Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 267

આભલું
૨૨૨
આમિર
આભલું ન. સિં અપ્રશ્ન-> પ્રા. મમમ-> અપ. અમુઢ] અભિચારિક વિ. [સં.1 અભિચાર-માંત્રિક પ્રયોગને લગતું આકાશ. (૨) ચાંદરડું, નાને તારે. (૩) લૂગડામાં ચેડવામાં અભિનત્ય ન, સં.ઉત્તમ કુળનું હોવાપણું, ખાનદાની, આવતે કાચને નાનામાં નાને અરીસે, સિતારો. (૪) કુલીનતા
[અનુકૂળતા પાણી. (૫) હલેસું
આભિમુખ્ય ન. સિં.] અભિમુખતાને લગતું હોવાપણું, આભ-વર્ણ વિ. [ + સં. વÈ + ગુ. “ઉ” ત. પ્ર.] આકાશના આભીર ૫. [સં.1 એ સંજ્ઞાની એક પૌરાણિક કાલથી ચાલી રંગ જેવા રંગનું, વાદળી રંગનું. (૨) ભૂરું
આવતી ગોપ-જાતિ (જેમાંથી “આહીર'-આયર કેમ આભા સ્ત્રી, [સં.] તેજ, પ્રકાશ, દીપિત. (૨) ઝલક, તેજે- ઊતરી આવી છે.) (સંજ્ઞા.)(૨) એ સંજ્ઞાથી પૌરાણિક કાલમાં મય છાયા, પ્રતિબિંબ. (૩) ભભક, સુંદરતા, શેભા નર્મદા નદીના મુખ પાસેના પ્રદેશનો અને કચ્છ વાગડથી આ-ભાણુક ન. [સં.] એક નાટય-પ્રકાર (જેમાં કઈ લઈ કુરુક્ષેત્ર સુધીને એવા “શદ્વાભીર” “શરાભીર” નામને પ્રદેશ. કહેવતને આધારે વસ્તુ લઈ નાટય-રચના થઈ હોય છે.). (સંજ્ઞા) (૩) ઈ.સ. ની ૨ જી સદીમાં સિંધુ નદીના મુખ (નાટય.)
[(૨) (લા.) આકાશ પાસેને “આભીરિયા’ નામને પ્રદેશ (આજને કચછ વાગડઆભામંડલ(ળ) (-ભડલ,-ળ) ન. [સં.] તેજનું કુંડાળું. ઉપરના થરપારકર સહિત). (સંજ્ઞા.) આભાર ૫. સિં.] બીજાની કરેલી મહેરબાનીને બેજ, આભીર-૫હિલા-લી), આભીર-૫લિકા સ્ત્રી. [સં.] ઉપકારવશતા, અહેસાન, પાડ. [૧ થવો (રૂ. પ્ર.) ઉપ- આભીર લોકેના નેસડાઓવાળું ગામડું કારવશતા થવી. ૦ માન (૨, પ્ર.) ઉપકારવશતા બતાવવી, આભીરિયા પું. [તોલેમીએ ઈ.સની ૨ જી સદીમાં એ સંજ્ઞાથી અહેસાન થયાને સ્વીકાર કરો]
નાં છે.) સિંધુના મુખ પાસે પ્રદેશ (થરપારકર અને ભાર(પ્ર)દર્શક વિ. [સં.] આભારની લાગણી બતાવનારું કચ્છ વાગડને પ્રદેશ), આભીર પ્રદેશ. (સંજ્ઞા) આભાર-પ્રદર્શન ન. [૪] આભાર થયો છે એવી આભીરી સ્ત્રી. (સં.1 આભીર સ્ત્રી, આહીરાણી. (૨) લાગણી વ્યક્ત કરવી એ
આભીર લોકેાની ભાષા-એક પ્રકારની મધ્યકાલીન અપઆભાર-વશ વિ. [સ.] ઉપકાર નીચે આવેલું, આભારી ભ્રંશ ભાષા. (સંજ્ઞા.) આભારવશતા સ્ત્રી. [સં.] આભારી હોવાપણું
અમું વિ. [સં. મમત->પ્રા. મજમુશનું વિકસેલું; ગુ. આભાર-સુચક વિ. [સ.] આભારની લાગણી બતાવનારું અર્થે ચાંકેત, વિસ્મિત, દિકમ, સ્તબ્ધ. (૨) ચિકેલું, આભારી વિ. [સં., પૃ.] આભારવાળું, આભાર-વશે. [૦ હેવું ભડકેલું. (૩) ગભરાયેલું, બેબાકળું (રૂ. પ્ર.) કારણને લીધે પરિણામ પામવું]
અ-ભૂષણ ન. [સં] ઘરેણું, અલંકાર આભા-લાડુ . [સં. + જુએ “લાડુ'.] (લા.) કલપનામાં આ-ભૂષિત વિ. સં.] શણગારેલું રહેલી મેટાઈ. (૨) મેટી આશા, (૩) મેટે લાભ આભેસ કે.પ્ર. [રવા.] સમુદ્રમાં વહાણ હંકારતી વેળા સઢ આભાસ ૫. સં.] ઝાંને પ્રકાશ. (૨) ખેાટે દેખાવ, ભ્રમ, ચડાવતી વખતે બેલાતા ઉદ્દગાર [ કરવું (રૂ.પ્ર.) વહાણને
ઇલ્યુઝન'. (૩) સદશ્ય. (વ્યા.) (૪) ભ્રામક હેતુ, સઢ ચડાવો ] હેત્વાભાસ, (તર્ક)
આભેગ કું. [સં.] ભગવટે. (૨) સાપની કેણ, (૩) ગેય આભાસી વિ. [સં., પૃ.] આભાસ આપતું, “ઇયુઝિવ' રચનામાં ધ્રુવ પદની ચાર ટૂંકમાંની ત્રીજી તૂક. [વાળ આભાસ-કેંદ્ર (કેન્દ્ર) ન. [સં.] કિરણની દિશાને ઉલ- (રૂ.પ્ર.) પતાવવું, સમેટી લેવું] ટાવવામાં આવે તે વીખરાયેલાં કિરણ જયાં એકઠાં મળે આયંતર (આભ્યન્તર) વિ. [સ.] અંદરનું, માંહેનું, ભીતરનું. તે બિંદુ, “વર્ચ્યુઅલ ફૅકસ
(૨) ખાનગી. (૩) નાગર વગેરે ઉચ્ચ બ્રાહ્મણ જ્ઞાતિઓમાં આભાસ-જ્ઞાન ન. [સં.] બેટી સમઝ, ભ્રમયુક્ત ખ્યાલ ગણાતું ભીતરા” વર્ગનું (સંજ્ઞા.) આભાસ-ધર્મ છું. [સં.] પાંચ અધર્મોમાં એક અ-ધર્મ, અર્થાતર-પ્રયત્ન (આભ્યન્તર-) ૫. [સં.] વર્ગોનું ઉચ્ચાશ્રદ્ધા વિનાને બીજાને દેખાડવા કરાતે ધર્મ, છલ-ધર્મ
રણ કરતી વેળા મુખના અંદરનાં જુદાં જુદાં સ્થાનમાં આભાસ-પ્રતિબિંબ (બિમ્બ) ન. [૪] આંખને દેખાતું જિલ્લાને સ્પર્શ થતાં કે સ્પર્શ થયા વિના જિવાની
છતાં ખરેખર ન હોય તેવું પ્રતિબિંબ, ભ્રામક પ્રતિબિંબ હિલચાલથી થતો ઉચ્ચારણ-પ્રયત્ન. (ભા.) અભાસ-મૈત્રી શ્રી. [સં] દેખાવની-ઉપરચોટિયા મિત્રતા અત્યંતરિક, આત્યંતરીય (આવ્ય-ત-) વિ. [સં.] અંદરનું, અભાસ-વાદ પું. [૪] જગત બ્રહ્મને માત્ર આભાસ છે- માંહેનું
[મહાવરો રાખનારું ખરી રીતે કર્યું જ નથી–એ પ્રકારને વાદ-સિદ્ધાંત. (વેદાંત.) આન્યાસિક વિ. [સં.] અભ્યાસને લગતું. (૨) અભ્યાસી, આભાસવાદી વિ. [સ, j] આભાસવાદમાં માનનારું આયુદયિક વિ. [સં.] અયુદય-ઉન્નતિને લગતું. (૨) આભાસ-સામ્ય ન. [સં.] દેખાદેખીથી થયેલો સમાન વિકાર, (૨) આબાદી આપનારું. (૩) ન. ખુશાલીભર્યો અવસર સામ્યાભાસ કે સાદરય. (વ્યા.)
આમ વિ. [સં.] કાચું, અપક. (૨) ન પચેલું (આંતરઆભાસાત્મક વિ. [ +સ, મારમ+] માત્ર આભાસરૂપ, ડામાં). (૩) પં. ઝાડા સાથે નીકળતે સફેદ અને ચીકણે ભ્રમમલક, આભાસી
પદાર્થ, જળસ, કાચા મળ આ-ભાસિત વિ. [૨.], અ-ભાસી વિ. [સ, ૫.] સરખા અમર (આમ) ક્રિ.વિ. [સં. ઇવમ્ >અપ. ઘāgy સરખા પ્રકારને દેખાવ આપનારું, ભળતા દેખાવનું
ના સાદ ગુ.માં] આ પ્રમાણે, આ રીતે. (૨) આ તરફ,