.] ગણવા જેવું. (૨) ગણનામાં–લેખામાં આપવાને લગતા દસ્તાવેજ, ગણત-નામું
લેવા જેવું ગણવાદ પું. [સ.] પ્રજાતંત્રને સિદ્ધાંત, ‘ડેમોક્રસી' ગણિતશાસ્ત્ર ન. [સં.] જુએ “ગણિત-વિજ્ઞાન.” ગણવાદી વિ. [સં. ૫.] ગણવાદમાં માનનારું, પ્રજાતંત્રવાદી ગણિતશાસ્ત્ર-જ્ઞ વિ. [સ.], ગણિતશાસ્ત્રી વિ. [સં., પૃ.] ગણવું સ. કિં. સં. r[> પ્રા. નળ-, તત્સમ] સંખ્યા ગણિતશાસ્ત્રનું જ્ઞાન ધરાવનાર, ગણિત-જ્ઞ, “થેમેટિશિયન'
કાઢવી, ગણતરી કરવી. (૨) હિસાબ કે ગણિત વગેરેના ગણિત-શ્રેઢી, ગણિ(-ણી) સ્ત્રી. [સં.] પ્રત્યેક અંક વચ્ચે દાખલ કરવા. (૩) (લા.) લેખામાં લેવું, ગણના-ગણતરીમાં સમાન સંખ્યાનું અંતર રહેતું હોય તેવો અંકને ક્રમ લેવું, દરકાર રાખવી. (૪) સમઝ ધરાવવી. ગણાવું કર્મણિ, (ચડતો તેમ ઊતરતો પણ). (ગ) ફિ. ગણાવવું છે., સ.ક્રિ. [પિશાક, “યુનિફોર્મ ગણિત-સિદ્ધ વિ. [૪] ગણતરી થવા-કરવાથી મળેલું ગણુ (૬) . [સ.] હરકેાઈ તે તે સમૂહને એકસરખો ગણિતાનંદ (-૧૬) વિ., ન. [+ સં. મા-ન] જેના ગણાસણ (ગય-સમ્ય) શ્રી. થોડી ઘણી જેવી તેવી ખબર આનંદની ગણતરી થઈ શકે તેવું ગૌણ બ્રહ્મ, અક્ષર બ્રહ્મ ગણસત્તાક વિ. સિં] પ્રજાનું રાજ્યતંત્રમાં પ્રતિનિધિત્વ હોય (જેમાંથી સૃષ્ટિને વિકાસ થયે છે.). (શુદ્ધા. વેદાંત) તેવું (રાજ્યતંત્ર), પ્રજાસત્તાક
[સણસારે ગણિત વિ. સં.] ગણિતશાસ્ત્ર-જ્ઞાતા, હિસાબનવીસ ગણસારે છું. [રવા] અવાજના ઇશારાથી અપાતી ચેતવણ, ગણિતીય વિ. [સં.] ગણિતને લગતું
[સાવી ગણાધિપ, ગાધિપતિ, ગણાધીશ, ગણાધીશ્વર, ગણ- ગણિની સી. [સં.] જેન સાવીઓના ગુરુસ્થાનની મોટી
ધ્યક્ષ છું. [સ. નળ + મજા, , મણીરા, મથીશ્વર, ગણિપિટક ન. [સં.] ધર્મગ્રંથોનો સમૂહ. (જેન.) મથક્ષ] જુએ “ગણનાથ.” (સંજ્ઞા.)
ગણિવર છું. [.] ઉત્તમ જેનાચાર્ય. (જેન.) ગણાવવું, ગાવું જુએ “ગણવું'માં.
ગણિ-વિઘા સ્ત્રી. [સં.] એ નામનું એક કાલિક સુત્ર. ગણિ છું. (સં.] જૈન સાધુઓના ગચ્છને તે તે મુખ્ય (જેન.)
[(જેન) આચાર્ય, ગણી. (જૈન)
ગણી છું. [સં.] શિષ્યને સમૂહ ધરાવનાર ગુરુ, ગણિ.
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016072 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1976 |
| Total Pages | 1086 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 32 MB |