Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 192

અશક્તતા
અભાવ, અસામર્થ્ય,
અશક્ત-તા સ્ત્રી. [સં,] અશક્ત હેાવાપણું અશક્તાશ્રમ છું. + સં. માશ્રમ] અશક્ત લેાકેાને આશ્રય આપવાનું સ્થળ, ઇન્ફર્મેરી’ અશક્તિ . [સં.] શક્તિને નિષ્ફળતા, નબળાઈ, કમજોરી અશક્તિ-પેન્શન ન. [+અં. ] અશક્તિને કારણે નાકરી અધૂરી રાખતાં મળતું વેતન, ઇન્વેલિડ પેન્શન’ અશક્તિમાન વિ. [ + સં. માન, પું.] શક્તિ વિનાનું, નિષ્ફળ, અસમર્થ [અસંભાવ્ય, (૨) અસાધ્ય અશય વિ. [સં.] ન બની શકે તેવું, શક્તિ બહારનું, અશકથ-તા સ્ત્રી., ત્ત્વ ન. [સં.] અશકય હોવાપણું અ-શગ વિ. [ + જુએ ‘શગ’.] દિવેટ વિનાનું. (૨) દિવેટ ઉપર ઍથરડી કે મેગા ન થયેલ હાય તેનું અશયમ-પશમ ક્રિ. વિ. મિષ્ટમ્પષ્ટમ્ એવા સંસ્કૃતાભાષી રાખ્તપ્રયેગ] (રૂ. પ્ર.) જેમતેમ, આડું અવળું સમઝાવવાનું થાય એમ
અશતર (-ર) સ્ત્રી. પાંપણે! ઉખેડી નાખવાની સજા અશત્રુ પું. [સં.] શત્રુ ન હેાય તેવા માણસ, મિત્ર, દોસ્ત. (ર) વિ. દુશ્મન વિનાનું
અશન ન. [સં.] ખાવાની ક્રિયા, ભાજન
અશનપણું ન. [સં. -સંજ્ઞવન - ≥ પ્રા. મસનqળ-; જૂ.ગુ.] સંજ્ઞારહિતપણું, અચેતનપણું, અસનપણું અશન-પાન નં. [સં.] ખાનપાન, ખાણીપીણી અશન-શુદ્ધિ સ્ત્રી. [સં.] આહારશુદ્ધિ અશનાશ્વ સ્ત્રી. [સં. મત્તન્તતા- નજીકપણું] (લા.) અડપલું, અટકચાળા, છેડતી [(ર) પ્રીતિ, પ્રેમ અશનાઈ હૈ સ્રી. [કા. માનાË] દોસ્તી, ભાઈબંધી, સેાબત. અશનિ સ્ત્રી. [સં., પું., સ્ત્રી] ઇંદ્રનું વ‰. (૨) આકાશી વીજળીના ઝબકારા, (૩) આકશી વીજળી
અશનું વિ. સં. મ-અંશ – > પ્રા. અ-પુનમ-] સંજ્ઞારહિત, સમસામ, સનમન
હાય તેવી, એકાગ્ર, તલીન (સ્ત્રી)
અ-શલિતા વિ., શ્રી. [સં.] છિન્નવિચ્છિન્નતાના અભાવ [ન થયેલું અ-શબ્દ વિ. [સં.] અવાજ વિનાનું. (૨) શબ્દોમાં જાહેર અ-ામ વિ. [સં.] શાંતિ વિનાનું, અસ્વસ્થ -શમનીય વિ. [સં.] શાંત કરી શકાય તેવું અશરણુ ન. [સં.] શરણના અભાવ, આશ્રયને! અભાવ. (૨) વિ. જેને કાઈનું શરણ નથી તેવું, આશરા વિનાનું, નિરાધાર, અનાથ
અશરણ-શરણુ વિ. [સં.] અનાથને શરણરૂપ બનેલું, આશ્રય
દાતા. (ર) પું. અનાથને આશરો આપનાર પરમાત્મા અશરફી શ્રી. [અર. અશક્ + ફ઼ા. ઈ” પ્રત્યય, મિસરના એક આદશાહના નામ ઉપરથી] દસ માસા વજનના એ નામના જૂના સમયના સેનાના એક સિકકા. (૨) (લા.) અશરફીના આકારનું ચામડી ઉપર પડતું એક હઠીલું ચાંદું, (૩) ગીની જેવું જરીનું ભરતકામ, અશરાક્॰ વિ. [અર. શરીફ’નું તરતમવાચક રૂપ અશ્રક્] સૌથી વિશેષ નેક-મહાન-પ્રતિષ્ઠિત,(૨) પ્રામાણિક, ઈમાનદાર
Jain Education International_2010_04
અ-શાસન
અશરાફ વિ. [અર. શરીક'નું ખ.વ. અશ્રાક્', એ પછી એ.વ.માં પણ ચાલુ] શ્રીમંતાઈ ના દેખાવ કરનાર વ્યક્તિ. (૨) મુત્સદ્દી વર્ગ માંહેનું અમીર, અમીર ઉમરાવના જેવું, (૩) કુલીન, ખાનદાન
અશરાફી શ્રી. [જ
અશરાક'+ક્ા. ઈ' પ્રત્યય]
પ્રતિષ્ઠા. (ર) પ્રામાણિકતા, ઈમાનદારી. (૩) ભલમનસાઈ, સાલસપણું [ખાનદાની, સજ્જનતા
અશરાફી શ્રી. [જુએ અસરાક ર + ફા. ‘ઈ ' પ્રત્યય] અ-શરીર વિ. [સં.] શરીર વિનાનું. (૨) જેને ભૌતિકતાના સંબંધ નથી તેવું, દૈવી. (૩) પું. કામદેવ. (૪) સિદ્ધ. (જૈન.) અ-શરીરિણી વિ., સ્ત્રી. [સં.] જેને ભૌતિકતાના સંબંધ નથી તેવી (દૈવી વાણી, આકાશવાણી) અ-શરીરી વિ. હું. [સ., પું.] જુએ અ-શરીર,’ અ-શર્મ ન. [+ સં. રમૈન] કલ્યાણના અભાવ, દુઃખ, અશાંતિ. (ર) વિ. કયાણરહિત, દુઃખી [‘અશ્લેષા’. અશ(-સ)લેખા ન. [સં. શ્રેષા, અર્યાં. તાવ] જુએ અ-શસ્ત્ર વિ. [સં.] હાથમાં હથિયાર નથી તેવું, હથિયાર છેડી દીધાં હોય તેવું, નિઃશસ્ર, નિરાયુધ [આમાં મેન્ટ' અશસ્ત્ર-તા સ્ત્રી. [સં.] હથિયાર વગરનું હેાવાપણું, ડિસઅશસ્ત્રયુગ પું. [સં.] હથિયાર ન વાપરવાના જમાના અ-શંક (-શÝ) વિ. [સં.] જેને વિશે શંકા નથી તેવું, શંકારહિત, નિઃશંક [શકાય નહિ તેવું, અશંકથ અ-શંકનીય (શ×-) વિ. [સં.] જેના વિષયમાં શંકા કરી અ-શંકાસ્પદ - Ž ) વિ. [+ સં. માવā] શંકારહિત, [થઈ નથી તેવું અ-શંકિત (--શકિત) વિ. [સં.] જેને વિશે શંકા કરી કે અ-શંકી (–શકી) વિ. સં., હું.] શંકા ન કરનારું અ-શંકચ (-શક્ક) વિ. [સં.] જુએ ‘અ-શંકનીય’. અ-શાક્ત વિ. [સં.] શક્તિસંપ્રદાયનું ન હોય તેવું, શક્તિમતને ન માનનારું
નિઃશંક
અશા(-સા)ઢ પું. [સં. અષાઢ] જુએ ‘આષાઢ,’ અશ(-સા)ઢિયા વિ., પું. [+]. ‘ઇયું' ત.પ્ર.] આષાઢ માસમાં ફળ આપતા .(આંખે!) [લગતું અશ(–સા)ડી વિ. [+]. ઈ ' ત.પ્ર. ] આષાઢ મહિનામે અશાતના જુએ આશાતના.’ [અભાવ. (જૈન.) અ-શાતા શ્રી. [+જુએ ‘શાતા.'] શાતાના અભાવ, શાંતિના અ-શામ્ય વિ. [સં.] શમાવી ન શકાય-શાંત કરી ન શકાય તેવું [(૨) (લા.) દેવી અ-શારીર, રિક વિ. [સં.] શરીરને લગતું ન હેાય તેવું. અ-શાલીન વિ. [સં.] કુલીન નહિ તેવું. (ર) (લા.) ઉદ્ધૃત, ઉચ્છ ખલ [ઉદ્ધતાઈ, ઉચ્ચખલતા અશાલીન-તા સ્ત્રી. [સં.] કુલીનતાને અભાવ. (ર) (લા.) અ-શાશ્વત વિ. [સં.] શાશ્ર્વત-કાયમનું નથી તેવું, અનિત્ય. (૨) ક્ષણભંગુર, નાશવંત. (૩) અસ્થિર, ચંચળ અશાશ્વત-તા સ્ત્રી. [સં.] અશાશ્વત હોવાપણું અ-શાસન સ્ત્રી. [સ.] . શાસન-વ્યવસ્થાના અરાજકતા. અંધેર, અંધાધૂંધી. (૨) વિ. વ્યવસ્થા વિનાનું
અભાવ,
૧૪૭