________________
આશ્રવ ભાવનાનું' સ્વરૂપ
૧૩
સુગંધી વિલેપના એ જેના ઉપર લગાડવાથી મળરૂપ થઇ જાય છે તે શરીરમાં પવિત્રતા શી ? સુગંધી તાંબુળાદિ ખાધા હોય છતાં સવારમાં ઉઠતાં મુખ જુગુપ્સનીય યા દુર્ગંધિત થાય છે, તે શરીર શું પવિત્ર કહેવાય ?
સ્વભાવથીજ પવિત્ર યા સુગ ધી, ગંધ, ધૂપ, પુષ્પ, પુષ્પમાળા, વસ્ત્રાદિ જે દેહના સખંધથી દુર્ગંધિત અને અપવિત્ર (મલિન) થાય છે, તે કાયાને પવિત્ર માનવી એ કેટલું બધુ શાચનીય છે ? મંદિરાના ઘડાની માફ્ક સેંકડા વાર આ કાયાને ધાવા, વિલેપન કરે કે અભ્યગન કરો તાપણુ પવિત્ર થવાની નથી. માટે આ અનિત્ય દેહથી જેટલી તપસ્યા, જ્ઞાન, ધ્યાન, અને પરોપકારાદ્વિ બની શકે તે કરી લેવું, એજ આ માનવ દેહનું સાર્થકપણુ છે આ અશુચિ ભાવના ભાવવાથી શરીર સંખ ધી મદ, અભિમાન ગળી જાય છે અને દેહથી આત્માને જુદો જોવામાં આવે છે.
આશ્રવ ભાવનાનું સ્વરૂપ
मनोवाक्कायकर्माणि योगाः कर्म शुभाशुभं । यदाश्रवंति जंतूनामाश्रवास्तेन कीर्त्तिताः ॥ ७४ ॥ मैत्र्यादिवासितं चेनः कर्म सूते शुभात्मकम् । कषायविषयाक्रांतं वितनोत्यशुभं पुनः ॥ ७५ ॥ शुभार्जनाय सुतथ्यं श्रुतज्ञानाश्रितं वचः । विपरीतं पुनर्ज्ञेयमशुभार्जनहेतवे ॥ ७६ ॥ शरीरेण सुगुप्तेन शरीरी चिनुते शुभम् । सततारंभिणा जंतुघातकेनाशुभं पुनः ॥ ७७ ॥ कषायविषयायोगाः प्रमादाविरती तथा । मिथ्यात्वमात्तरौद्रे चेत्यशुभं प्रति हेतवः ॥ ७८ ॥
મન, વચન અને કાયાના વ્યાપાર તે ચેગા કહેવાય છે. તે ચેાગદ્વારા પ્રાણીઓમા શુશુભ કર્મ આવે છે, માટે તે શુભાશુભ કને આશ્રવ કહેલ છે, તેજ ક્રમે કરી બતાવે છે. મન જ્યારે મૈત્રી પ્રમાદાદિ ભાવના વડે વાસિત થાય છે ત્યારે શુભ કર્મ ઉત્પન્ન. કરે છે અને ધાદિકષાય તથા ઈદ્રિચાના વિષયેથી જ્યારે આક્રાંત