Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 266

આબરૂદાર
૨૨૧
આભલી
. (૩) શાખ. (૪) કીર્તિ. [૦ ઉઘાડી કરવી. (રૂ.પ્ર.) ખૂબ જ વિશાળ. (ત)ટી પઢવું (રૂ. પ્ર.) આફત આવી બદનામ કરવું. ૦ ઉપર આવવું (રૂ.પ્ર.) ચારિત્ર્ય ઉપર પડવી. ને જમીન એક થવાં (રૂ. પ્ર.) અસંભવિત બનાવ શંકા કરવી. ૦ ઉપર હાથ ના(-નાંખવે (રૂ.પ્ર) ચારિત્રય બનવા. (૨) માટે ઉત્પાત છે. (૩) અસાધારણ દુઃખ ઉપર શંકા કરવી. (૨) કોઈ સ્ત્રી ઉપર બળાત્કાર કરો. આવી પડવું. ના તારા ઉખા(ખે)હવા(કે ઉતારવા) (રૂ.પ્ર.) ૦ કાઢવી (..) ભારે પ્રતિષ્ઠા મેળવવી. ના કાંકરા અસાધારણ પરાક્રમ કરવું. (૨) મહા વિકટ કામ કરવું. (રૂ.પ્ર.) ફજેતી. ૦૧(-q)ટવી, લેવી (રૂ.પ્ર.) કોઈ સ્ત્રી (૨) બહુ જોર કરવું. ૦ ને તારા ખરવા (રૂ. પ્ર.) પ્રબળ ઉપર બળાત્કાર કરવો. (૨) કેાઈની પ્રતિષ્ઠા ઉપર ધા ઉકાપાત થવો, ભારે આફત આવી પડવી. ૦ ના તારા ક૨ ]
[સંભાવિત દેખવા (રૂ. પ્ર.) ઉચ્ચ પ્રકારનું સુખ અનુભવવું. (૨) કોઈ આબરૂ-દાર વિ. [ફા.] મેલે ધરાવનારું, પ્રતિષ્ઠિત, ભારે આશાનાં સ્વપ્ન જેવાં. ૦ ના તારા દેખાડવા (રૂ. પ્ર.) આબરૂ-નુકસાની સ્ત્રી. [ + જુઓ “નુકસાની.] આબરૂ અતિ સંકટમાં નાખવું, બહુ તકલીફ આપવી. ૦ ની સાથે
ઓછી કરવાને અન્યને પ્રયન, લાયબલ” (એ.ક.) બાથ ભીડવી (૨. પ્ર.) મોટાની સાથે ઝઘડવું. (૨) શક્તિ આબરૂ૫ત્રપું [+ સં. ન.] પ્રમાણપત્ર, ચાલચલગતને પત્ર, ઉપરાંતનું કામ કરવું. (૩) ફળીભૂત ન થાય તેવી મેટી સર્ટિફિકેટ’ (અ.ર.)
ઈચ્છા રાખવી. ૦ ૫ડવું (રૂ. પ્ર.) અસાધારણ દુઃખ આવી અબા-બુ) . એક વેલે કે એની રિંગ
પડવું ફાટવું, ૦ ફાટ (રૂ. પ્ર.) ઘણે વરસાદ આવો . ખાબળિયે મું. દૂધ દહીને વેપાર કરનાર માણસ. (૨) (૨) એકસામટી આફત આવી પડવી. (૩) ઘણા લેકનું એક ઘાંચીની એ નામની એક જ્ઞાતિ કે એને માણસ. (સંજ્ઞા.) થવું. ૦ માં તારા જેવા (રૂ. પ્ર.) અતિશય સંકટમાં આબાદ વિ. [ફા.] સુખી, સલામત. (૨) સરસ, ઉત્તમ. (૩) આવી પડવું. ૦ માં તારા દેખાડવા (રૂ. પ્ર.) મોટી મોટી વસ્તીવાળું. (૪) ખેડાયેલું, ફળદ્રુપ. (૫) ભરપૂર, સમૃદ્ધ વ્યર્થ આશા આપવી, આશા પાર પડશે એ (૬) કિ.વિ. ચુક્યા વિના, અચૂકે. (૭) સાટ
બીજાને ભરેસે દેખાડ. ૦ ૨ાતા (. પ્ર.) આકાશની આબાદાન વિ. [ફા.] આબાદ, સમૃદ્ધ, પૈસે ટકે સુખી લાલાશ જે ભાવી વરસાદની સૂચક છે એવી સ્થિતિ.૦ વાંચવા આબાદાની, આબાદી સ્ત્રી. [ફ.] સંપન્નતા, સમૃદ્ધિ. (૨) (રૂ. પ્ર.) થોડા સમયમાં મોટું કામ કરવું] વસ્તી
આભ-ઊટણ વિ. [+ જુએ “ઊડવું' + ગુ. “અણુ” કવાચક આબાદુ વિ. [+ ગુ. “ઉ' સ્વાર્થે ત.પ્ર.] સાટ
ક. પ્ર.] આભમાં ઊડે તેવું. (૨) લેડાની એક જાત આબાન છું. [વા.] પારસીઓના વર્ષને દસમો દિવસ. (સંજ્ઞા) આભડછેટ (ટય) સ્ત્રી. [જ “અભડાવું'+છેટું રહેવું.] અડ(૨) પારસી વર્ષનો આઠમે મહિને. (સંજ્ઞા.)
વાથી અભડાઈ જવાય એવી માન્યતા, અસ્પૃશ્યતા.(૨) ન અ-બાલ(ળ) વૃદ્ધ ક્રિ.વિ. [૩] બાળકેથી વૃદ્ધો સુધીનાં અડવા જેવી વસ્તુ પદાર્થ કે માણસને અડવાથી થતી મનાતી અબા-શાહી ધિ. આસમાની કે જંબુડિયા રંગનું
અપવિત્રતા આ-બાળ-વૃદ્ધ જુઓ આબાલ-વૃદ્ધ.'
આભ-છટિયું વિ. [+ગુ. ઈયું” ત. પ્ર.] જેને અડતાં આબિ-બે)દ વિ. [અર.] ઇબાદત કરનારું, ઉપાસક, ભક્ત. અભડાઈ જવાય તેવું. (૨) આભડછેટની વૃત્તિવાળું (૨) ધાર્મિક વૃત્તિનું. (૩) પવિત્ર
આભડવું સ. ક્રિ. [દે. પ્રા. અમe > અપ. અમ] અથઆબુ છું. [સં. સર્વ-> પ્રા. મન્નુમ-] ગુજરાતની ઉત્તર ડાવું, ભટકાવું. (૨) સામા મળવું. (૩) સંપર્કમાં આવવું.
સરહદે (અરવલી) આડાવલાની ગિરિમાળાને પશ્ચિમ છેડાને [વા જવું (રૂ.પ્ર.) કોઈની પણ સ્મશાનયાત્રામાં જવું]. ગિરિ-સમૂહ. (સંજ્ઞા.)
અભડું ન. [+ગુ. “G” કુ.પ્ર.] (લા.) રજસ્ત્રાવ, રજોદર્શન આબુ જુઓ “આવો.”
આભડેલ વિ. [+ગુ. ‘એલ” બી. ભ. કૃ] અભડાયેલું, આબુસરે છું. ઘોડાની એક જાત
અશુદ્ધ થયેલું. (૨) (લા.) સાપ કરડયો હોય તેવું આબેહયાત ન. ફિ. + અર.] અમર કરે તે રસ, અમૃત આભ-ઢાળું વિ. [જ “આભ' + “ઢાળ' + ગુ. “G” ત. પ્ર.] આબેહરામ ન. ફિ. + અર.] જે પીવાને નિષેધ હોય આકાશ બાજુનું તેવું પીણું, દારૂ, શરાબ
અભપરો છું. [સ અઝ-૧૨:] (આભને પહોંચતું લાગે તેવું) આબેહુબ વિ. [અર, “હુ હુ', ઉર્દૂ. બહુ ] બિલકુલ બરડા પહાડનું ઉજજડ થયેલી ઘુમલી નગરીની દક્ષિણ તેવું, તાદશ, તદ્દન મળતા સ્વરૂપનું, બહ
બાજનું શિખર. (સંજ્ઞા.) આબેહવા સ્ત્રી. [ફા. આબ+વ + અર, હવા] હવાપાણી, આભફાટ વિ. [+ જુએ “ફાડવું.”] આકાશને ફાડી નાખે તેવું હવામાન, વાતાવરણ, “કલાઈમેટ', (૨) દેશની હવા અને આ-ભરણ ન. [સં.] ઘરેણું, આભૂષણ પાણી વિશેની પ્રકૃતિ
[પ્રગટ થતું સામયિક આભરણું ન. [જુઓ “આભડવું' દ્વારા.) બહારગામથી કાઈ આબ્દિક વિ. [સં.] વાર્ષિક, સાંવત્સરિક. (૨) ન. વર્ષે વર્ષે સગાંના મરણના ખબર આવતાં નાતીલા અને સગાંસંબંધી આભ પું, ન. [સં. મઝ> પ્રા. અમ] આકાશ [ 0 ઊં- સ્નેહીઓ મળી ગામ બહાર નાહવાના સ્થળે જવાની ક્રિયા ઠળમાં લેવું (રૂ. પ્ર.) ભારે મોટું કામ કરવાની હામ ભીડવી. કે વહેવાર કરે છે એ. [૦ કાઢવું (રૂ.પ્ર.)].
જમીનનું અંતર, જમીનને ફેર (રૂ. પ્ર.) ભારે મોટા આભલી સ્ત્રી. [જએ “આભલું' + ગુ. ઈ સ્ત્રી પ્રત્યય.] નાનું તફાવત, એકબીજાથી ખૂબ જુદા હેવાપણું. ૦જેવડું (રૂ. પ્ર.) વાદળું, વાદળી. (૨) નાની અરીસી