Page Text
________________
११४
અપહરળ ન. (અપ હૈં ન્યુટ્) ચોરી, બલાત્કારે છીનવી | લેવું, દૂર કરવું.
અપહરણીય ત્રિ. (અપ હૈં અનીયર) હરણ કરવા યોગ્ય, છીનવવા યોગ્ય, ઝૂંટવી લેવા યોગ્ય, દૂર કરવા યોગ્ય, ખસેડવા યોગ્ય.
शब्दरत्नमहोदधिः ।
અપહરૢ ત્રિ. (અપ હૈં તૃપ્) અપહરણ કરનાર, છીનવી લેનાર, ઝૂંટવી લેનાર -આપવામપર્તાર વાતાર્ सर्वसंपदाम् - श्रीरामस्तोत्रम् २
હું
અપહસિત ત્રિ. (અપ હસ્ ત્ત) કારણ વિના હસવું તે, મૂર્ખાઈભર્યું હાસ્ય, આંખમાં આંસુ આવી જાય એવું હસવું તે.
અપહસ્ત પુ. (અપસારાર્થ: હસ્ત:) હાથવડે ગળું પકડીને કહાડી મૂકવા તૈયાર થયેલ.
अपहस्त त्रि. (अपसारणाय उद्यतो हस्तो यस्य) हूर ક૨વા માટે જેણે હાથ ઉગામ્યો છે તે. અપરસ્તિત ત્રિ. (અપ રસ્ત નિર્ ર્મળિ વત્ત) હાથ
વડે ગળું પકડીને કાઢી મૂકેલ વ્યક્તિ, તજેલી વ્યક્તિ. પદ્દાનિ સ્ત્રી. (અપ હા તિન્) તજી દેવું, છોડી દેવું,
રોકાઈ જવું, કાઢી મૂકવું. અપવાદ. અપહાર પુ. (અપ હૈં થમ્) ચોરી, અપહરણ, ખસેડવું,
અપચય, હાનિ, છુપાવવું, નષ્ટ કરવું. અપહારજ ત્રિ. (અપ+હૈં વુણ્) ચોરી કરનાર, ખસેડનાર,
છુપાવનાર, એક ઠેકાણેથી બીજે ખેંચી જનાર. અપહરિન્ ત્રિ. (અપ હૈં િિન) ઉ૫૨નો અર્થ જુઓ. અવદાસ પુ. (અવ હસ્ ઘ કારણ વિના હસવું. અપવ પુ. (અપ નુ અ) વસ્તુ હોય છતાં તે નથી
એમ કહેવું, છાનું રાખવું, પ્રેમ, પોતાના જ્ઞાન કે ભાવનાને છુપાવવી, સત્યને ન કબૂલવું. અપહનુત ત્રિ. (ઞપ હનુ વત) ૧. છાનું રાખેલ, સંતાડેલ, ૨. એક સ્થાનેથી બીજે સ્થાને લઈ જવાયેલ, ૩. ખસેડેલ.
[અપહર—અપા
અક્ષતૃ ત્રિ. (અપનું તૃપ્) ૧. છાનું રાખનાર, ૨. સંતાડનાર, ૩. ચોરનાર, ૪. એક ઠેકાણેથી બીજે ઠેકાણે લઈ જનાર.
Jain Education International
અવતાર પુ. (અપ દૂસ્ વચ્ ઓછું કરવું, ઘટાડવું. અવિમાન ત્રિ. (અપ હૈં મળ શાનસ્) ચોરી કરાતું, હરણ કરાતું, ખેંચાતું.
પાક્ક્ષય પુ. (પાં ક્ષય: અજુસમાસ:) નેત્ર, આંખ. અવાંન્યોતિમ્ 1. (અપાં ક્ષય: અજુસમાસ:) વીજળી. અપાંનપાત્ પુ. (ન પાતતિ પત્ નિર્ વિવત્ તે નામનો એક યજ્ઞીય દેવ.
अपांनत्रिय त्रि. ( अपांनपात् देवता यस्य घ छ वा )
અપાંનપાત જેનો અધિષ્ઠાયક દેવતા છે તેવું હવિષૅ. अपांनप्त्रीय त्रि. ( अपांनपात् देवता यस्य घ छ वा ) ઉપરનો અર્થ જુઓ.
અપાંનાથ પુ. (અપાં નાથ: અહુમાસ:) સમુદ્ર. સાંનિધિ પુ. (નિધીયતેઽસ્મિન્ નિ+ધા જિ) ૧. સમુદ્ર, ૨. વિષ્ણુ.
અપાંપત્તિ પુ. (અપમાં પતિ: પા તિ) ૧. સમુદ્ર, ૨. વરુણદેવ.
અપાપાચમ્ ૧. (વાં પાથ: સાર: અર્જુસમાસ:)
અન્ન.
અપાંપિત્ત ન. (માં પિત્ત સાર: અર્જુસમાસઃ) અગ્નિ. अपपुरिष न. ( अपां पुरिषं मलः सारः अलुक्समासः) રેતી.
ઝાંયોનિ પુ. (માં યોનિઃ મહ: અજુસમાસ:) સમુદ્ર,
સાગર.
અપાંશુજા સ્ત્રી. (ન પાંશુા) પતિવ્રતા –અપાંશુાનાં धुरि कीर्तनीया - रघु० २।२
અપાંસવન ન. (ગજ્જુસમાસ:) આકાશ. અપાંતઘસ્થ પુ. (અર્જુનમાસ:) ઉપરનો અર્થ જુઓ. અપાંતવિમ્ ન. (અજુસમાસ:) શ્રોત્ર, કર્મેન્દ્રિય. અપાંલમુદ્ર પુ. (માં સમુદ્ર:-સવનું અર્જુસમાસઃ)
|
अपहनुति स्त्री. ( अप हनु क्तिन्) ૧. સંતાડવું, ૨. છુપાવવું, ૩. તે નામનો અથલિંકાર, જેમાં પ્રસ્તુત વસ્તુના વાસ્તવિક સ્વરૂપને છુપાવી કોઈ બીજી કાલ્પનિક અગર ખોટી સ્થાપના કરવામાં આવે તે. ગપનુવાન ત્રિ. (અપ નુ જ્ઞાનપ્) ૧. ચોરતું, ૨. છુપાવતું, ૩. ખસેડતું. સપનૂયમાન ત્રિ. (અપ હનુ ર્મળિ શાનપ્) ચોરી કરાતું, બીજે ઠેકાણે લઈ જવાતું, ખસેડાતું.
મન.
અપાંશુા સ્રી. (ન પ ંતુજા) પતિવ્રતા, અવાજ પુ. (ન પા:) ૧. પાકનો અભાવ, ૨. ખાધેલા અત્ર વગેરેનું પાચન નહિ થવું તે, ૩. અપચાથી થતો રોગ.
અપાત્રિ. (નાસ્તિ પાળો યસ્ય) પાકું નહિ તે, કાચું, મૂર્ખ નહીં તે, ડાહ્યું.
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 016067 |
| Book Title | Shabdaratnamahodadhi Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Muktivijay, Ambalal P Shah |
| Publisher | Vijaynitisurishwarji Jain Pustakalaya Trust Ahmedabad |
| Publication Year | 2005 |
| Total Pages | 864 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Dictionary & Dictionary |
| File Size | 23 MB |