Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 193

અ-શાસનીય
૧૪૮
અશોકવાટિકા અ-શાસનીય વિ. સં.] જેના ઉપર શાસન ન કરી શકાય (૨) અપવિત્ર, અશુચિ. (૩) દેવ ભરેલું, અપ્રમાણિત -સત્તાને અમલ ન કરી શકાય તેવું
અશુદ્ધતા સ્ત્રી, -ત્વ ન. [સે.] અશુદ્ધિ અ-શાસ્ત્ર ન. [સં.] શાસ્ત્ર ન હોય તે કોઈપણ ગ્રંથ. અશુદ્ધાત્મા છું. [+સ, મામા, પું] અપવિત્ર જીવ, (૨) (૨) વેદ-વૈિરુદ્ધ નાસ્તિક શાસ્ત્રગ્રંથ. (૩) વિ. શાસ્ત્ર સાથે વિ. [] મેલા મનવાળું સંબંધ ન રાખતું, અશાસ્ત્રીય, ધર્મગ્રંથે મંજૂર ન કરેલું અ-શુદ્ધિ સ્ત્રી. [સં.] શુદ્ધિને અભાવ, અપવિત્રતા. (૨) અ-શાસ્ત્રીય વિ. [સં.) શાસ્ત્ર સાથે સંબંધ ન રાખતું, શાસ્ત્ર ભૂલો હોવાપણું. (૩) ભાનનો અભાવ વિરુદ્ધનું (૨) અપ્રમાણ
અ-શુભ વિ. [સં.] અમાંગલિક, (૨) મરણને લગતું. (૩) અશાસ્ત્રીયતા સ્ત્રી, સિં] અશાસ્ત્રીય હવાપણું
વધવાળું (ઘર). (૪) ન. અમંગળ અ-શાસ્થ વિ. સં.) જુએ “અ-શાસન ય’.
અશુભ-કમી વિ. [સ, પુ.] અમાંગલિક કર્મ કરનારું અશ{–સા-સે ળિયે પું. એ “અશેળિય.”
અશુભ-કારક વિ. સં.] અશુભ કરનારું અ-શાંત (-શાન્ત) વિ. [૪] જેને શાંતિ મળી નથી તેવું, શાંતિ- અશુભતાં સ્ત્રી. [સં.] અશુભ હોવાપણું રહિત. (૨) ઉદ્વિગ્ન. (૩) તેફાની. (૪) ચંચળ. (૫) આતુર અશુભન્દશ વિ. [સે, .] અશુભ જોનારું અશાંત-તા (-શાત), અ-શાંતિ (-શારિત) સ્ત્રી. [સં.] અશુભ-હર વિ. [સં.] અશુભ દૂર કરનારું શાંતિને અભાવ. (૨) ઉદ્વેગ. (૩) તેફાન. (૪) ચંચળતા. અશુભાનુપ્રેક્ષા સ્ત્રી. [+ સં. અનુપ્રેક્ષા] સંસારની અશુભ(૫) આતુરતા
તાને વિચાર. (જન.) અશાંતિ-કર -શાન્તિ-), અ-શાંતિ-કારક (-શાન્તિ-) છે. અશુભેચ્છક વિ. [ + ડ્રઝન, સં. વ્યાકરણથી સિદ્ધ નથી.] [સ.], અ-શાંતિકારી (-શક્તિ -) વિ. [સ, .] અશાંતિ કરનારું
અશુભ્ર વિ. સં.] શુભ્ર-ઉજજવળ નહિ તેવું, કાળા રંગનું અ-શિક્ષણ ન. [સં.] શિક્ષણ-કેળવણી-તાલીમને અભાવ અશું સર્વ, વિ. [સં. દરા-> અપ મગ- જગુ.] અ-શિક્ષણીય વિ. [સં.] ન શીખવવા જેવું. (૨) કેળવી ન આવું, આ પ્રકારનું. (પદ્યમાં) [શુદ્ધતર, ઉચ્ચ વર્ણનું શકાય તેવું
*
અજીક ૫. અ-છૂક છું. (સં.શુદ્રથી ઇતર જાતિને માણસ. (૨) વિ.
•] 1 અશિક્ષિત વિ. [સં.] જેણે શિક્ષણ નથી લીધું તેવું, બિન- અ ન્ય વિ. [સં.] ખાલી નહિ તેવું. (૨) ગુમસૂમ નહિ કેળવાયેલું, અભણ, અશિષ્ટ. (૨) શીખ્યા વિના મળેલું તેવું. (૩) શુન્યને આંક જેમાં નથી તેવું અ-શિથિલ વિ. [સ.શિથિલ–ડીલું નહિ તેવું, ‘ટાઈટ'. અ-શૂર વિ. [સં.] શૂરવીર નહિ તેવું. (૨) (લા.) બાયલું. (૨) મજબૂત, દઢ
(૩) બીકણ, કાયર, ડરપોક અશિથિલતા સી. [સં. શિથિલતાને અભાવ, સજજડપણું. અ-શેષ કિ.વિ. [સં.] જેમાં કાંઈ પણ વધ્યું નથી તેવું. (૨) (લા.) સાવધાની
[કરી જીવનારું (૨) તમામ, બધું. (૩) પુરેપુરી રીતે. (૪) અમર્યાદ, અશિપજીવી વિ. સે, .] કલા-કારીગરીને ધંધો ન ‘ ટ’ (દ. બા.)
[પૂરી રીતે અ-શિલપી વિ., પૃ. [., .] કલાકાર-કારીગર નથી તેવું અશેષતઃ કિ.વિ. [સં.] કાંઈ પણ બાકી ન રહે એમ, પૂરેઅ-શિવ ન. સિં.] અકલ્યાણ, અમંગળ. (૨) કમનસીબી, અશે-)ળિયા છે. એક જાતની વનસ્પતિ (ઠંડક માટે દુર્ભાગ્ય. (૩) વિ. અમાંગલિક, અકફયાણકર, અશુભ જેના દાણાની ખીર વાપરવામાં આવે છે.), અસાળિયો અશિષ્ટ વિ. [સં.] શિષ્ટ (નહિ તેવું, અશિક્ષિત. (૨) અશે(-) વિ. [•ઝંદ-પાછંદ (અવેસ્તા)] પવિત્ર, શુદ્ધ, અણઘડ, ગ્રામ્ય, અસંરકારી, “વલ્ગર'
શુભ
[ચેખાઈ અશિષ્ટતા સ્ત્રી. [સં.] અશિષ્ટ હેવાપણું, ગેરવર્તણક અશે–)ઈ સ્ત્રી. [ + ગુ. ઈ' વાર્થે ત... ] પવિત્રતા, અ-શિષ્ય વિ. [સં.] શિષ્ય-વિદ્યાર્થી કે દીક્ષિત બનેલું ન અ-શેક છું. [સં.) શાકનો અભાવ, હર્ષ, આનંદ. (૨) હોય તેવું (ગુરુના સંબંધમાં).
ન. [j.] જેનાં પાંદડાં જેવાં પાંદડાં હોઈ “આસોપાલવ' અશિસ્ત સ્ત્રી. [ + જુઓ “શિસ્ત.' ] શિષ્ટ રીતભાતને કહેવાય છે તે અસલ વૃક્ષ. (૩) ૫. મૌર્ય વંશને
અભાવ, (૨) વિ. શિષ્ટ રીતભાત વિનાનું, “અનડિસિલિન્ડ' પ્રાચીન પ્રસિદ્ધ રાજ. (સંજ્ઞા.) (૪) વિ. શાક-રહિત અશીકું ન. જુએ “ઉશીકું.”
અશેક-કાલીન વિ. [સં.] મૌર્ય વંશના રાજા સમ્રાટ અ-શીત વિ. [સ.] નહિ તેવું. (૨) (લા.) ગરમ, ઊનું અશોકના સમયનું અશીત-તા શ્રી. સિં.] શીતલતાને અભાવ. (૨) (લા.) અશેકવનિકા-ન્યાય મું. સિં] (રૂ. પ્ર.) રાવણને ત્યાં ઘણી ગરમી, ઉષ્ણતા
વાડીએ હતી છતાં કેઈ કારણ વિના સીતાને અશોકઅ-શીલ ન. [સં.] શીલ-સદ્વર્તનને અભાવ, અસદ્વર્તન, વાટિકામાં રાખ્યાં, એ પ્રમાણે અનેક માર્ગો હોય છતાં અસત્ય આચરણ. (૨) વિ. શીલ-રહિત, અસદાચરણી. કોઈ પણ કારણ વિના એક માર્ગને સ્વીકાર કરવામાં (૩) વ્યભિચારી
[સૂતકવાળું આવે ત્યારે આ ન્યાય પ્રયોજાય છે. અ-શુચિ વિ. [સં.] અપવિત્ર, અસ્વચ્છ. (૨) મરણ- અશોકવાટિકા સ્ત્રી, [સં.] રામાયણમાં સીતાના હરણ અશુચિતા સ્ત્રી. [૩] અશુદ્ધિ હેવાપણું, અપવિત્રતા પછી લંકામાં જયાં એમને એકાંતવાસમાં રાખવામાં આવ્યાં અ-શુદ્ધ ૧. [સં.] સાફ-સ્વચ્છ ન કરેલું, અસ્વચ્છ, મેલું. હતાં તે અશોક વૃક્ષની વાડી. (સંજ્ઞા.)