Page Text
________________
આજ
૨૫૦
આંજણે' પું. [. યમન->પ્રા. મનુન-] અજુન વૃક્ષ, આંટ-વરણ છે, બ, વ, દેશી સાળમાં તાણાને છેડે બાંધેલી સાજડનું ઝાડ
બે લાકડી, હાટવરણ, ભાજણિયા આંજણે ! ઉત્તર ગુજરાતની એક પાટીદાર જ્ઞાતિ અને એ આંટાવવું એ “અટવું' માં. (૨) (લા.) ચડિયાતા થવું જ્ઞાતિને (પુરુષ)
આવું સ. કિં. નિશાન માંડી સામા પદાર્થ ઉપર પિતા પાસેની આંજનેય(આજ-૦૫. [સ.] અંજનિનો પુત્ર હનુમાન. (સંજ્ઞા.) નિશાન માટેની ચીજ અથડાવવી. (૨) (લા.) પહોંચીને આંજવું સ. કિં. [સ, ગ>પ્રા. ૩નંગ-] (આંખમાં) કાજળ વિશેષતા બતાવવી, ચડિયાતા થવું. અંટાવું (અષ્ટા) કર્મણિ, લગાવવું. (૨) (લા.) સામાને પિતાના તેજથી શેહમાં નાખવું. . આંટવવું (ખાસ અર્થમાં), અંટાવવું (અષ્ટ-પ્રે., સક્રિ. (૩) વશ કરવું. [ આંજી નાખવું (રૂ. પ્ર.) સામાને પિતાની આંટ-સાંટ (અટ-સાંટ) શ્રી. [ જુએ “આંટ,'-ર્ભાિવ.] પ્રભાથી છેક કરી દેવું.] અંજવું (અજા) કર્મણિ, જિ. અટબાંટ, કાવતરું, પ્રપંચ. (૨) ઉડાઉ જવાબ, (૩) ભાગીદારી અંજાવવું (અજાવ.) કે, સકિ.
[આગિયું આંટા-વાંટા !., બ. વ. જિઓ “અ'વાંટે.] આંટીઘૂંટી, આજિયું ન., - . જવારને એક રોગ, અંગાયુિં, અંગારો, દાવપેચ, છળકપટ આજે(-) ૬. કુવા-થંભની બે બાજુ સઢ બાંધવાના મોટા આંટા-ટી સ્ત્રી.[જ ‘અટે'+“વીંટી'.] એક જાતની ગ્રહવાળી દોરડામાંનું પ્રત્યેક. (વહાણ)
વીંટી, આંગળામાં સાથે પહેરવાની જોડિયા વીંટી, આટી-વીંટી -ગાંજે ૫. એક જાતને ગંધવાળાં પાનનો છેડ. (૨). આંટાળું, આયિાળું વિ. [જ “અટે' + ગુ. ઈયું' + વિ, પૃ. ઠગાય નહિ તે માણસ
“આળું' ત. પ્ર.] આંટાવાળું, વળવાળું આ જુઓ “આજે..
આંટી સ્ત્રી. [જુઓ “અ” + ગુ. ' સ્ત્રી પ્રત્યય] અટલી. આંટ (૨) સ્ત્રી. [સં. મ>િપ્રા. માં-ટ્ટ પાછા ફરવું (૨) રૂપા અથવા સેનાનું હાથની આંગળીમાં પહેરવાનું એ. એમાંથી ગુ.માં અર્થ વિકસ્યો છે; જુઓ નીચે ‘આ’.
કાંબી-ઘાટનું ઘરેણું (જે અંગુઠાની પાસેની આંગળીમાં પહેરાય નિશાન તાકવાની કળા, તાકડિયાપણું. (૨) આંટી, ગંચ.
છે.(૩) ગાંઠ પડી જાય તેવી ગૂંચવણ, ગંચ. (૪) દરીમાં કે (૩) અંટસ, અણબનાવ. ૪) અડ, હઠ, જિ . (૫) ટેક,
એવી રીતે કોઈ પદાર્થમાં પગ ભરાઈ જા. (૫) મલકુસ્તીમાં વટ, (૬) સાખ, આબરૂ, સાહુકારી, ક્રેડિટ', (9) નાણાં
પગમાં પગ ભરાવવાને એક દાવ. (૬) પેટમાં આંતરડાંમાં સંબંધી વ્યવહાર, લેવડદેવડ. (૮) દાબ, કાબ. (૯) બેલ
પડત ગંચવણ. (૭) લાંબા ઘાસના નામે ગડો. (૮) (લા.) વાની છટા. (૧૦) અંગુઠા પાસેની આંગળી અને અંગુઠા વધે. (૯) અંટસ, ખાર-ષ. (૧૦) મુશ્કેલી. [૦ઉકેલવી(રૂ.પ્ર.) વચ્ચેની જગ્યા. (૧૧) વહાણનું માલ ભર્યા વગર જેટલું
મુશ્કેલી દૂર કરવી. ૦ એ આવવું (રૂ.પ્ર.) વચ્ચે નડવું, આડે પડખું પાણીમાં ડૂબે તેટલા ભાગ ઉપરનું પાટિયું. (વહાણ)
આવવું. ૦ કાંતવી (ર.અ.) કાંતીને કેક બનાવવું. ૦ ના(૧૨) મકાનનું કંદોરા સુધીનું ચણતર, બેસણું, ‘લિથ’. [૦ (નાંખવી (ઉ.પ્ર.) મુશ્કેલીમાં મૂકવું. (૨) વાંધા વચકે છેડવી (રૂ.પ્ર.) અણગમે દૂર કરે. જવી, તૂટવા (રૂ.પ્ર.) કાઢ. ૦૫ઢવી (રૂ. પ્ર.) ગુંચવણ થવી. ૦૫ાવી (રૂ. પ્ર.) શાખ જવી. ૦ બેસવી (બંસવી) (રૂ.પ્ર.) આબરૂ જામવી. ગુંચવણ ઊભી કરવી, ભરાવવી, ૦મારવી (રૂ.પ્ર.) કુસ્તીના ૦ પઢવી (ઉ.પ્ર.) મતભેદથી બે પક્ષો વચ્ચે કે મનુષ્ય વચ્ચે કે એવા જંગલમાં પગ ભરાવ. લેવી (રૂ.પ્ર.) કુસ્તના ગંચ થવી. (૨) શત્રુતા થવી. ૦માં લાવવું (રૂ. પ્ર.) વશ કરવું, દાવમાં છળકપટ કરવું] તાબામાં લાવવું. (૨) કામમાં હાથ બેસાડ. -2 ચઢ(-)વું આંટીફંટી શ્રી. [જએ “આંટી” દ્વિર્ભાવ.] શિષ્ટાચાર (આંટ) (રૂ.પ્ર)સહેલાઈથી થવું.-ટે ચઢા(-ઢા)વવું (અટ) આંટી-(-ધં)[એ “આંટી–દ્વિર્ભાવ.] સ્ત્રી, ગુંચવણ, (ર.અ.) કાબૂ મેળવવા ચત્ન કરવો. (૨) ટેવ પાડવી. (૩) હાથ મુશ્કેલી. (૨) ખૂણા-ખચકા. (૩) (લા.) પ્રપંચ, દાવપેચ. બેસાડવા] [ સી(-શી).”] (લા.) ચોરાશીને ફેરે (૪) અને ગુંચવણ ભરેલે સમય, કટેકટને મામલો. આંટ-ચેર(ર્યાસી(-શી)(આશ્ચ) સ્ત્રી. [+જુએ “ગેારા(-ચં) (૫) રીતરિવાજની ગુંચવણ ભરેલી વાત [આંટીઘૂંટીવાળું આંટણ ન. સીંદરી અથવા સતર વગેરેનું દેવું કે રાંઢવું આંટીઘંટિયાળું વિ. [ + ગુ. “યું' + “અળું” વ. પ્ર.] બનાવવામાં વળ દેવાને માટે વપરાતો લાકડાનો ટુકડે, આંટીદાર વિ. [+ ફ. પ્રત્યય] આંટીવાળું આઠણું, અઠવાડું
[આકાર, આટણ, કપાસી આંટી-પૂ છું. [+ જુએ “પૂડો.'] ગડ, ગડી, કેલ આંટણ ન. સખત દબાણ કે ઘસારાથી ચામડી પર થતો ઘટ્ટ આંટી-ફાંટી સ્ત્રી. [જુઓ “આટી', દ્વિર્ભાવ.] છોકરાઓની એક આંટ૫ત્ર (અધ્ય-જુઓ “આંટ' + સં, ન.] પિતાની રમત
[બાળ-રમત શાખ ઉપર ધીરવા માટે લખેલે કાગળ
આંટી-બાંટી [જ એ આંટી,'–દ્વિર્ભાવ] સ્ત્રી. બીજી એક આંટ-બાંટ (આંટ-બાંટ) સ્ત્રી. [જ “અટ,'–દ્વિર્ભાવ] આંટી-વીંટી શ્રી. [જુએ “આંટી' + વીંટી'.] આંટા-વીંટી, બે આટલાંટ, કાવતરું, પ્રપંચ
આંગળીમાં પહેરવાની જોડિયા વીટી આંટબુડી સ્ત્રી, એક જાતની વનસ્પતિ
આટેટ (ડ), ડી ઝી. મરડાશિગી (એક વનસ્પતિ) આટલ-ઘંટલ વિ. (આંટયલઘંટયલ) [જ એ “આંટવું “ધંટવું' આટન્ટ પું, જિઓ ટે' + “ટપ'.] લપેટીની એક બેઉને ગુ. એલ” બી, ભૂ. કૃ] અવળાસવળું સંકળાયેલ, બાળ રમત. (૨) (લા) ગંચવાયેલું કોકડું અરસપરસ ગૂંચવાયેલું
[સૂતરની ગડી, આંટી આંટો . [સં. મા-વર્ત->પ્રા. મા-અટ્ટમ-] ચકરાવો, આટલી સ્ત્રી, -લું ન. આટલી, ફાળકા ઉપરથી ઉતારેલ | ફતે ફરી વળવાનું, (૨) એક ગામથી બીજા ગામે જઈ
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016072 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1976 |
| Total Pages | 1086 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 32 MB |