Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 218

અંગુલિમુદ્રા
૧૭૩
અંગ્રેજી-બાર
અંગુલિ(-લી-મુદ્રા (અશુલિ-) સ્ત્રી. [સં.] વટી. (૨) તિરસકારવું, અવગણવું. ૦આપ, કરી આપે, માલિકના નામાક્ષરવાળી વીંટી, સીલની વીંટી
૦૫ (૩.પ્ર.) ખત વગેરેમાં અંગૂઠાનું નિશાન કરી રહી અંગુલિ(-લી-મુદ્રિકા (અગુલિસ્ત્રી. [સં.] વીટી
સ્વીકારવી. ૦ચાટ, ૦મ (રૂ.પ્ર.) ખુશામત કરવી. અંગુલિ(લી-વેણન (અફગુલિ- ન. [૪] હળી અને દેખા, બતાવ (રૂ. પ્ર.) ના પાડવી, નાપસંદગી આંગળીઓને ઢાંકવાનું સાધન, હાથનું મોજું
દેખાડવી. (૨) નાસીપાસ થયેલાંને ચીડવવું. (૩) તિરસ્કાર અંગુલિત-લી-સંકેત (અગુલિસત), અંગુલિ(-લી)- કરવા. (૪) વિરોધ દર્શાવ. (૫) હાંસી કરવી] સંજ્ઞા (અગુલિ-સજ્ઞા) શ્રી. [સં] આંગળીથી ચીંધીને અંગર (અફગર- સ્ત્રી. ફિ.] લીલી દ્રાક્ષ કરવામાં આવતી નિશાની
[કાડવાની ક્રિયા અંગૂરી (અફગરી) વિ. [ + ગુ. “ઈ' ત...] દ્રાક્ષના જેવા અંગુલિ-લી)-સ્પર્શ (અકલિ) . [૪] આંગળી અડ- લીલા રંગનું, આછું લીલું. (૨) દ્રાક્ષને લગતું. (૩) દ્રાક્ષનું અંગુલિ(લી ફેટન(અડગુલિ-) ન. [] આંગળીથી વગાડ- બનાવેલું
[ ખાતે અને આથો ચડેલો રસ વામાં આવતી ચપટી
[કરડે, અંગૂઠડી અંગૂરી-સરકે (અગરી) . [ + જુએ “સર'.] દ્રાક્ષને અંગુલીય (અડગુ) ન. [સં.] આંગળીમાં પહેરવાની વીંટી કે અંગે (અગે) ના.. [સે, મ + ગુ. “એ” વી. વિ.પ્ર.] –ને અંગુષ્ઠ (-અફગુષ્ઠ) મું. [] હાથ કે પગનો અંગૂઠે
લીધે, -ને લઈને, -ને કારણે. (૨) બાબતમાં, વિષયમાં અંગુષ્ઠ-પ્રમાણે, અંગુષ્ઠ-માત્ર (અશુષ્ઠ-) વિ. [સં.] અં- અંગેઅંગ (અગે-અ-)ન. [સ, મ + ગુ. “એ' ત્રી. કે સા. ગૂઠાના માપનું, અંગૂઠા જેવડું
[છાપ વિ.. પ્ર. + સં.] પ્રત્યેક અંગ, (૨) વિ. પ્રત્યેક અંગમાં અંગુ-મુદ્રા (અનુષ્ઠ-5 સ્ત્રી. [સં.] અંગડી. (૨) અંગૂઠાની અંગેટી ( અગેટી) સ્ત્રી. ગુલદાન, કુલદાની અંગુતરી (-અહુગુ) સ્ત્રી. [ફા.] વીંટી
અંગેશ્વર (અગે- મું. [ સં. મ + શ્વર] જઓ અંગાધિપ.” અંગ(ગે), છે (અ ) પું. [હિ. અંગુછા”. સં. મ- અંગેઅંગ (અગ-અ) ક્રિ.વિ. [સં. યમ + ઉ૮ વ કક્ષ-> પ્રા. અંજુમ-] શરીરને લૂછવાનું સાધન, ટુવાલ (ફા.) + સં.) જુએ અંગેઅંગ. (૨) (૨) જાતે, પોતે, ખુદ, અંગૂઠડી, અંગૂઠી (અગૂ) સ્ત્રી, સિ. મનુષ્ઠs >પ્રા. ચંગુfzમા + ગુ. ડે' સ્વાથે ત...] આંગળીના રક્ષણ માટે અંગે (અફગો) છું. [હિ. “અંગુઠા'. સં. ક્ષર-> પહેરવામાં આવતી ખેલી. (૨) વીંટી
પ્રા. બંને સ્ટ-] જુઓ અંગ્રેચા છે.' વિ. [ જ અંગ' + છાપ”.1 અભણ હોઈ અપાંગ (અગોપા) ન. [ સં. અ + ૩પ૪] શરીરને સહી કરવાને બદલે અંગૂઠાની છાપ આપનારું. (૨) (લા.) નાને માટે દરેક અવયવ. (૨) ક્રિવિ. આખે શરીરે. સત્તા ઉપર આવેલું અભણ
(૨) સંપૂર્ણ રીતે અંગૂઠા દાવ (અ ) પું. [જ એ “અંગૂઠો' + “દાવ'.] અંગઠે અંગેર (અગેર) સ્ત્રી તળાવને સામા કાંઠાની જમીન. આગળ પડતું કામ કરે એવા કુસ્તીને એક દાવ (૨) પુષ્કળ પાણું પાયેલી જમીન. (૩) ફળદ્રુપ પ્રદેશ અંગૂઠ-૫કટ (અગઠા-પકડથ) સ્ત્રી. [જ એ “અંગુઠે' + અંગેરા (અગેરા) સ્ત્રી, બિલાડીની એક જાત (કે જેના “પકડ'.] વાંકા વળા હાથથી પગના અંગૂઠા ઝાલવાપણું વાળ લાંબા રૂપેરી સુંવાળા હોય છે.) (શારીરિક શિક્ષાને આ એક પ્રકાર છે.)
અંગેળ (અગોળ) જુઓ “અંળ.' અંગૂઠા-પટી(દી) (અકગૂઠા-) સ્ત્રી. [જુઓ અંગૂઠે' + “પટી'- અંગેળ-ડી (અગોળ-) જુએ “ોળડી.”
પી.] અંગુઠા જેટલી પહોળાઈની પટી (સાડી-ધોતિયાંની અંગેળવું (અફગળ) જુએ “અળવું'. એવી કેાર)
અંગ્રેજ (અગ્રેજ) વિ, પૃ. [એ. “ઈગ્લિશ', પોચું. અંગૂઠિયા-કેર (અગ-) સ્ત્રી. [ “અંગઠુિં' + કેર'.] “ઈંગ્લેસ’–‘ઇગ્રેસ”, કેક. “ગ્લેઝ’– “છગ્રેઝ', ગુ. “ઇગ્રેજ' અંગૂઠાના માપની કેર (સાડી-ધોતિયાં વગેરેની
પણ] ઇગ્લેન્ડ દેશને નિવાસી (પુરુષ) અંગડિયું (અ ) વિ. [સં. મfષ્ઠ > પ્રા. અંગુપ્ટિલમ-] અંગ્રેજ (અગ્રેજણ્ય) સ્ત્રી. [+ ગુ. “અણુ” સ્ત્રી પ્રત્ય]
અંગુઠાના માપનું. (૨) ન, પગને અંગૂઠે પહેરવાનું એક ઘરેણું અંગ્રેજ સ્ત્રી, ‘ઇગ્લિશ વુમન' કે “લેડી' અંગડિયે રેગ (અગ-) ૫. [ઓ અંગૂઠિયું' + સં.] અંગ્રેજીયત (અથે- સ્ત્રી. [+ અર. ઈમ્ય” પ્રત્યય ] (લા.) ભેંસને પૂરી દેહી લઈ પાડી કે પાડા માટે દૂધ ન અંગેપણું, અંગ્રેજોને સુધારો રાખવાથી ભૂખને કારણે પાડી-પાડાને થતો રોગ
અંગ્રેજી (અંગ્રેજી) વિ. [+ ગુ. “ઈ' ત...] અંગ્રેજને લગતું. અંગ (અઠ) ૫. [સં. મહાકુષ્ઠ>પ્રા. અંગુઠ્ઠમ-1 (ર) ઇલૅન્ડને લગતું. (૩) સ્ત્રી, ન. અંગ્રેજોની ભાષા, હાથ-પગનું પહેલું મેટું આંગણું. [-ડા પકડવા (રૂ.પ્ર.) ઇલિશ ભાષા. (સંજ્ઞા) સજા તરીકે વાંકા વળી વિદ્યાર્થીઓએ પગના અંગૂઠા ઝાલવા. અંગ્રેજી-કરણ (અગ્રેજી-) ન. [+ . ] અંગ્રેજીમાં ભાષાંતર (૨) શિખામણ લેવી. -ઠાને રાવણ કરો (રૂ.પ્ર.) કરવાપણું. (૨) રીતરિવાજો-વહીવટ-શિક્ષણ વગેરેમાં અંગ્રેજી રજનું ગજ કરવું, ખૂબ વધારીને વાત કરવી. - કમાઢ પ્રકારનું પ્રચલન, “એંગ્લિસરાઈઝિગ' કેલવું (રૂ.પ્ર.) છૂપી રીતે કામ કરવું. (૨) બીજાને માલૂમ અંજાર (અગ્રેજી) વિ. [ + ફ. ખેર” પ્રત્યય], ન પડે એમ મદદ કરવી. (૩) પોતે અળગા રહી બીજા અંગ્રેજી-પરસ્ત (અંગ્રેજી-) વિ. [+ ફી.] અંગ્રેજી ભાષા પાસે કામ કરાવવું. -કે મારવું (રૂ.પ્ર.) તુચ્છ ગણવું, તરફ આગ્રહ ધરાવનારું