Shabdaratnamahodadhi Part 1

SR No.: 016067
Original Sutra Author: N/A
Author: Muktivijay, Ambalal P Shah
Publisher: Vijaynitisurishwarji Jain Pustakalaya Trust Ahmedabad
Publication Year: 2005
Total Pages: 864
Language: Sanskrit, Gujarati
Classification: Dictionary & Dictionary
File Size: 23 MB

Page 162

अपाकज-अपाध्वन्
शब्दरत्नमहोदधिः।
११५
અપાવન ત્રિ. (7 પ ન્નાયતે ન+૩) પાકથી નહિ | સપાલ ત્રિ. (પત૬ થી ૫) ઉપરનો શબ્દ થનાર, પાકથી ભિન્ન.
જુઓ. અપાવર ન. (ા મા 5 ન્યુ) ૧. નિરાકરણ, | મા ગુ. (મપષ્ટમ વસ્ય ) અપામાર્ગ, ૨. ખસેડવું, ૩. દૂર કરવું, ૪. દેવું વગેરે અદા અઘાડો.
પાવર પુ. (મ: સ્વાર્થે ) નેત્રપ્રાંત, તિલક, અપાવરિઘ ત્રિ. (પ+++રૂJI) ૧. દૂર કરનાર, કામદેવ. ૨. ખસેડનાર, ૩. નિરાકરણ કરનાર.
અફવર્ણન ન. (પાન નેત્રાન્તન દર્શન) કટાક્ષ. અપાર મળે. (પ+આ+વૃ-ત્યાર્થી તોલુ) ૩પડનેત્ર ૧. (મપાશે વ્યાપ્ય નેત્રમ) દીર્ઘ નેત્ર. દૂર કરવા યોગ્ય.
અપાશ્ ત્રિ. (નપ અન્યૂ વિવ૫) ખસી જનાર, અપ્રકાશ, અપાવન ન. (મપ+માં+કૃ+મન) ૧. દેવું અદા અપ્રકટ. કરવું, ૨. નિરાકરણ ૩. નિવારણ.
અપાવી સ્ત્રી. (મા મદ્ વિવત્ સ્ત્રિયાં ડ) દક્ષિણ બપાશા . ( વ્યતે શાક્કો વચ્ચે) આદુ. દિશા, પશ્ચિમ દિશા. પવિત્ ત્રિ. (ન પાછોસ્વસ્થ નિ) પાક વિનાનું. | માથીન ત્રિ. (અપાવ્યાં ક્ષિણ્યિાં ભવ: ૧) દક્ષિણ માતા ત્રિ. (આપ આ વત્ત) ૧. અટકાવેલ, | અગર પશ્ચિમ દિશામાં થનાર, અપ્રકાશમાન. ૨. દૂર કરેલ, ૩. ખસેડેલ.
| ગપાળ ત્રિ. (પાવ્યાં મવ: ય) દક્ષિણ કે પશ્ચિમ આપાદાતિ શ્રી. (આપ આ 5 ભાવે વિત્તન) ૧. દૂર દિશામાં થનાર.
કરવું, ૨. ખસેડવું, ૩. નિવારણ, ૪. દેવું અદા | પાદવ . (પદવં પટુતા પટુ મારે નાસ્તિ તદ્યત્ર) કરવું, ૫. નિરાકરણ.
રોગ, માંદગી. અપાચ અવ્ય. (મા આ 5 ) દૂર કરીને, | Jપદવ ત્રિ. (ન પટવ ) પટુતા વગરનું, રોગી, અટકાવીને, ખસેડીને.
માંદુ. अपाकृतात् अव्य. (अपाची अवाची प्रतीची वा तातिल) પળા ન. ( પળ પ્રદળ) વિવાહનો અભાવ. દક્ષિણ દિશામાંથી, પશ્ચિમ દિશામાંથી.
પાછિનીય ત્રિ. (ન પાનીય) જે પાણિનીના અપાયા સ્ત્રી. (પ મા પાવે શો દૂર કરવું, વ્યાકરણને અનુકૂળ ન હોય, જેણે પાણિનિય ખસેડવું.
વ્યાકરણનો અભ્યાસ ન કર્યો હોય, અર્ધદગ્ધ વિદ્વાન, અપક્ષ . (પનતનક્ષમ) ઇન્દ્રિયના સંબંધથી થનાર - સંસ્કૃત ભાષાનું સામાન્ય આછું જ્ઞાન ધરાવનાર, પ્રત્યક્ષ.
પત્ત ત્રિ. (કપ મા રા વત) પ્રાપ્ત થયેલ. પાક્ષ ત્રિ. (નપતHક્ષ) પ્રત્યક્ષનો વિષય, વિદ્યમાન, પાર ન. ( પત્ર) પાત્ર નહિ તે, કુપાત્ર, વિદ્યા અંધ, ખરાબ આંખવાળો.
આદિ આચારોથી રહિત, અનધિકારી પુરુષ. ગણાવો ત્રિ. (ન પ્રવક્તા:) સજ્જનો સાથે એક મપાત્રીકરા . (પાત્ર ક્રિયેત્તે નેન) નીચ પાસેથી
પંક્તિમાં ભોજન માટે અયોગ્ય, નાતની ભોજન વગેરેની. | દાન વગેરે લેવાથી લાગેલ પાપ, જેને ગ્રહણ કરવાથી પંક્તિમાંથી બહાર કાઢેલ.
પાપ લાગે તેવા નિશ્વિત ધન વગેરેને ગ્રહણ કરવું કપાચ ત્રિ. ( પવિત્તમર્હતિ ચ ન ત.) ઉપરનો અર્થ જુઓ.
નવા ત્રિ. (નાસ્તિ પદોડી ગોપ:) પગ વિનાનું. अपाङ्ग पु. (अपाङ्गति तिर्यक् चलति नेत्रं यत्र घञ्) अपादान न. (अपगमाय आदीयतेऽवधित्वेन अप आ ૧. નેત્રનો છેડો, ૨. તિલક, ૩. કામદેવ–પ્રેમનો તા ૮) વ્યાકરણશાસ્ત્ર પ્રસિદ્ધ પાંચમી વિભક્તિને
કારક, અપાદાન, – પાડવથરપાલાનમ્ સિ દે. પક ત્રિ. (૫તમÉ ય) અંગહીન, જેનું અંગ | સૂત્ર ૨ાર ર૬ હઠાવવું તે, સ્થાનાંતરણ. ગયું હોય તે.
અપાધ્વન પુ. (પત: અપ્પા) ખરાબ માર્ગ, કુમાર્ગ.
દેવ.