Page Text
________________
९०६
ખાવાન પું. (નામાં ન્તિ હ+ટ) ભાયને મારી નાખનારો, પત્નીના વિનાશસૂચક લક્ષણવાળો પતિ, પત્નીનો વિનાશ સૂચવનારું પુરુષનું ચિહ્ન, જ્યોતિષશાસ્ત્ર પ્રસિદ્ધ એક યોગ. जायाजीव पुं. (जायया तन्नर्तनवृत्त्या जीवति जीव् + अच्) નટ, સ્ત્રીના સંગીત અને નાચ આદિ વડે જીવન ચલાવનાર, સ્ત્રીવેશ ધારણ કરી પોતાનું ગુજરાન ચલાવનાર, સ્ત્રીરૂપ ધારણ કરનાર. जायानुजीविन् पुं. (जायया अनुजीवति अनु + जीव् + ન) ઉ૫૨નો અર્થ જુઓ, બગલો, અનાથ, ગરીબ, વેશ્યાપતિ.
शब्दरत्नमहोदधिः ।
ખાવાપતી છું. દિ.વ. (નાયા 7 પતિશ્ચ) સ્ત્રી-પુરુષ, ધણી-ધણિયાણિ, દંપતી- નાયાપતીપ્રાહિતાન્ધમાલ્યાન્रघु० २।१।
નાયિન્ ત્રિ. (1+નિ) વિજયવાળું, વિજયી. (કું.) સંગીતશાસ્ત્રપ્રસિદ્ધ એક ધ્રુવક- નાયીતિ નાના ધ્રુવીજો द्वाविंशत्यक्षरान्वितः । सन्निपातेन तालेन शृङ्गारेऽभीष्टदो રસે-સકીતવામાંવરે ।
ખાપુ વું. (નર્યાત રોન્ નિ+૩) ઔષધિ, દવા. (ત્રિ. નિ+૩) જય કરવાના સ્વભાવવાળું- જયશીલ. નાવે(યા)ન્ચ ત્રિ. (નિ+અે (મા) ન્ય) જય કરવાના
સ્વભાવવાળું-જયશીલ.
ખાર પું. (નીર્વતિ શ્રિયા: સતીત્વમનેન નૃ+ઘગ્) ઉપતિ,
રખાત ધણી, વ્યભિચારી પુરુષ, જા૨ કર્મ કરનાર. નારન ત્રિ. ખારાત્ ૩પપતેર્રાયતે ન+૩) સ્ત્રીએ પોતાના
પતિ સિવાય બીજા રાખેલા પુરુષથી ઉત્પન્ન કરેલી સન્નતિ. (પું.) ધર્મશાસ્ત્ર પ્રસિદ્ધ તે નામનો એક પુત્ર.
નારનયોન વું. (નારનસ્ય સૂવો યોગ:) જ્યોતિઃશાસ્ત્ર પ્રસિદ્ધ તે નામનો એક યોગ.
ખારખાત ત્રિ. (નાર+ન+વત્ત) જા૨ કર્મથી પેદા થયેલ -ને નારનાતસ્ય છાટy, મ્-૩ટ: । (પું.) ધર્મશાસ્ત્ર પ્રસિદ્ધ તે નામનો એક પુત્ર.
ખારળ ન. (નૃ+ત્યુ) ઔષધ માટે વનસ્પતિ ધાતુ વગેરેની ભસ્મ કરવી, જીર્ણતા સમ્પાદન. (7.) જીર્ણ કરવું, મંત્રશાસ્ત્ર પ્રસિદ્ધ તે નામનો એક જા૨ણ પ્રયોગ, જીરું.
નારની શ્રી. (નારણ+કીપ્) જીરું.
Jain Education International
[નાયાન—નારિ
ખાતિનેય પું. (નરત્યા અપત્યું ઢ) વૃદ્ધ સ્ત્રીનો પુત્ર. નારમર પું. (નાર વિતિ મૃ+અર્ વ્યભિચારી પુરુષનું
પોષણ કરનાર, જા૨કર્મ કરનારનું પોષણ કરનાર. નારમરા સ્ત્રી. પોતાના રખાત ધણીનું પોષણ કરનારી વ્યભિચારિણી સ્ત્રી.
जारासन्धि पुं. ( जरासन्धस्य अपत्यं पुमान् इञ्) જરાસંધનો પુત્ર.
નારિત ત્રિ. (નૂ+ળિવ્+વત્ત) શોધેલ, મારેલ-ભસ્મ કરેલ ધાતુ વગેરે, મારેલ રસાયણ.
નારી સ્ત્રી. (નૂ+ળિ+ગ+ડીપ્) એક જાતની ઔષધિ. નવું. (નૂ+૩) ગર્ભવેષ્ટન-ગર્ભ ઉપર વીંટાયેલું ચામડું-ઓ૨, (ત્રિ.) જારક.
जारुधि पुं. (जारुर्जारको द्रव्यभेदो धीयते ऽस्मिन्
ધા+આધારે+ ) તે નામનો એક પર્વત. जारुथी स्त्री. (जरुथेन असुरविशेषेण निर्वृत्ता अण् ડી) જરુથ નામના દૈત્યે વસાવેલી એક નગરી. • जारुथ्य त्रि. (जरुथं मांसं स्तोत्रं वा तदर्हति ष्यञ् ) માંસ આપીને પોષેલ, સ્તોત્રાહ, સ્તોત્રને યોગ્ય. નાર્યજ છું. એક જાતનું શિકારી પશુ. जाल पुं. न. ( जल्यते आच्छाद्यतऽनेन जल्+घञ्, यद्वा નન્હે શિપ્યતે ન-ત્રણ્)માછલાં પકડવાની જાળ, સમૂહ, સમુદાય- તો ધનુષમૂહસ્તે બાંશપર્યસ્તશિરસ્ત્રનાહમ્-૨૬૦ ૭૬૨। નાનું જાળિયું- નાણાન્તરપ્રેષિતદષ્ટિરન્યા-રઘુ ૭।૬। ગવાક્ષ- પ્રાસાવનાÒનજીवेणिरम्यां रेवां यदि प्रेक्षितुमस्ति कामः रघु० ६।४३। દંભ, ઢોંગ, ઇંદ્રજાળ, છળ, જાદુ માયા, ક્ષારક-અસ્ફુટ કળીવાળું કુષ્માંડ આદિ ક્ષુદ્ર ફળવિશેષ. (પું.) કદંબનું
ઝાડ.
जालक न. ( जालेन ईषदावरणेन कायति कै+कः )
અસ્ફુટ પુષ્પની કળી- મિનવેનાંજેમાંતીનામ્મેઘ- ૧૮। નવાંકુર, પક્ષીનો માળો, જાળ- વસ્તું कर्णशिरीषरोधि वदने धर्माम्भसां जालकम्-शाकुं० શ્।રૂ૦। ગર્વ, કેળું, સમૂહ, જમાવ, દેહ-લોમ-શ૨ી૨ની રુવાંટીવાળું એક જાતનું આભૂષણ- તિરુવાगालकमौक्तिकैः - रघु० ९।४४ । નાબાર પું. (નારું રોતિ હ્ર+વુર્જી) કરોળિયો, માંખો વગેરેને પકડવાને માટે જાળ બનાવનાર, (ત્રિ.) કપટ વગેરે રૂપ જાળ બનાવનાર.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016068 |
| Book Title | Shabdaratnamahodadhi Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Muktivijay, Ambalal P Shah |
| Publisher | Vijaynitisurishwarji Jain Pustakalaya Trust Ahmedabad |
| Publication Year | 2005 |
| Total Pages | 838 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 23 MB |