Bruhad Gujarat kosha Part 1

SR No.: 016072
Original Sutra Author: N/A
Author: Keshav Shastri
Publisher: University Granth Nirman Board
Publication Year: 1976
Total Pages: 1086
Language: Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 32 MB

Page 162

૧૧૭
અર્થબોધિની
અર્થ-શૌચ અર્થાધિની વિ, સ્ત્રી. [સં] અર્થ-મતલબને બોધ કરનારે અર્થ-વાહી વિ. સિં૫] જુઓ અર્થવાહક. ગ્રંથ, “ગાઇડ'
અર્થ-વિકાસ છું. [સં.] માયને-મતલબ વિકસી આવવાની અર્થ-ભર વિ. [સં] અર્થથી ભરપૂર, સમઝણથી પૂર્ણ ક્રિયા, એક પછી એક અર્થ વિકસી આવે એ અર્થભરતા સ્ત્રી. [સં] અર્થની પૂર્ણતા
અર્થવિચાર છું. [સં.] શબ્દોના અર્થોમાં થતાં પરિવર્તન અર્થ-ભરિત વિ. [+સં. મૃત દ્વારા, સંસ્કૃતાભાસી] અર્થથી વગેરેની વિચારણ, અર્થસંક્રાંતિનો વિચાર, “સેમૅન્ટિસ ભરેલું, અર્થપૂર્ણ, સાર્થ, સમઝણથી ભરેલું
અર્થવિચાર-શાસ્ત્ર ન. [સં.] અર્થસંક્રાંતિને ખ્યાલ આપતું અર્થેભાર-પૂર્વક વિ. સં.] અર્થ ઉપર વધુ વજન આપવા શાસ્ત્ર, “સેમેન્શિયલૉજી' વપરાતું (ઈપણ પદ), ‘એકશ્લેટિવ' (ર.મ.)
અર્થ-વિજ્ઞાન ન. [સં.] નાણાં-સંપત્તિ મેળવીને એને અર્થભાવના . [સ.] બે ભાવનાઓમાંની એક ભાવના. . કેવી રીતે વહીવટ કર એ બતાવનાર શાસ્ત્ર, અર્થશાસ્ત્ર. (મીમાંસા.)
(૨) શબ્દાના માયનામાં–અર્થમાં કયા કયા પ્રકારે વિકાસ અર્થભેદ પું. [સં] અર્થ-મતલબમાં તફાવત, અર્થ કેર ચા પરિવર્તન થાય છે એ બતાવનારું શાસ્ત્ર, સેમેટિકસ' અર્થભેદક વિ. [સં] અર્થને ભેદ કરનારું, મતલબને અર્થવિતરણ ન. [સં] નાણાંની યોગ્ય રીતની વહેંચણી તફાવત બતાવનારું
અર્થવિદ દવે. [સં. °fવઢ] અર્થમાયાના-મતલબ સમઝનારું, અર્થ-બ્રશ (શ) ૫. [સં.] અર્થ કરવાની શક્તિને નાશ અર્થજ્ઞ
[(ન. લા.) અર્થ-જય વિ. [સં] અર્થ-મતલબથી પૂર્ણ
અર્થ-વિઘા સ્ત્રી. [સં.] અર્થશાસ્ત્ર, પોલિટિકલ ઈમ' અર્થમયતા સ્ત્રી [સ.] અર્ચ-મતલબની પૂર્ણતા હોવાપણું અર્થ-વિવરણ ન. [સં] ટીકા, સમિતી અથે-મંત્રી (ભત્રી) વિ., S. (સં., પૃ.] રાજ્યવહીવટમાં અર્થ-વિહીન વિ. [સં.] અર્થમાયને નથી થતો તેવું, નિરર્થક. નાણાંને વહીવટ કરનાર પ્રધાન, “ફાઈનાન્સ મિનિસ્ટર' (૨) નાણાં વિનાનું, ગરીબ અર્થ-માધુર્ય ન. સિં.] અર્થમતલબની સુંદરતા-મધુરતા અર્થ-વૃદ્ધિ સ્ત્રી. સિં] નાણાં-સંપત્તિને વધારે અર્થમિતિ સ્ત્રી, સિં] અર્થતંત્રને લગતી ખાસ વિદ્યા, અર્થવ્યક્તિ સ્ત્રી. સિં] વાંચતાની સાથે અર્થ માયને સમઈકોનોમેટિકસ'
ઝાય એવી સ્થિતિ અર્થ-યુક્ત વિ. સં.] ચોકકસ હેતુવાળું. (૨) અર્થવાળું અર્થ-વ્યય પું. [સં] નાણાંની વપરાશ, નાણાં ખર્ચ અર્થ-રહિત વિ. [સં] ધન વિનાનું. (૨) મતલબ વિનાનું, અર્થવ્યવસ્થા સ્ત્રી. [સં.] સમાજ કે રાજયની સંપત્તિના નિરર્થક
માળખાના એગ્ય પ્રકારના વહીવટ. “ફાઇનાન્સ’ અર્થ-રાશિ પુ. [સં] સંપત્તિને વિશાળ ઢગલો અર્થ-વ્યવહાર કું. [સં.] આર્થિક લેવડદેવડ અર્થ-લક્ષી વિ. [સે, મું.] શબ્દ તરફ ન રાખતાં અર્થ તરફ અર્થ-વ્યંજકતા (-ભૂજકતા) સ્ત્રી. [સં.] સ્પષ્ટ અર્થ બતાવધ્યાનવાળું (૨) કેવળ નાણાં તરફ જ ધ્યાનવાળું
નારી શક્તિ. (કાવ્ય.) અર્થ-લાભ ૫. [સં] ધનની પ્રાપ્તિ
અર્થ-સ્થાપ્તિ સ્ત્રી. સિં] સમઝણ અર્થ-લાલસા સ્ત્રી. સિં] પૈસા કમાવાનો મેહ, ધનની લિસા અર્થ-શક્તિ સ્ત્રી. સિં] જ્યાં પર્યાય એટલે સમાનાર્થી શબ્દ અર્થ-લુબ્ધ વિ. સં.] લોભી, કંસ
દાખલ કર્યા છતાં ધારેલા અર્થને હાનિ ન થાય તેવી શક્તિ અર્થ-લાભ ૫. સિં.] જુઓ “અર્થલાલસા'.
અર્થશાસ્ત્ર ન. [સં-] રાજનીતિને લગતી વિદ્યા કે વિદ્યાને અર્થવત્ વિ. સં.] સમઝણથી ભરેલું. (૨) ફળવાળું. (૩) ગ્રંથ, રાજ્યવિદ્યાશાસ્ત્ર, લિટિકસ' (દ.ભા.). (૨) (નવો ખાનું, ઉપગી
અર્થવિકાસ) જેમાં નાણાં-સંપત્તિ વગેરેની પ્રક્રિયાનો ખ્યાલ અર્થવત્તા સ્ત્રી. [સં.] અર્થ-મતલબનું હોવાપણું
આપવામાં આવ્યું હોય તેવું શાસ્ત્ર, “ઇકોમિક્સ અર્થ-વાચક વિ. [સં.] અર્થ-મતલબને ખ્યાલ આપનારું અર્થશાસ્ત્રકાર પુ. [સં.] અર્થશાસ્ત્રને રચયિતા. (૨) અર્થ-વાદ ૫. [સં.] જેનાથી કંઈ વિધિ કરવાની ઉત્તેજના સુપ્રસિદ્ધ સંસ્કૃત અર્થશાસ્ત્ર-રાજ્યશાસ્ત્રને રચયિતા કૌટિય, કરવામાં આવે તેવું વાક્ય. (તર્ક, મીમાંસાં.). (૨) શાસ્ત્ર વિષ્ણુગુપ્ત ચાણકય. (સંજ્ઞા.) કહેલા કર્તવ્યની પ્રશંસા કરનાર અથવા અકર્તવ્યની નિંદા અર્થશાસ્ત્ર-જ્ઞ વિ. સિં.] અપૅશાસ્ત્ર-રાજનીતિશાસ્ત્ર તેમજ કરનાર વાકય. (મીમાંસા.) (૩) વેદમાં બ્રાહ્મણ ગ્રંથોની સંપત્તિશાસ્ત્રનું જ્ઞાન ધરાવનાર અંદર જોવામાં આવતી રૂપક કોટિની આખ્યાયિકાઓ અર્થશાસ્ત્રી વિ. સં., પૃ.] અર્થશાસ્ત્રજ્ઞ, “ઇ કેનેમિસ્ટ” અર્થવાન વિ. [સં વાન, પું] પૈસાદાર, ધનિક, માલદાર, અર્થ-શુદ્ધિ સ્ત્રી. [સં.] અર્થમાં ભૂલ ન કહેવાપણું સાહુકાર, ધનવંત. (૨) ફળવાળું. (૩) અર્થવાળું. (૪) અર્થશલ્ય વિ. [૪] જેમાં કશે અર્થમાયને નથી તેવું, ગરજ ગરજ ધરાવનારું. (૫) ) ઉપયોગી
અર્થહીન અર્થ-વાહક વિ. [સં.] મતલબ ધરાવનારું, માયને આપનાર, અર્થશયતા સી. [સં.] અર્થહીનતા “ભીનિંગ-ફુલ'
અર્થ-શેષણ ન. [૪] પૈસા ઘસડાઈ જવાપણું, ધનનું ખેંચાઈ અર્થવાહકતા સ્ત્રી, -ત્વ ન., અર્ધવાહિતા સ્ત્રી, -ત્વ ન. જવાપણું (સં.] મતલબ ધરાવવાપણું, માયને આપવાપણું. એકઝે- અર્થશાચ ન. [સં.] નાણાંની લેવડ-દેવડમાં રાખવામાં આવતી સિનેસ' (ક.છ.)
પવિત્રતા-પ્રામાણિકતા