Page Text
________________
આંગી
૨૪૯
અજિયું
આંગી સ્ત્રી, (સં. મ>િપ્રા. ગંગા] પરણનાર પુરુષને એ. (૨) સંકેચ, આનાકાની. (૩) આઘાત (માનસિક મોસાળ તરફથી મળતું કરી ચાખાનીનું સીવ્યા વગરનું લૂગડું, તેમજ શારીરિક.)(૪) કોસ ભરવા માટે વરત દબાવવી એ. આગિયા. (૨) દેવ (હનુમાન વગેરે) ની મૂર્તિના શરીર ઉપર (૫) કેસ ખેંચતા બળદને અટકવાની જગ્યા. (૬) ગાડીની તેલ વગેરેનું ચડેલું પડ. (૩) માતાના સ્થાનકમાં મૂર્તિને બદલે પાછળ નાખવામાં આવતું ગાડીને પકડી રાખવાનું સાધન, મુકાતી રંગબેરંગી ધાતુના પતરાની તકતી, દેવ-દેવી-મહાદેવ (૭) ડાગાડીના પુલની અંદરની બંને બાજુએ રહેતો વગેરેની મૂર્તિ ઉપર કરવામાં આવતી શોભા. (૪) મૂર્તિને ચામડાને તે તે પદો. (૮) છાસ વવવા માટે રવાઈને માટે બેખા જે બનાવેલે સેના રૂપ વગેરેને શણગાર. પકડમાં રાખવાનું દેરડું (૯) બારણું અથવા ઢાંકણું બહુ (જૈન) [આકાશમાં આગ ચડ(-૮)વી (રૂ. પ્ર.) આકાશ ઉધડે નહિ એ માટે રાખવામાં આવતો ચામડાને પહો. [ ૦ ધૂળથી છવાઈ જવું].
ખા (રૂ. પ્ર.) અચકાવું, ખમચાવું] આંગુ ન. હિંદુ લગ્નમંડપનાં માટીનાં કે ધાતુનાં વાસણની ચાર આંચણ સ્ત્રી. [દે. પ્રા. યંત્ર- ખેંચવું] બલતાં થતો અચકાટ. ખૂણે માંડવામાં આવતી માંડણ, ચોરીના થંભ
(૨) વાતચીતમાં વચ્ચે વચ્ચે નકામા શબ્દનું આવી જવું એ ગુલ ન. સ્ત્રીનું રજ, આર્તવ
આંચણી સ્ત્રી. ફરી ફરી ગાવામાં આવતી કડી, ધ્રુવપદની આંગું ન. [સ, મા-> પ્રા. શંક-] અંગ ઉપર મુકવાનું કડી, આંચળી બતર
[કિંમતી કપડું આંચલું વિ. દોઢડાહ્યું, ચબાવલું અંગે પું. [; એ “આંસુ'.] વિવાહ પ્રસંગે વર પહેરે છે તે આંચળ ન., પૃ. દુધાળાં ઢોરનાં થાન કે આઉનું તેમજ કૂતરી આમન્યુ (આગ્રમત્યુ)યું. [અવે.] પારસીઓની માન્યતાને વગેરે માદા પ્રાણીઓનું બચ્ચાંને ધાવવા માટેનું પ્રત્યેક લબડતું સેતાન (જે ધમઓને વિરોધી હતા), અહરિમાન
અંગ. [ ૦ આવ (રૂ.પ્ર.) આઉમાં એક પ્રકારના રોગ અલ વિ. [અં. “ 'નું સંસ્કૃતીકરણ અંગ્રેજોને અને થવો. ૦ઊઠી જવે (રૂ. પ્ર.) આઉમાંથી દૂધ બ્દી પડવું]. એમના દેશ ઇંગ્લેન્ડને લગતું, અંગ્રેજી
આંચળવું સ. ક્રિ. સં. મન્દ્ર દ્વારા; ખેળ પાથરીને સ્ત્રીઓ અલ-કાર્ય-ચિકિત્સા સ્ત્રી. [+ સં.] અંગ્રેજોએ લાવી આપેલી નમે છે.] (લા.) નમવું (ભ.કમાં કર્તરિ રચના)
વૈદ્યવિદ્યા પ્રમાણેની સારવાર, ઍલેપથી' [(સંજ્ઞા) અચળ શ્રી. ફરી ફરી ગવાત્ય કડી, આંચણી, ધ્રુવપદની આ દેશ પું. [+ સં.] અંગ્રેજોના દેશ, આંગ્લભૂમિ, “ઈંગ્લૅન્ડ’. કડી
[પાલવ અલ-હેષ પુ. [+સં.] અંગ્રેજો અને અંગ્રેજી રહેણીકરણી આંચળી સ્ત્રી. [મન્નાિ >પ્રા. મંઝિ] અંચળ, છેડે તરફને દ્વેષભાવ, “એંગ્લો-કેબિયા(બ. ક. ઠા.)
આંચળિયા પું. સિં. મન્નસ્ટિ- > પ્રા. ગ્રંથિ -] અંચળ અશ્વ-ભાષા સ્ત્રી. [+સં.] અંગ્રેજી ભાષા. (સંજ્ઞા.). ગચ્છ જૈન સાધુ. (સંજ્ઞા.)
[છેડે, અંચળો આગલ-ભૂમિ સ્ત્રી. [+] જુઓ આંગ્લાદેશ.” (સંજ્ઞા) આંચળ છું. (સં. મન્વય- >મા. અંગ-] લુગડાને અલ-રાષ્ટ્ર ન. [+ સં.] અંગ્રેજોની સત્તાનું રાજ્ય, ઇંગ્લેન્ડ આંચી સ્ત્રી. [જઓ “અચ,' પ્રા. માં અંત્તિમા થઈને.] અલવિદા સ્ત્રી. [+ સં.] અંગ્રેજી પદ્ધતિનું શિક્ષણ
(લા.) આંચ, હરકત, નડતર, વિષ્ણ આલીકરણ ન. [સં.] અંગ્રેજી-કરણ
આંછ (થ) શ્રી. આંખની છારી. (૨) આંખની ઝાંખ આંણી સ્ત્રી. આજ્ઞા, આદેશ, હુકમ, (૨) દુહાઈ, આશિષ. આંજણ ન. [સ. મનન-> મા. અંન] આંખમાં આંજ(૩) સેગન, શપથ, સમ
વાને મિસ-કપૂર-માખણના મિશ્રણવાળે પદાર્થ, કાજળ, આાળ ન. દિ. પ્રા. અં િસ્ત્રી.] અંળ, સ્નાન
મેસ, (૨) (લા.) મંત્ર બોલી કપડાના કટકાથી દરદી ઉપર આંળવું અ. ક્રિ. [જુઓ આવેળ,'-ના.ધા.] સ્નાન ઢાળવાની ક્રિયા (એનાથી રોગ મટે છે. એવી ભાવના). (૩) કરવું. નાહવું
એક જાતની બાલ-રમત. (ઈ છેતરપીંડી આંચ (-ચ) સ્ત્રી. [સં. મર્વ > મfa] અંગારા. (૨) ઝાળ, આંજણિયું ન. [જએ “આંજણે” ગુ. “થયું' ત. પ્ર.] ઝબૂક. (૩) (લા.) મુશ્કેલી, તકલીફ. (૪) સ૮ની ટી વહાણ વગેરેના કામમાં આવતું ઇમારતી લાકડું આપનારું બાજુ, સરેરે. [ ૦ આપવી (૨. પ્ર.) ગરમ કરવું. ૦આવવો એક ઝાડ, અંજન વૃક્ષ (રૂ. પ્ર.) નુકસાન થયું. ૦ દેખાવી (ઉ. પ્ર.) દેવતાની નજીક આજણિયું ન. [જુએ “આજણે” + ગુ, “ઈયું' સ્વાર્થે ત, પ્ર.] રાખી ગરમ કરવું. ૦ દેવી (રૂ. પ્ર.) ધમકાવવું. ૦ લાગવી સાજડનું ઝાડ, રતાજુન (રૂ. પ્ર.) ગરમ થવું. ઊની આંચ (રૂ.પ્ર.) ઈન]
આંજણિયે પું. [સ, મન > પ્રા. ચંન] ચોમાસામાં ડુંગરા આંચકવું સ. ક્રિ. [દે. પ્રા. સંવ, ખેંચવું.] ઝંટવી લેવું, છીનવી અને મેદાનમાં હાથદોઢ હાથ ઊંચું ઊગતું એક ઘાસ
લેવું. અંચકાવું કર્મણિ., જિ. અચકાવવું છે.. સ. . આજ સી. [જુએ “આંજણે” + ગુ. “ઈ' સ્ત્રીપ્રય]. આંચકી શ્રી. જિઓ “આંચકવું” ગુ. “ઈ' ક. પ્ર.] ખમચાવું સાજડનું ઝાડ, આંજણે
એ, ભ, (૨) શરીરમાં સ્નાયુઓની ખેંચતાણ. (૩) મૃત્યુ આંજણીસી. [સ. અનિHI >પ્રા. શંનગમ) લા.) વખતે શ્વાસનું વારંવાર થતું ખેંચાણ, () હેડકી. [અવની પાંપણની કિનારીએ થત કેલી (ઉ.પ્ર.) તાણ આવવું. (૨) હરકત થવી. • ખાવી (રૂ.પ્ર.) આંજણું ન. જિઓ “અજવું' + ગુ. અણું” ક. પ્ર.] (લા.) સંકોચ અનુભવ, ખમચાવું. (૨) પાછા પડવું].
ભેળવી નાંખવું એ. (૨) નજર ચુકાવવી એ. (૩) છેતરપીંડી. આંચકે પું. જિઓ “આંચકવું+ગુ, “એ” કે પ્ર.] ખમચાવું (૪) ભૂરકી નાખવી, તેજથી સામાને અંજાવી દેવું એ
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016072 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1976 |
| Total Pages | 1086 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 32 MB |