Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 260

રસ્તે
આધવું
આધેવાયું આધવું સ.કિ. [સ અ>પ્રા. ના.ધા.] હેર વસૂકી અધિકરણિક વિ. સં.] મુખ્ય સ્થાન ઉપર બેઠેલું. (૨) જતાં ય એમ ને એમ બીજને અડધે ભાગે પેદાશ કે ૫. ન્યાયાધીશ ખર્ચની દષ્ટિએ આપવું
અધિકારિક વિ. [સં.] અધિકાર કે સત્તાને લગતું. (૨) આધ-સેડે ક્રિ.વિ. [ગ્રા., જુઓ “આધવું'.] (લા.) આડે અધિકારીને લગતું. (૩) ન. નાટકનું મુખ્ય વસ્તુ. (નાટક.)
[એધાન, ગર્ભધારણ (૪) . પરમાતમાં અ-ધાન ન. [સં] સ્ત્રી પશુ-માદા વગેરેને ગર્ભ રહે એ, અધિકથ ન. [સં.] અધિકપણું, બહુપણું. (૨) બહળપ. અથા-પલીત,-તું વિ. [જ “આધવુંમાં + પલીત+ગુ. (૩) (લા.) ઉચ્ચતા, શ્રેષ્ઠતા G” ત.ક.], આધાપાલું વિ. [+ જુએ “પાલ' + ગુ. આધિ-ચિહન ન. [૪] અધિકતાની નિશાની (જેવી કે G” ત...], આધા-ભાગુ વિ. [+ જુઓ ‘ભાગવું” + ગુ. ૮કે > એમાં પાંખિયા તરફનું અધિક હોય અને ઉ” ક. પ્ર.] (લા.) દાધારંગું, હઠ કરી ઝઘડનારું
અણી બાજનું હીન.) (ગ) આધાર છું. સં.] અવલંબન, ટેક. (૨) આશ્રય. (૩) અધિદેવત વિ. સં.] અધિદેવતાને લગતું, આધિદૈવિક.
પુરાવો, પ્રમાણ. (૪) અધિકરણ, સા.વિ.ને અથે. (વ્યા.) (૨) અંતઃપ્રજ્ઞાને લગતું, “ઈન્ટરનલ’ (ઉ. કે.) આધાર-ધંથ (-ગ્રન્થ) પું. [સ.] પ્રમાણભૂત પુસ્તક (જેમાંથી આધિદેવત-વાદ પું. સં.] અંતઃપ્રજ્ઞાની પ્રધાનતા સ્વીકારપ્રમાણ લેવાયાં હોય.), “સોર્સ–બુક” (દ.ભા.)
નારે મત-સિદ્ધાંત, “ઈન્ટયૂશનિ-ઝમ’ આધાર-ચિન ન. [સં.] મજણી કરતી વેળાનું આરંભનું અધિદેવતવાદી વિ. [સં., પૃ.] આધિદૈવતવાદમાં માનનાર, નિશાન, બે--માર્ક
અંતઃપ્રજ્ઞાવાદી, “ઈન્ટયૂશનિસ્ટ’ (ઉ. કે) અધાર-પગથિયું ન. સિ. + જ “પગથિયું”.] જ્યાંથી આધિદૈવિક વિ. સં.] અધિદેવને લગતું, પરમતત્વને લગતું, કાર્ય આરંભ કરવામાં આવે છે તે સ્થાન, સ્ટેપિંગ “ધિયૉજિકલ (ઉ. કે.). (૨) નસીબને વેગે થયેલું, સ્ટેન'
દેવકૃત આધાર-પાત્ર વિ. [૪] આધાર રાખવા યોગ્ય
આધિદૈવિક માર્ગ કું. [સં] પ્રભુને પામવાને મૂળ તત્વના આધાર-બિંદુ (-બિન્દુ) ન. [સ, પું] ઉચ્ચાલન એટલે અવલંબનને સંપ્રદાય, ભક્તિમાર્ગ. [(૨) પટેલાઈ, શેઠાઈ વજન ઊંચું કરવાની એક પેજનામાં નીચે રહેલો ટેકે, આધિપત્ય ન. (સં.] અધિપતિપણું, ઉપરીપણું, સ્વામિત્વ. હક્રમ'
અધિભૌતિક વિ. [સ.] અધિભૂત-આ સૃષ્ટિ સંબંધી, મહાઆધાર-ભત વિ. સિં] પ્રમાણિત થયેલું, જેને માટે સબળ ભત સંબંધી, (૨) શરીર સંબંધી, શારીરિક પુરાવા છે તેવું. (૨) જે પુરા આપી રહેલું છે તેવું. (૩) આધિભૌતિક-વિજ્ઞાન, આધિભૌતિકશાસ્ત્ર ન. [સં.] જડ મુળભુત, કાર્ડિનલ' (દ. બા.) [રહેલું, પ્રમાણરૂપ પદાર્થ સંબંધે જેમાં વિચાર કરવામાં આવ્યું છે તેવું શાસ્ત્ર, આધાર-રૂ૫ વિ. [સ.] આધાર તરીકે રહેલું, પ્રમાણ તરીકે ભૌતિકશાસ્ત્ર, ‘ફિઝિકસ' (હી. .) આધાર-રેખ(-ષા) શ્રી. [સં.] જે મૂળ લીટી ઉપર બીજી આધિભૌતિકશાસ્ત્ર ન. [+સ. અદ્વૈત) જ પ્રકારનું કાઈ રેખા ઊભી બતાવેલી હોય કે ન હોય તેવી લીટી, અદ્વૈત, આધિભૌતિક-તત્ત્વવાદ, “મોનિઝમ' (ઉ. કે) બેઈઝ-લાઈન’
અધિ) મું. [, અસ્થા] પુરાણેના પ્રકારના ગદ્ય-પદ્ય આધાર-વર્ષ ન. [સં.] જ્યાંથી શરૂ કરવાનું હોય તે ભૂલ ગ્રંથનું પ્રત્યેક પ્રકરણ, અધ્યાય
[રોગ સ્થાને રહેલું વર્ષ, બેઈઝ-ચિર'
આધિ-જ્યાધિ છું., સી. [સ., પૃ.] માનસિક અને શારીરિક આધાર-શક્તિ સ્ત્રી. [સ.] પરમેશ્વરની શક્તિ. (૨) માયા આધીન વિ.સં. અધીન](આ જોડણી અશુદ્ધ). જુઓ “અધીન.” આધાર-શિલા રુ. (સં.] ટેકારૂપ રહેલો આડો ચપટ ઘાટને આધુકે પું. એક દેશી રમત પથ્થર. (૨) (લા.) કેઈપણ ટેકારૂપ વસ્તુ
આધુનિક વિ. [સં.] વર્તમાન કાળનું, અત્યારનું, હાલનું આધાર-સમીકરણ ન. [સં.] એક સમીકરણ ઉપરથી અમુક હમણાંના સમયનું, અર્વાચીન, મૂર્ત નિયમ પ્રમાણે બનતું બીજું સમીકરણ, (ગ).
આધુનિકતા સ્ત્રી, સિ] અર્વાચીનતા, ઍડર્નિટી' આધાર-સામગ્રી સ્ત્રી. [1] લભૂત સાધન, ‘ડેટા’ આપેટ વિ. [સ, અર્ધ->પ્રા. મહૂ- દ્વારા] અડધી ઉંમર આધાર-તંભ (સ્તંભ) ૫. [સં] ટેકારૂપે રહેલો થાંભલો, વટાવવાની આસપાસ પહોંચેલું, પ્રૌઢ વયનું, પ્રૌઢ, પીઢ, મુખ્ય થાંભલે. (૨) (લા.) ટેકા-રૂપ કોઈ પણ વસ્તુ (૨) (લા) સમg, ડાહ્યું અધારાધેય ન, બ. વ. [+ સં. મા-] મદદ દેનાર અને આધેય લિ. સં.1 આધાર આપવા–અપાવા જેવું. (૨) લેનાર વચ્ચે સંબંધ
[‘ઑથોરિટી' રાખવા કે મુકવા લાયક. (૩) થાપણું મૂકવા ગ્ય. (૪) આધાર-હુકમ પં. [ + જુઓ “હુકમ'.] અધિકારી સત્તા, (૪) ન. આશ્રયસ્થાન. (૫) ટેકા ઉપર રહેલી વસ્તુ આધારિત વિ. [સ.] આધાર રાખી રહેલું
આધેવાયું વિ. [સં. મધ્યવાતિ->પ્રા. અવાર-] ગાડાં આધારિત સ્ત્રી. [] આધાર હેવાપણું. (૨) નિષ્ઠા ભાડે ફેરવનારું, અધવાયું ખાધા-શી(-સી)(-સી) સ્ત્રી. [સં. અર્ધ-શર્ષિ > આધેવાયું [સ. અર્ધ> પ્રા. અદ્ધ દ્વારા) વિ. ઉપગમાં પ્રા. યમ-સિમિ]િ અડધું માથું દુખવાને રેગ
લેવાય એવડું થાય કે વિયાતું થાય ત્યારે એની ઊપજની ખાધિ પું, સ્ત્રી. [સ, પું] માનસિક પીડા, માનસિક રોગ | કિંમત અડધોઅડધ વહેંચી લેવાની શરતે સાચવવા આપેલું