________________
લાભથી થતા રાષા અને તેને જીતવાના ઉપાય ૧૯૫
ભૂમિ સમાન, અને હૃતિમાં જવાના કારણરૂપ છે. માયાવડે કરી અગલાની માફક આચરણ કરનારા, અને કુટિલતામાં હુશિયાર, પાપી મનુષ્યા જગતને ઠંગતા છતાં (પોતાના આત્માને કર્મ ખધન કરી દ્રુતિમાં નાખતા હોવાથી) પોતેજ ઢગાય છે. માટે જગત જીવાને આનંદના હેતુરૂપ, આજ વતા (સરલતા) રૂપ મહા ઔષધવડે, જગતનો દ્રોહ કરનારી સર્પ ણી સરખો માયાના જય કરવેા, ૧૫–૧૬-૧૭.
લાભથી થતા દેષા અને તેને જીતવાના ઉપાય. आकरः सर्वदोषाणां गुणग्रसनराक्षसः । कंदो व्यसनवल्लीनां लोभः सर्वार्थिबाधकः ॥ १८ ॥ धनहीनः शतमेकं सहस्रं शतवानपि । सहस्राधिपतिर्लक्ष कोटिं लक्षेश्वरोषि च ॥ १९ ॥ कोटीश्वरो नरेन्द्रत्वं नरेन्द्रश्चक्रवर्त्तितां । चक्रवर्त्ती च देवत्वं देवोपद्रत्वमिच्छति ॥ २० ॥ इंद्रत्वेपि हि समाप्ते यदीच्छा न निवर्त्तते । मूले लघीयांस्तल्लोभः शराव इव वर्धते ॥ २१ ॥ लोभसागरमुद्देलमतिवेलं महामतिः । संतोषसेतुबंधेन प्रसरत નિવારયેત્ ॥ ૨૨ ॥ લાલ દુનિયાના સર્વ જાતના દોષાની ઉત્પત્તિની ખીણુ સમાન છે, ઉત્તમ ગુણાનું ગ્રસન (ભક્ષણ—નાશ) કરવામાં રાક્ષસ તુલ્ય છે, દુઃખરૂપ વધીઓના મૂળ સરખા છે અને ધર્મ કામાદિ પુરૂષાર્થના ખાધ કરનાર લાલજ છે. મૂળમાં શરાવ (રામપાતર) ની સાક લાભ નાના હાય છે પણ આગળ ચાલતા તે શરાવની માફક વ્રાદ્ધ પામે છે. જેમકે, ધનરહિત માણસ એક સેા રૂપા નાણાની કે સુવર્ણ નાણાની ઇચ્છા કરે છે. સેા વાળા પણ હજારની ઇચ્છા કરે છે, હજારના અધિપતિ લાખની ઇચ્છા કરે છે, અને લક્ષેશ્વર પણ કોડની ઈચ્છા રાખે છે. કાટીધ્વજ રાજા થવાને, રાજા ચક્રવર્તિ થવાને, ચક્રવર્તિ દેવ થવાને અને દેવ પણ ઈંદ્ર થવાને ઇચ્છે છે. ઇંદ્રપણું પ્રાપ્ત થયું છતાં પણ ઇચ્છા નિવૃત્ત (શાંત) થતી નથી, માટે વાર વાર મેટી ભરતીની માફક ફેલાતા લેભ સમુદ્રને મહાબુદ્ધિમાન ચેાગીએ સતાષરૂપ પાજ આંધવે કરી તેના ફેલાવાના નિરોધ કરવા.