________________
પ્રથમ પ્રકાશ.,
મહાવીર દેવની કરૂણા. कृतापराधेऽपि जने, कृपामथरतारयोः। इषद्वाष्पाईयोभद्र, श्रीवीरजिननेत्रयोः ॥३॥
અપરાધ કરવાવાળા જી ઉપર પણ દયાથી નમ્ર અને અશ્રુથી આદ્ધ એવાં શ્રી વીર પરમાત્માના નેત્રોનું કલ્યાણ થાઓ. ૩.
વિવેચન-અંતરગ મહાન કરૂણું યા દયાસૂચક આ બનાવ એવું બન્યું છે કે, તે મહાવીર દેવની અપરાધી જી ઉપર પણ અગાધ કરૂણાને સૂચવી અત્યારની સબળ પણ આત્મભાવમાં નિર્બળ પ્રજાને આશ્ચર્યના વમળમાં નાખે છે વૈરાગ્યવાસનાથી ભરપૂર મહાવીર દેવે ગૃહસ્થાશ્રમને ત્યાગ કરી, નિવૃત્તિ માર્ગ મેળવવા માટે શ્રમણ માર્ગ સ્વીકારી, આ પૃથ્વીતળ ઉપરવિચરતાં એક વખત ઘણું ૭ લોથી ભરપૂર દઢ ભૂમિમાં આવ્યા. આઠમની તપશ્ચર્યા કરી, પેઢાલ ગામની પાસે પેઢાલ નામના વનમાં રહેલ પોલાસ નામના દેવળમાં કાયોત્સર્ગ કરી ધ્યાનસ્થ રહ્યા.
એ અવસરે સૈધર્મ દેવલેકની સુધમાં નામની સભામાં સૈધમેં દેના પરિવાર સહિત બેઠા હતા. વિસ્તારવાળા અવધિ જ્ઞાનથી પૃથ્વીતલ ઉપર અવલોકન કરતા તે ઇદ્દે શમણુ ભગવાનને પેઢાળ વનમા જોયા આ અવસરે મહાવીર દેવને પરિપૂર્ણ જ્ઞાન ઉત્પન્ન થયું નહોતું, પણ તે પરિપૂર્ણ જ્ઞાનોત્પત્તિ કર્મક્ષયથી થાય છે, અને તે કર્મક્ષય ધ્યાનસાધ્ય છે, માટે કર્મક્ષય કરવા તે ધ્યાનાવસ્થામાં નિમગ્ન રહેલા હતા આ સ્થિતિમાં મહાવીર દેવને જેઈઈ ત્યાં જ રહી નમસ્કાર કર્યો, કારણકે વિવેકી જીવ સામાન્ય રીતે પણ સમજી શકે છે, કે આવી ધ્યાનાવસ્થામાં તેમની પાસે જતાં ખેને તેમની તેવી દશામાં વિધરૂપ થઈએ, તથાપિ તે ઈ ને ગુણાનુરાગ છુપ ન રહ્યો. “ગમે તેવી નિકટ કે દુર અવસ્થામાં પણ મહા પુરૂના ગુણેનું સ્મરણું તો કરવું જ. અને સામર્થ્ય હોય તે બીજાઓને પણ ગુણુંનુરાગી કરવા.”
વા ઈરાદાથી પોતાની સભામાં ઈદ્ર બોલી ઉઠયો કે “હે મહાનુભાવો, દે અને અસરાઓ! આ ભરતક્ષેત્રમાં પેઢાલ ગામની નજીક પિલાસ ચૈત્યમા આ મહાવીરદેવ થાનાવસ્થામાં રહ્યા છે. ધ્યાનની