Shabdaratnamahodadhi Part 1

SR No.: 016067
Original Sutra Author: N/A
Author: Muktivijay, Ambalal P Shah
Publisher: Vijaynitisurishwarji Jain Pustakalaya Trust Ahmedabad
Publication Year: 2005
Total Pages: 864
Language: Sanskrit, Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 23 MB

Page 246

અવવારજ—અધિજ્ઞાન]
ભદ્રકલ્પાવદાન, ૭. વ્રતાવદાનમાલા, ૮. વિચિત્રકર્ણિકાવદાન, ૯. સુભોગાવદાન, ૧૦. આ સાહિત્યના પ્રમુખ ગ્રંથો છે.
અવારા ત્રિ. (મવ દ ર્િ વુરુ) ચીરી નાંખનાર, ફાડનાર, ભાગ કરનાર, ચીરનાર.
अवदारक पु. ( अवदारयति अव दृ+ णिच् ण्वुल् ) કુહાડી, કોદાળી, ખુરપી.
અવવારા R. (અવ+7+ર્િ માવે ત્યુ) ચીરવું, ભાગ કરવો.
જીવવારળ ન. (અવ દ+fળવ્ રળે લ્યુ) કોદાળી, પાવડો.
शब्दरत्नमहोदधिः ।
ફાડવું,
કુહાડી,
ગવવારિત ત્રિ. (અવ દ+ર્િ ર્મળિ ક્ત) ફાડેલ,
ચીરેલ, મારી નાંખેલ, ફાડી નાંખેલ, બે ભાગ કરેલ. સવવાદ 7. (અવસાવિતો વાહો યેન) સુગંધીવાળો,
ખસ.
अवदाह पु. ( अव दह् भावे घञ्) તાવ વગેરેના કારણથી થતો દાહ, બળતરા, ગરમી. अवदाहेष्ट न. (अवदाहे ज्वरादिहेतुके देहतापे तन्निवारणाय રૂટમ્) સુગંધીવાળો—ખસ. अवदाहेष्टकापथ न ( अवदाहे तन्निवारणे इष्टकापथं સોપાર્નામવ) સુગંધીવાળો-ખસ. સવીર્ન ત્રિ. (મવ દ+વત્ત) ફાડેલ, ચીરેલ, વહેંચેલું, ભાગ કરેલ, પિગળાવેલું, પ્રવાહી થયેલ ઘી આદિ. અવવો પુ. (અવ+વુર્દૂ ર્મળિ માવે વા ઇન્ દૂધ, દોહવું.
અવદ્ય ત્રિ. (ન વર્ યત્) ૧. પાપી, અધમ, નીચ, નિંઘ,
૨. દોષ, ૩. કહેવાને અયોગ્ય, નિંદવાલાયક, ૪. અપરાધ, ૫. ખોટ–નુકસાન, ૬. દુર્વ્યસન, ૭. કલંક. ન વાપિ ાવ્યું નવમિત્વવદ્યમ્ –માવિ૦ ક્।ર અવઘ ન. (ન વક્ ય) પાપ, અનિષ્ટ– જ્યાન્તિરमुदारमवद्यभेदि - कल्या० १. અવદ્યોતન ન. (અવધુત્ નિર્ માને ન્યુટ્) પ્રકાશ કરવું, પ્રકટ કરવું.
અવ પુ. બજાર, ગુજરી.
અવધ પુ. (7 વર્ષ:) વધ કરવાનો અભાવ तस्माद् यज्ञे वधोऽवधः मनु० ४।३९. અવધ ત્રિ. (નાસ્તિ વધો યસ્ય) જે વધ ક૨વાને અયોગ્ય હોય, આઘાત ન કરનાર.
१९९
અવધાતવ્ય ત્રિ. (અવધા+તવ્ય) ધ્યાન આપવા યોગ્ય, કાળજી રાખવા લાયક.
અવધાતવ્ય ન. (વ+ધા+તવ્ય) ધ્યાન આપવું, કાળજી રાખવી.
અવધાન ન. (અવ+ધા+જ્યુટ્) ધ્યાન આપવું, કાળજી, જેનાથી વિષયાન્તરમાં ગયેલું મન પાછું ફરે છે, એકાગ્રતા, મનોયોગ, સાવધાની, લગની, ચોકસાઈ. અવધાર્યુ. (અવ+ધૃ+f+અર્)_સાચો નિશ્ચય, ખાતરી, સીમા.
અવધારળ ન. (અવ ધૃ નિર્ જ્યુ) અમુક પ્રમાણમાં માપવું, નિશ્ચય કરવો, સંખ્યા વગેરેથી પ્રમાણનો નિર્ણય ક૨વો, સીમા બંધન કરનારું, પુષ્ટિ કરનારું, બળ, સીમા નિયત કરવી, કોઈ એક ઉદાહરણ સુધી, બધાથી અલગ કરીને, પ્રતિબંધ ક૨વો હૈયાવધારાદ્વૈતप्रतिषेधस्त्रिभिः क्रमात् - पञ्चदशी
अवधारणत्व ન. ( अवधारणस्य भावः त्व)
એકાકારાવગાહી જ્ઞાનપણું તે અવધારણત્વ એમ વેદાન્તીઓ કહે છે.
अवधारणीय त्रि. (अव धृ णिच् कर्मणि अनीयर् ) નિશ્ચય કરવા યોગ્ય.
અવધારિત ત્રિ. (અવ વૃ પ્િ ક્ત) નિશ્ચય કરેલ, ધારેલ.
અવધાર્થી ત્રિ. (મવ ધૃ ર્િ ર્મળિ યત્ નિશ્ચય કરીને, નિશ્ચય કરવા યોગ્ય, શક્ય.
અવધાર્ય મવ્ય. (સવ ધૃ ર્િ ન્યુપ્) નિશ્ચય કરીને. અવધાવન 7. (અવ થાર્ ન્યુટ્) પાછળ દોડવું, સાફ કરવું, પકડવું.
અવધાવનીય ત્રિ. (અવ થાર્ અનીયર્) પાછળ દોડવા
લાયક, પકડવા યોગ્ય.
અધિપુ. (અવ++f) સીમા, હદ, કાળ, વખત, મનનો આગ્રહ, મર્યાદા, ચિત્તનો અભિનિવેશ, અપાદાન, ખાડો,– અપાયેઽવિધપાવાનમ્ ફ્રેમ. વ્યા. રારાર॰ ધ્યાન, પ્રયોગ, ઉપસંહાર, નિયત કાળ - शेषान् मासान् विरहदिवसस्थापितस्यावधेर्वा-मेघ० ૮૬, જ્યારથી—ત્યારથી, જ્યાં સુધી—ત્યાં સુધી. યવધિ, તવધિ. પહેલેથી નિયુક્ત, જિલ્લો, વિભાગ. अवधिज्ञान न जैन- द. ( सम्यग्दर्शनादिगुणजनिતક્ષયોપશનિમિત્તમા∞વિષય જ્ઞાનમધિ:) એક પ્રકારનું ભવ અને ગુણથી ઉત્પન્ન થનારું જ્ઞાનવિશેષ,