Page Text
________________
ખટાવું
ખંઢવું ક. પ્ર.] અંટાવું એ, સમાવું એ, સમાવેશ. (૨) નિભાવ ખંહ-ધારા (ખ૭-) શ્રી. [સં.] કાતર અંટાવું (ખટાવું) અ, કેિ, સમાવું. (૨) પાષાણું, નિભાવ ખંડન (ખડન) ન. [સ.] ભાંગવું તોડવું એ, ભાંગ-તેડ, (૨) થ, નભવું. ખંટાવવું (ખટાવવું) ., સ. કિ.
સામાનાં સિદ્ધાંત કે દલીલને તોડી નાખવાની ક્રિયા, મતખંઢેળ (ખાળ) . ખાંચે, ખાંચરે, ખચકો
ખંડન, રદિયે, પ્રત્યાખ્યાન, “
કેયુટેશન' ખંત (ખડ) ૫. સિં] ટુકડે, હિસ્સો, ભાગ. (૨) વિભાગ. ખંહન-પ્રિય (ખડન) વિ. [૪] સામાનાં સિદ્ધાંત કે (૩) પરિચ્છેદ, વાકય સમહ, “બ્લેઝ,” “પેરેગ્રાફ.”(ગે. મા, દલીલનું ખંડન કરવાની વૃત્તિવાળું, “ડિસ્ટ્રટિવ' ન. ૨) બ. ક. ઠા.). Vર. (૪) પસ્વીના વિશાળ ખંડેમાં પ્રત્યેક ખંડન-મય (ખડન) વિ. [] જેમાં બીજાનાં સિદ્ધાંત (એશિયા યુરોપ આમિકા અમેરિકા અને ઓસ્ટ્રેલિયા; વળી કે દલીલોને તેડી નાખવાનું ઠેર ઠેર હોય તેવું જના એવા વિશાળ દેશ-વિભાગ : ભરતખંડ ઇલાખંડ વગેરે). ખંડન-અંદન (ખડન-મર્ડન) ન. સિં. પારકાનાં સિદ્ધાંત (૫) એક ચાલી કે કાપડું થાય તેવડે મૂળિયાં સાથે કે દલીલનું ખંડન કરી પારકાનાં કે પિતાનાં સિદ્ધાંતો ટકડે, (૬રેશમી કરવાનું કાળું સુતરાઉ કાપડ, (૭) પુષ્ટિ- કે દલીલેનું સમંથન કરવામાં આવે તેવું કાર્ય માણીય મંદિરમાં ઠાકોરજીને બિરાજવાની પીઠિકા કે ખંઠન-વાક (ખડન-) ન. સિં] જેમાં પારકાનાં સિદ્ધાંતો સિંહાસનની આગળ લંબચોરસ ધાટની લાકડાની ઊભી પટ કે દલીલોનું ખંડન છે તેવું વાકચ, વિરુદ્ધ વાણી, રદે (આગળ રમકડાં શેતરંજ વગેરે રાખવાની જર નીચી ખંડન-શક્તિ (ખડન) સ્ત્રી. સિ.] વાદ-વિવાદમાં ખંડન લંબચોરસ પહેળી પાટ ગોઠવવામાં આવે છે તે), ખંડ-પાટ, કરવાની શક્તિ. (૨) સજીવ વસ્તુમાં રાસાયણિક ફેરફારો (૮) મેટા મકાનને તે તે માટે એરડો
કરવાની શક્તિ અંક (ખડક) ૫. સિં] નાને એર
ખંડના (ખડના) સ્ત્રી.[સ, વરૂન ન.] જઓ “ખંડણ.” અ, બ, , સિં.1 નવલકથાનાં બધાં લક્ષણ ખંડનાત્મક (ખડના-) વિ. [સં. વન+માત્મન-] જાઓ જેમાં ન હોય તેવી કથા, મેહ નવલિકા, (૨) નવલિકા. “ખંડનમય,’ = “ડિસ્ટ્રકટિવ' (ચં. ની (૩) ટૂંકી વાર્તા, “શેટ સ્ટોરી' (વિ. મ.)
(ખડનીય) જિ. .] ખંડન કરવા જેવું, ભાંગી ખ-કાવ્ય (ખડ-) ન. (સં. મહાકાવ્યનાં બધાં લક્ષણ જેમાં તેડી પાડવા જેવું જિમદગ્નિ ઋષિને પુત્ર પરશુરામ ન હોય તેવું ભિન્ન ભિન્ન વૃત્તો-દેવાળું પ્રસંગાત્મક કાવ્ય ખંહ-પરશુ (ખણ્ડ-) . [i] શિવ, મહાદેવ, રુદ્ર. (૨) ખંડ-ગુણાકાર (ખરડ-) પું. [૩] સરળતા ખાતર મેટ ખં-પાટ (ખ૭-) પું. સિં. + સં. પટ્ટી પુષ્ટિમાર્ગીય ગણાકાર ટાળવા ગુણક ૨કમના ખંડ પાડી ગુણી એવા મંદિરોમાં ઠારજીને બિરાજવાની પીઠિકા કે સિહાસન જવાબના સરવાળાથી કાઢવામાં આવતો ગુણાકારને આગળની ચેકીની આગળ રમકડાં પાટ-બાજી વગેરે મૂકજવાબ. (ગ.)
વામાં આવે છે તે જરા નીચી અને પહોળો પાટ, પુષ્ટિ.) અંગ્રહ (ખડ-) ૫. સિ.] એક અંશને જ સ્વીકાર કરી ખંડ-પાંડિત્ય (ખરડ-પાડિત્ય) ન. સિં] અધરી પંડિતાઈ, પ્રધાન સ્થાને સ્થાપવાનો દોષ, “એસ્ટે (આ. બા) ઉપર-ચેટિયું જ્ઞાન (તર્ક.)
ખં-પ્રલય (ખણ્ડ-) પું. સિં] સંપૂર્ણ પ્રલય ન થતાં અમુક અંગ્રહણ (ખડ-) ન. [૩] સર્ચ કે ચંદ્ર સંપૂર્ણ ગ્રસ્ત ભાગને પ્રલય, અવાંતર પ્રલય. (દાંત.). ન થયા હોય તેવું ગ્રહણ, ખંડગ્રાસવાળું ગ્રહણ, (૨) ખં-મસ્તાર (ખરડ) મું. સિ] એક પ્રકારને તાલ, (સંગીત.) જ ખંડ-ગ્રહ,” “એ સ્ટ્રકશન' (આ. બા.)
ખં-મલ(ળ) (ખડ-મરડલ, -ળ) ન. [૪] સંપૂર્ણ વર્તલ ખંડ-માસ (ખરડ-) ૫. [.] જુઓ “ખંડ-ગ્રહણ.”
ન હોય તે આકાર, અપૂર્ણ ગોળાકાર ખજાતિ (ખડ-) ડી. સિં] પાંચ કે પંચમાંશ માત્રાના ખરી પી. તેલમાં તળેલાં ઢોકળાંના ટુકડા, ઢોકળી ખંડવાળી તાલની એક જતિ. (સંગીત.)
ખં-લવણ (ખડ) ન. [સં.] સંચળ-ખાર ખંડણ . સિં, ઉબ્દન>પ્રા. લંડન ન.] ખંડન, બંગાણ. ખં-વાસી (ખરડ-) વિ. સં., .] પૃથ્વી ઉપરના હર(૨) ખામી, ખાટ
કઈ એક ખંડનું રહેવાસી ખંડણી ઝી. [. પ્ર. વટ્ટ, મર્દન કરવું, મસળવું] હરાવેલા ખંજવું (ખરડવું) સ. કેિ. [સ. ૩e>પ્રા. હંટ સં. અને રાજા પાસેથી તાબેદારીને દવે વસૂલ કરવામાં આવતી પ્રા. તસમ] ભાંગવું, તેડવું, ટુકડા કરવા. (૨) ઊધડું હતી તે રકમ, પેશકદમી. [૦ ભરવી (રૂ. પ્ર.) ખંડણીની સામ પ્રમાણમાં સેવે ભાવે ખરીદવું. (૩) માગતા લેણામાં રકમ ચૂકવવી. લેવી (ઉ. પ્ર.) ખંડણીની રકમ વસલ અમુક ઓછું આપી પતાવવું. [અંશ આપવું (ખડી) કરવી ]
[ભરનાર સામંત રાજા (રૂ. પ્ર.) જથ્થાબંધ માલ ઓછી કિંમતે આપવો. (૨) દેવા ખણિયે પુ. [જ ખંડણ' + ગુ. “ઇયું' ત. પ્ર.] ખંડણી પેટે કિંમત ઠરાવી અમુક વસ્તુ આપવી. (૩) એ આપી ખતાલ (ખારડ) છું. [૪] એ નામને એક તાલ, (સંગીત.) દેવાની પતાવટ કરવી. ખંડી મૂકવું, ખંડી રાખવું ખંતિથિ (ખ૩) સ્ત્રી. [૪] સૂર્યોદય સમયે હોય અને (ખડી) (રૂ. પ્ર.) પ્રથમથી જથ્થાબંધ માલ સસ્તી કિંમતે
મધ્યાહને પછીની તિથિ બેસી ગઈ હોય તેવી તિા. (જ.) ખરીદી સંઘરી રાખ. અંડી લેવું, ખંઠી વાળવું (ખડી-) ખંત્રિકોણ (ખડ) પું. સ.] > કે હું આ ખુલ્લો (ઉ. પ્ર.) જથ્થાબંધ માલ ઊચક કિંમતે લઈ રાખવો] ત્રિકોણ. (ગ)
ખંઢવું (ખડાવું) કર્મણિ, જિ. ખંઢાવવું (ખડાવવ) ભ. કે.-૩૯
For Private & Personal Use Only
Jain Education International 2010_04
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016072 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1976 |
| Total Pages | 1086 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 32 MB |