Page Text
________________
અ-બુદ્ધ
૯૫
અખાસી
અ-બુદ્ધ વિ. સં.1 જેને બાધ મ નથી તેવું, અબુધ, (૨) અબેટી ૬, પશ્ચિમ સૌરાષ્ટ્રની એક બ્રાહ્મણ જ્ઞાતિ અને એને
1ણનારું. (જૈન.) [વિનાનું, અણસમઝુ પુરુષ (એક સમૂહ બ્રાહ્મણ છે, બીજે ખેડૂત છે.) (સંજ્ઞા) અ-બુદ્ધિ સ્ત્રી. [૪] બુદ્ધિનો અભાવ, (૨) વિ. બુદ્ધિ અાટણ (ય) જુએ “અટણ. અબુદ્ધિયું વિ. [+ગુ. ઈયું” ત...] બુદ્ધિવિહીન, કમઅક્કલ અ-બેટથું વિ. [+ “બેટવું” ગુ. “હું” ભૂ, કૃ] બેટેલું નહિ અ-બુદ્ધિહેતુક વિ. સં.] જાણી જોઈને ન કરેલું, સ્વાભાવિક તેવું, એઠું કર્યા વિનાનું [અવસ્થા, અનેન્શિયસનેસ'] અ-બુધ વિ. [સં.] ડાહ્યું નહિ તેવું, મૂર્ખ
અ-ધ . [સં.] બેધને અભાવ, અજ્ઞાન. (૨) અભાન અબુધનતા સ્ત્રી. [સં.] ડહાપણના અભાવ, મૂર્ખાઈ
અ-બેધનીય વિ. [સં.] બાધ ન કરવા-કરાવા જેવું. (૨) અબુ ૫. જુઓ “આબ’. (૨) એક જાતનું કપડું ન જગાડવા જેવું. (૩) (લા.) બુદ્ધિહીન, મૂર્ખ અ-ભૂજ વિ. [+ જુએ “બુજ.'] ભૂજ-કદર વિનાનું, (૨) (લા.) અબેધ-પૂર્વક ક્રિ. વિ. [સં.] ખ્યાલ વિના, અન્વેશિયસ્તી”
અક્કલ વિનાનું, મૂર્ખ [શકાય તેવું, અજ્ઞાની, અબૂધ (વિ.મ.) અબૂઝ વિ. [+, -> પ્રા. ગુજ્ઞ-] જેને સમઝાવી ન અબોધ-સ્વભાવ ધું. [૪] સ્તનમાનસતા, “સાનિયસઅ-બૂઢ વિ. [+ જુઓ બુડવું.”] બે નહિ તેવું. (૨) ન બેલું નેસ.” (૨) વિ. અવચેતનામ, અશ્વતમાનસાત્મક, “સખ્યુંઅબૂધ વિ. [+સં. ] નહિ સમઝેલું. (૨) બુદ્ધિ વિનાનું, શિયસ' (ન.દે.)
અ-બેધ્ય વિ. [સં.] જુઓ “અબેધનીય. અબૂધિયું વિ. [+ ગુ. “ધયું' ત..] અબૂધ, બે-અલ. અબેલ વિ. [+ જુએ બોલવું.'] બેલ બેલ ન કરનારું, સમઝણ વિનાનું. (૨) (લા.) ન. ટડોરું, ગિલેડું, ઘેલું મંગું. (૨) બેલી ન શકાય તેવું (ખાવાથી બુદ્ધિ ઓછી થાય છે એવી માન્યતાઓ. સુ.) અ-બેલા પૃ., બ.વ.[ + ગુ. હું' સ્વાર્થે ત. પ્ર.] (પદ્યમાં) અબૂર વિ. પુષ્કળ, ઘણું
અબેલા
[બોલ બેલ ન કરનારું અબૂર છું. [અર.] માર્ગ, રસ્તો. (૨) મુસાફરી
અ-બેલણ વિ. [+ જુએ બોલવું' + ગુ. અણું કર્તવાચક 2.] અબૂલે-ઢબૂલે મું. રિવા. કરાંઓની એક રમત અ-બેલા, અબાલિયા પું, બ.વ. [+ જુઓ બાલવું' + ગુ. અબ કે.પ્ર. [હિં] અરે, આ, અડ્યા (તુંકારવાચક ઉદ્ગાર) “ઓ' ક. પ્ર. + “યું' ત.ક.] રીસ-વેર વગેરેને કારણે બંધ અબે-બે કિ.વિ. [હિં.] (ઉદ્ગાર) (લા.) હિંદી ભાષા. [ કરવું કરવામાં આવતે વાતચીતને વ્યવહાર. [અબોલા લેવા (રૂ.પ્ર.) તિરસ્કાર કરવા, તોછડાઈથી બોલાવવું.
(ઉ.પ્ર.) બલવાને વહેવાર બંધ કર.] અબ જ “અબ.
[ખા અ-બેલું છે. [+જુઓ બોલવું” ગુ. “ કુ.પ્ર.] બેલ અખા કું, બ.વ. લગ્નપ્રસંગે વરને ખવડાવવાનાં ખાંડ- બેલ ન કરનારું અ ખા ., બ.વ. જિઓ “અબખે'.] વસ્તુ જેવી અ-બાયું વિ. [+જ બલવું' + ગુ. “યું' ભૂ.ક] ને પણ ન ગમે એ કંટાળે, અરૂચિ, અણગમે, [-ખે બોલેલું [બેસું અબીયું કરવું (ઉ.પ્ર) કહેલા શબ્દ પાછા પઢવું (રૂ.પ્ર.) મન ઊતરી જવું, અરુચિ થવી]
ખેંચી લેવા, કરેલ ઠરાવ પાછા ખેંચ] અ-બેટ વિ. [+ જુએ “બેટવું.'] બેટયા વિનાનું, શુદ્ધ. અબજ વિ. [સં.] પાણીમાં ઉત્પન્ન થતું. (૨) કમળ, પદ્મ, (૨) પું, અભડાયા વિનાની દશા, શુદ્ધ સ્થિતિ. (૩) ન. રાઈ (૩) વિ. [સ, ન.] સંખ્યામાં સે કરોડ અને જમવાની જગ્યાનું છાણમાટી વગેરેથી પવિત્રતા માટે અજે-પતિ જુઓ “અબજોપતિ.” કરવામાં આવતું લીપણ. (૪) નાહ્યા વગર જ્યાં જવાય અન્દ . [સં.] મેધ. (૨) ન. વાદળું. (૩) વર્ષ. નહિ તેવું ઠેકાણું. [કર, દે (રૂ.પ્ર.) ચેક કર. અબ્દ-કેશ(૫) . [] દર વર્ષે પ્રસિદ્ધ થતી આંકડા (૨) લાં પણ કરવું. માં હેવું (રૂ.પ્ર) અપવિત્ર વસ્તુને વગેરેને લગતી માહિતી આપનારી પુસ્તિકા, ચરબુક' ન અડાય એવી સ્થિતિમાં હોવું, અપરસમાં હોવું]
(વિ.ક.) અબેટ-ચકે ! [+જુઓ “કે.”] જ્યાં નાહ્યા વિના ન અબ્દ-સાર છું. [સં] કપૂર જવાય તેવું લીંપેલું–પિતનું કર્યું હોય તેવું સ્થાન
અદુર્ગ કું. [સં. અ + ટુ, સંધિથી] ચારે બાજુ પાણીની અ-બાટણ', -શું ન. [જ એ “અબેટવું' + ગુ.અણ,-ણું ખાઈ ત્યાં પાણી છે તે કિજલે કુ.પ્ર.] બાળકને છછું કે આઠમે મહિને કરવામાં આવતું અબ્ધિ છું. [સં.] સમુદ્ર, સાગર અનપ્રાશન
અબ્ધિ -જા સ્ત્રી. [સં.] લક્ષ્મી (દેવી) અબેટ-ટે) (શ્ય) સ્ત્રી. [ ઓ અબેટી' + ગુ. અબ્ધિ -તરંગ (–તર) ૫. [1] સમુદ્રનું મેજ અ(–એણ” સ્ત્રી પ્રત્યય] અબેટી બ્રાહ્મણની સ્ત્રી
અબ્ધિ-સુતા સ્ત્રી. [સં] જુઓ “અબ્ધિજા'. અબેટ-પાણી ન. જિઓ “અબોટ' + પાણી.'] નાહ્યા પછી અબે સ્ત્રી. ઘરડી ડેસી. (૨) ચાકરડી કોઈને અડડ્યા વિના ભરેલું પાણી. (૨) બેટદ્યા વિનાનું પાણી અભ્યારે સ્ત્રી. [રવા. રમતમાં થોડા સમય માટે કરવામાં અબેટિયું ન. [જ એ “અબોટ' + ગુ. “ઈયું ત.પ્ર.] બાળકને આવતા વિરામ, થઈ કરાવવામાં આવતું અન્નપ્રાશન, અબેટછું. (૨) રાંધતી કે અખબા-જાન જુઓ “અબા-જાન'. જમતી વખતે નાહીને પહેરવામાં આવતું રેશમી કે શણનું અબાસી વિ [અર. અબાસ ફા. ઈ” પ્રત્યય] અબ્બાસવસ, મુગટે કે કંતાન
ના છોડને લગતું, (૨) અમ્બાસનાં ફૂલેના રતાશ પડતા
Jain Education International 2010_04
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016072 |
| Book Title | Bruhad Gujarat kosha Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Keshav Shastri |
| Publisher | University Granth Nirman Board |
| Publication Year | 1976 |
| Total Pages | 1086 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 32 MB |