Page Text
________________
કુવેગ
૫૩૦
કુરુક્ષેત્ર
કુ-ગ ૫. સિં] ખરાબ સંગ. (૨) પંચાંગમાં અશુભ કુરસ પું. [૩] ખરાબ પ્રકારને રસ, અશ્લીલ જેવાં ગણાતે તે તે ગવધૂત વ્યતિપાત વગેરે. (જ.) દર્શન સાહૈિત્ય વગેરે જોવા વાંચવાની લગની, અપ-રસ કુ-યાગી છું. [૩] યોગ-સાધનામાં ભૂલ કરનારો પગી, કુરસી સ્ત્રી. [અર.] ખુરસી યોગ-ભ્રષ્ટયેગી
હિલકી કોટિમાંના જમ કુરસીનામું ન. [ + જ “નામું.'] કુટુંબની વંશાવાળી, કુનિ સ્ત્રી. [સં] ક્ષુદ્ર કેટિનાં જીવ-જંતુઓને અવતાર, પેઢીનામું કુર-કુર ૫. [રવા., સં. સુર-કતરો] એ એક અવાજ, | કુરંક (-૨) વિ. [૩] અત્યંત ગરીબ, અતિશય સંક કુરકુરિયાં ગલુડિયાને અવાજ
કુ-રંગ (૨3), ૦ક, ગમ પું, ન. [સ, .] હરણું કુરકુરિયું ન. [+ ગુ. “યું ત. પ્ર.] કતરાનું તે તે નાનું કુરંગ-નયના (-૨) . [સં.3, -ની સ્ત્રી. [+ગુ. “ઈ' ગલુડિયું, કુકરિયુ. [ક્યાં બોલવાં (રૂ. પ્ર.) સારી રીતે સ્વાર્થે સ્ત્રી પ્રત્યય] હરણનાં નેત્ર જેવાં નેત્રવાળી સ્ત્રી, ભૂખ લાગવી]
મૃગનયના કુરકુરી સ્ત્રી. [જ એ “કુરકુર' + ગુ. “ઈ' ત. પ્ર.] ઢોરના કુરંગ-ગિ)ણી સી. [સ, કુળિ ], કુરંગી સ્ત્રી. [સ. શરીરમાં આંતરડાં માહેના વાયુ અવાજ કરે એ રોગ
+ . “ઈ' સ્ત્રી પ્રત્યય] હરણ કુરકુલ ૫. કાદવમાં ઉગતો શાક માટે વપરાતો કરંજ (કુરન્જ) પું. કઈ પણ ધાતુ કે ચીજને સાફ એક છોડ
કરવા એક કઠણ ધાતુને ભૂકે લગાડેલે કાગળ યા લૂગડું, કરડી સ્ત્રી. બાળકોને કૂદવાની એક રમત, અતન-મનન રેતિયો કાગળ કુ-રચન ન. સિં.] ખરાબ કૃતિ, કુ-રચના
કુરંદ (કુરન્ટ) . તાંબાના રંગને એક કિંમતી પથ્થર કુરચન ન. જએ ખુરચન.”
કુરાગી વિ. [સ, .] ખરાબ પ્રકારની આસક્તિવાળું કુરચના સ્ત્રી, સિ.) જુએ “કુરચન. [ જુઓ “ખુરશ્ચન.” કુરાછાલ (-) સ્ત્રી. એ નામની એક વનસ્પતિ કુરચનિયું ન. [જુઓ “કુરચન' + ગુ. “છયું.' સ્થાર્થે ત. પ્ર.] કુ-રાજ ન. [સં. કા> પ્રા. ૨૪જુઓ “કુ-
રાજ્ય.’ કુરત-વેલ (-કય) સ્ત્રી, એક જાતને છેડ, મણુક ભીડે, કુરાજનીતિ સ્ત્રી, સિં] સરવાળે રાજ્ય કે રાષ્ટ્રને નુકસાન બરિયા
પહોંચાડે તેવી આંતરિક તેમજ વિદેશે કે પરરાષ્ટ્રો સાથેની કુ(૪)૨(૧)ડી જ એ “લડી.”
રાજકીય વ્યવહાર-પદ્ધતિ ક(૧)૨૮-લડે જુઓ “કુલડે.” [પહેરણ. (૨) મચ્છરદાની કુરાજ્ય ન. [સં.] પ્રજાના હિતની જ્યાં અવગણના કરકુરતની સ્ત્રી, ફિ. “કુહ પહેરણ મુસ્લિમ સ્ત્રીઓનું વામાં આવી કે આવતી હોય તેવી રાજ્ય-વ્યવસ્થા. (૨) કુરતિ સ્ત્રી. [સં.) અનિષ્ટ રીતને સ્ત્રીસંભોગ
અંધાધુંધીવાળી શાસન-વ્યવસ્થા કુરતી સ્ત્રી, [ફા. કુર્ત] જુએ “કુરતની.” [૦ ઉતારવી કુરાન ન. [અર. કુર-આન] ઇસ્લામ ધર્મનું ધર્મપુસ્તક, (રૂ. પ્ર.) અક્ષતાનિ કન્યાને ઉપભોગ કરો, કાપડું કુરાને શરીફ, કલામે શરીફ. [૦ ઉઠાવવું (રૂ. પ્ર.) માથા ઉતારવું]
ઉપર કુરાન ઉઠાવી સત્ય બોલવાની પ્રતિજ્ઞા કરવી. ૦ ઠંડું કુરતું ન. [ફા, કુર્ત] પહેરણ, કુડતું, બદન
કરવું (-કડું) (રૂ. પ્ર.) કુરાનનું હાથમાંથી પડી જવું. ૦ કુરેગ્યા સ્ત્રી [સં.] ખરાબ શેરી, જ્યાં વિસ્થાઓ વગેરે રહેની દોર કર (રૂ. પ્ર.) એકબીજાને કુરાન સંભળાવવું) હોય તેવી શેરી કે લો. (૨) નાની ગલી
કુરાન-ખાની સ્ત્રી. [અર. કુર-આન + ફા.) કુરાનનું વાચન કુરન-
નિસ સ્ત્રી. [તી. કુનિ, અર. કર્ણ ] નમીને કુરાની વિ. [+ ગુ. ઈ' ત. પ્ર.] કુરાનને લગતું. (૨) સલામ કરવી એ, અદબસરની સલામ
કુરાન વંચાવનાર. (૩) કુરાન વાંચનાર. (૪) કુરાન ઉપર કરબાન કિ. વિ. [અર. કુર્બાન ] બલિદાન અપાય એમ, વિશ્વાસ રાખનાર, મુસલમાન સમર્પણ કરાય એમ, (પશુ વગેરેની હત્યા કરી ધરવામાં કરાને-મજીદ, કુરાનેશરીફ ન. [અર.] જુએ “કુરાન.” આવે એમ [ કરવું (રૂ. પ્ર.) વારી જવું, ફિદા થવું] કુ-રાહ પુ. સિ. + જુઓ “રાહ.'] જુઓ “કુ-માર્ગ.” કુરબાની સ્ત્રી, [અર. કુર્બાની] કુરબાન કરવાની ક્રિયા, કુ-રિવાજ છું. [સં. ૩ + જુઓ “રિવાજ.”] ખરાબ પ્રકારનો સમર્પણ, ભેગ આપ એ. (૨) આત્મ-ભાગ, આત્મ- રીત-રિવાજ, નઠારો ચાલ સમર્પણ, દેવાદિની પ્રસન્નતા નિમિત્તે આત્મહત્યા, આત્મ- કુરીજ(-9) સ્ત્રી. પક્ષીઓનાં પીછાં વગેરે ખરી પડવાપણું બલિદાન. (૩) કુરબાન કરવામાં આવેલી ચીજ વસ્તુ- કુરીત (–), અતિ સ્ત્રી. [સં. ૩ + તો ખરાબ રીતરિવાજ, પશુ પક્ષી વગેરે
નઠારો ચાલ કુરમ(મું)રા પું, બ.વ. [રવા. લીલા ચોખા બાફી-કૂટીને કુરુ કું. [સં.] દિલ્હી આસપાસને “કુરુક્ષેત્રને સમાવી કરવામાં આવેલી વાની, મરમર, મમરા
લેતો પ્રાચીન કાલને એક દેશ. (સંજ્ઞા.) (૨) ચંદ્રવંશના કરર . [] ટિટોડ નામનું પક્ષી (નર)
રાજા યયાતિના પાંચ પુત્રોમાં એક રાજા (જેના વંશના કુરરી સ્ત્રી. [સં.] ટિટેડી નામનું પક્ષી (માદા)
દુર્યોધન વગેરે કરવો,’ થયા, એ વંશ “કૌરવ્ય” “કુરુવંદન’ કુરલ છે. [સં.] વાંકડિયા વાળ અિવાજ કરે વગેરેથી મહાભારતમાં જાણીતું છે.). (સંજ્ઞા) (૩) કુરુને કુરલવું અ. ક્રિ. [ સં, ના. ધા. ] ટિટેડીના જે સમગ્ર વંશ. (સંજ્ઞા.) કુરવ પું. [સં] ખરાબ કલબલાટ
કુરુક્ષેત્ર ન. [સં.] દિકહીની આસપાસનું એક પ્રાચીન
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016072 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1976 |
| Total Pages | 1086 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 32 MB |