Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 502

કવિ-ન્યાય
૪૫.
કામ-કાશ
કવિ-ન્યાય ૫. સિં.] જુઓ “કવિ સંપ્રદાય.'
કવીશ, -શ્વર પું. [સં. વિ + ઇંરા, થર], કેવદ્ર (કવી) કવિ-પદ ન. [સં.] કવિના દરજજો
પું. [સં. કવિ + રૂદ્ર] સર્વોત્તમ કવિ કવિપદલેલુ૫ વિ. સિં.] કવિનો દરજજો મેળવવાની કવું ન. રસિયા ઉપર વપરાતો સુખડના કકડે લાલસાવાળો અ-કવિ
ક(-ક)વું ન. મકાન ઉપર ચાળેલી નળિયાંની હાર કવિ-પદવી સ્ત્રી. [સં.] જઓ “કવિ-પદ.” (૨) કવિ છેકાબ ક-વૃત્તિ સ્ત્રી. [સં. વૃત્તિ] ખરાબ વૃત્તિ, ખરાબ લાગણી. કવિ-પયગંબર (ગમ્બર) પું. [સં. + અર.] આર્ષદૃષ્ટિવાળે (૨) ખરાબ વર્તન
[ખરાબ બોલ અસામાન્ય કોટિ કરે
કોણ (-વેણ) ન. [સં. ૧ + જુએ “વેણ.'] કુણ, કુ-વચન, કવિ-પુત્ર પું. [સં.] કવિને દીકરો (એ “કવિ' હેય પણ ક-વેત સ્ત્રી. [સં. 1 + જુઓ “વિત.'] વેતમાં-માપમાં ખરે, ન પણ હોય). (ર) કાલિદાસની પૂર્વેના એક ભારતીય બેસતું ન આવે તેવું, સરખું ન હોવાપણું કવિ. (સંજ્ઞા.)
[(૨) કારૂપી ધન ક-વેતર ન. [સં. [ + જુએ “વેતર.'] ઢારની કસુવાવડ કવિ-જી સ્ત્રી. સિં, + જ “પજી.’] કવિની પ્રતિભારૂપ મૂડી. કરેલું જ એ “કબેલું.' કવિ-પ્રતિભા સી. [સં.] કવિની સર્વસામાન્ય જન કરતાં કવેશ્વર છું. [સં. વાવી) શ્રેષ્ઠ કવિ, (૨) અમદાવાદના વિશિષ્ટ એવી આત્મ-શક્તિ, સર્જન-શક્તિ, કવિનું કૌશલ વિસનગરા નાગરેની એક અટક. (સંજ્ઞા.) કવિપ્રવર વિ, સિં] સર્વોત્તમ કવિ
કવેસિયે પુ. લાંબાં પાન અને રાતા રંગનાં ફૂલવાળો કવિક્તિ સ્ત્રી. [સં. + ઢ +વિત] કવિએ માત્ર એક છોડ
() કાસમ કહ૫નામાંથી ઊભું કરેલું ભવ્ય કથન
ક-વેળા (સ્ત્રી, 8 + રેT] ખરાબ ટાણું, અમંગળ સમય. કવિપ્રોક્તિ -સિદ્ધ વિ. [સં.] કવિની પ્રબળ પ્રતિભાથી કર્યું . [હિં. કૌઆ] કાગડે. (૨) પતંગ, પડાઈ. (૩) મૂર્ત થયેલું
નામધારી અ-કવિ પતંગની નીચેના ભાગને ત્રિકોણાકાર કાગળ. (૪) દોરીને કવિ-બંધુ (અ) ૫. .1 કવિ પોતે જ, (૨) કવિ- એક છેડે પથ્થર બાંધી બીજે છેડે હાથમાં રાખી પથ્થરને કવિ-ભક્ત છું. [સં.] ઈશ્વરને કેન્દ્રમાં રાખી ભક્તિભાવથી અધરની કઈ પણ વસ્તુ લેવાને એની ઉપર થઈને જાય ભરેલી કવિતા કરનાર કવિ, ભક્ત-કવિ
એમ કરવાની ક્રિયા. (૫) બરડાનું હાડકું. (૬) ઘોડાના કવિ-ભક્તાણુ સ્ત્રી, સિ. + જ “ભક્તાણી.'] શ્રી ભક્તકવિ ખભાની ટોચન ભાગ, ખેગીરને આગલો ભાગ કવિ-મણિ પૃ., વિ. [સં] શ્રેષ્ઠ કવિ
કડું . ખરાબ સ્થળ કવિ-મંડલ(ળ) (-મણ્ડલ,ળ) ન., અલી(-ળી) સ્ત્રી. એ.] કવાણ વિ. [સં. વ +૩w] થોડું થોડું ગરમ, નવશેકું સિ.] કવિઓનું મંડળ
કક્ય ન. સિં.] પિતૃઓને ઉદેશી શ્રાદ્ધમાં આપવામાં આવતું કવિ-માન્ય વિ. [સં.] કવિ-સંપ્રદાયને અનુકલ, ઔચિત્ય-પૂર્ણ બલિદાન-શ્રાદ્ધજન વગેરે કવિ-યણ . સિ. કવિ-નન > પ્રા. કવિ-કુળ, પ્રા. કલ્પ-દાન ન. [૪] ભેજનમાં કન્ય આપવું એ, પિતૃઓને તત્સમ; જ, ગુ.] કવિજન, કવિ
આપવામાં આવતો બલિ કવિયા-પેણ (-શ્ય) સ્ત્રી. [સ, વાવ+ ગુ. “અ-(એ)' - ક-વાહ, -હન કું. [સં.] જેમાં પિડથી પિતૃઓને નિમિત્તે પ્રત્યય.] સ્ત્રી-કવિ
[ઇચ્છા રાખનાર આહુતિ અપાય તે અગ્નિ કવિયશ પ્રાથી વિ. [સે, મું.] કવિ થઈ કાતિ મેળવવાની કન્યાન્ન ન. સિ. ૧ + અન] પિતૃઓને પિંડ તરીકે તેમજ કવિણ (-શ્ય જુઓ “કવિયણ.૨
[બિરદ શ્રાદ્ધ ભજનમાં આપવામાં આવતું અન કવિ-રત્ન ન., પૃ. વિ. [સ., ન.] શ્રેષ્ઠ કવિ-કવિનું એક કદવાલ જુઓ “કવાલ.' કવિ-રાજ છું. [સં] શ્રેષ્ઠ કવિ-કવિ'નું એક બિરુદ. (૨) કવાલી ઓ “કવાલી.”
મુઘલકાલના સમર્થ કવેિ જગન્નાથનું એક બિરદ કશ-સ", સ્ત્રી. સિં, રા] અંગરખા બંડી કપડાં વગેરેમાં કવિરાજ-રાજ પું[] સર્વોત્તમ કવિ
એકબીજાં પડને બાંધવા ટંકાતી તે તે દેરી કવિરાજા પુ. [. પદ્ધતિનો સમાસ, સં. વિરા, કશ-સ) (-૨, સ્ય) સ્રી. જિઓ કશ.'] લોઢાનો કવિ-વર, અર્થ વિ. [સં.] શ્રેષ્ઠ કવિ
ચપટી અણીવાળે દંડ, કેશ કવિ-વાણ (-શ્ય) સ્ત્રી. [સ, -વળી, ૭ સી. સં.] કશ(-સ) પું, ન. [સ. ના .] જુઓ “કશ.” (૨) કવિનું વચન
એિકબરસ' કેસને લેઢાની કાંબી સાથે બાંધવા માટેને ચામડાને કવિ-વૈભવ છું. [સં.] કાવ્ય પ્રબળ આવેગ, પિટક લાંબે સાંકડે બંધ કવિ-શિરોમણિ, કવિ-શેખરે પુ. વિ. સિં.1(લા.) ઉત્તમ કવિ કશ(-સ)ણ સ્ત્રી. જિઓ “કશણ” + ગુ. ‘ઈ’ સ્વાર્થે ત. કવિ-સમ્રાટ ૫. [સં. સમ્રા] સર્વ કવિઓમાં શ્રેષ્ઠ સ્થાનને પ્ર.] જુઓ ‘કશ.”
પાત્ર કવિ. (૨) સ્વ. કવિ નાનાલાલ દલપતરામનું એક બિરૂદ કશ(-સ)ણું જુએ “કણસલું.' કવિ-સંપ્રદાય (-સમ્પ્રદાય) ૫. સિં. કુદરતી અનુભવોને કશ(-સનળી સ્ત્રી. [સં. વર્ષ > પ્રા. ર૩- + જુઓ “નળી.”] આધારે કાવ્યમાં નિરૂપવા માટેની કાવ્યશાસે નક્કી કરી રસાયણ ચકાસવાની નળી, ચિકિત્સા-નળી, પ્રયોગ-નળી આપેલી પ્રણાલી
[અદ્દભુત સર્જન કશમકશ સ્ત્રી. [ફ.] ખેંચતાણ, (૨) ભીડ, ધકકાધક્કી. (૩) કવિ-સૃષ્ટિ સ્ત્રી. [સ.] કવિએ કહપનામાંથી ઉત્પન કરેલું ગુંચવણ, ગભરાટ, (૪) દુઃખ. (૫) ધમાધમ, ઝઘડો