________________
१३२६
पद्ममुखा, पद्ममुखी स्त्री. (पद्ममिव मुखं यस्याः भाप / पद्ममिव मुखं यस्याः वा ङीष्) हूर्वा, घोड, उमण समान मुजवाणी स्त्री, वनस्पति लोरिंगाएगी.
शब्दरत्नमहोदधिः ।
पद्ममुद्रा, पद्ममुद्रिका स्त्री. (पद्माकारा मुद्रा, पद्ममुद्रा + क कापि अत इत्वम्) तांत्रिs मत प्रसिद्ध એક જાતની મુદ્રા.
पद्मराग न. ( पद्मस्येव रागो यस्य) राता रंगवानो खेड मशि, भारोड- 'आकरे पद्मरागाणां जन्म काचमणेः कुतः ' - हितोपदेशे । पद्मरेखा स्त्री. (पद्माकारा रेखा) हाथमा भजना આકારની રેખા હોય તે. पद्मलाञ्छन पुं. (पद्मं विष्णुनाभिकमलं वा लाञ्छनं यस्य ब्रह्मा, डुबेर, सूर्य, यवर्ती राम, जुद्ध विशेष. (त्रि. पद्मं लाञ्छनं चिह्नं यस्य) मनाङ२ रेजावाणुं. पद्मलाञ्छना स्त्री. (पद्मं लाञ्छनं यस्याः ) सरस्वती, लक्ष्मी, तारा.
पद्मवत् त्रि. (पद्म + अस्त्यर्थे मतुप् ) उभजवाणुं. पद्मवर्णक त्रि. (पद्मस्येव वर्णोऽस्य कष्) प्रभज समान रंगवाणुं. (न. पद्मं वर्णो वर्ण्यं यस्य कप्) पुष्डरभूण.
पद्मवास पुं. (पद्मथस्य वासः ) કમળની ખુશબો. (पुं. पद्मे वासः) मजमां वास-रडेठाए. पद्मवासा स्त्री. (पद्मे वासो यस्याः) लक्ष्मीहेवी, भणमां રહેનારી સ્ત્રી.
पद्मवृक्ष पुं. (पद्मतुल्यो वृक्षः) पद्म श्रेष्ठ नामनी वनस्पति.
पद्मस्नुषा (स्त्री.) लक्ष्मी, पार्वती, गंगा. पद्महस्त पुं. (पद्मं हस्ते यस्य) विष्णु. पद्मा स्त्री. (पद्मं वासस्थलत्वेनास्त्यस्याः, पद्म+अच्+ टाप्) लक्ष्मी- पद्मा पद्मातपत्रेण भेजे साम्राज्यदीक्षितम्रघु० ५। सविंग, पद्मचारिणी, भजनो वेलो, मनसाहेवी, सुंजो, भल, भारंग वनस्पति, बृहद्रथ રાજાની પુત્રી, કલ્કીદેવની માતા, વીસમા જૈન તીર્થંકરની
भाता.
पद्माकर पुं. (पद्मानां आकारो यत्र) मां भज होय તેવું ઊંડા પાણીવાળું સરોવર, જલાશય, કમળનો समूह 'पद्माकरं दिनकरो विकचीकरोति' नीतिशतकम् ।
Jain Education International
[ पद्ममुखा - पद्मिनी
पद्माक्ष न. ( पद्मस्याक्षीव समासे षच् ) उमजड़ाऊडी. (त्रि. पद्मे इव पद्मयुगलवत् अक्षिणी यस्य) भस સમાન નેત્રવાળું.
पद्माट पुं. (पद्मं पद्मसादृश्यं अटति गच्छति पत्रेणेति,
अट्+अण्) यद्रुम-पुंवाडिया नामनुं आउ. पद्मालय पुं. (पद्मानामालयः) उभजोनुं स्थान, भजनुं उत्पत्तिस्थान.
पद्मालया स्त्री. (पद्मेवालयो यस्याः) लक्ष्मी, सविंग. पद्मावती स्त्री. (पद्म + अस्त्यर्थे मतुप् मस्य वः दीर्घश्च ङीप् ) ते नामनी नही, मनसा देवी, शृगाब राभनी મુખ્ય રાણી, પદ્મચારિણીનો વેલો, કાર્તિકસ્વામીની અનુચર એક માતૃકા, જયદેવ કવિની પત્નીનું નામजयति पद्मावतीरमणजयदेवकविभारतीभणितमतिशातम् - गीतगोविन्दः ।
पद्मावतीप्रिय पुं. (पद्मावत्याः प्रियः) ४२त्र भुनि,
કલ્કિદેવ શૃગાલ નૃપ, વીસમા તીર્થંકર. पद्मासन न. ( पद्ममिव पद्माकारेण बद्धं आसनम्) खेड પ્રકારનું યોગનું આસન, તંત્રશાસ્ત્ર પ્રસિદ્ધ આસન - ' ऊरुमूले वामपादं पुनस्तु दक्षिणं पदम् । वामोरौ स्थापयित्वा तु पद्मासनमिति स्मृतम् ।।' -वामोरूपरि दक्षिणं हि चरणं संस्थाप्य वामं तथाप्ययोरुपरि तस्य बन्धनविधौ धृत्वा कराभ्यां दृढम् । अङ्गुष्ठं हृदये निधाय चिबुकं नासाग्रमालोकयेदेतद्व्याधिविनाशकारि यमिनां पद्मासनं प्रोच्यते - गोरक्षसंहिता । पद्माह्न न. ( पद्मं तद्गन्धं आह्वयते, आ+ह्वे+क) लविंग.
पद्माह्वा (स्त्री.) (पद्मस्य आह्वा आख्या यस्याः ) પદ્મચારિણીનો વેલો.
पद्मिन् पुं. (पद्मं विद्यतेऽस्य पद्म +इन्) भवानी प्रदेश, विष्णु, हाथी. (त्रि. पद्मं विद्यते यस्य, पद्म + इनि) भणवाणुं, उमज धारण डरनार. पद्मिनी स्त्री. (पद्मानि सन्त्यस्यां पद्मानां समूहो वा
पद्म + इन्+ ङीप् ) भजनो वेसो- मूलनालदलोत्फुल्लफलैः समुदिता पुनः । पद्मिनी प्रोच्यते प्राज्ञैर्बिसिन्यादिश्च सा स्मृता ।। -सुरगज इव विभ्रत् पद्मिनी दन्तलग्नाम् - कुमा० ३ । ७६ । सरोवर वाव, उभजनो समूह. (स्त्री. पद्मिन् + स्त्रियां जाति ङीष् ) हाथी. (पद्मं पद्मगन्धोऽस्त्यस्याः पद्मस्य गन्धः इव गन्धो यस्याः, पद्म + इन्+ ङीप् ) यित्रिएशी वगेरे
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org