________________
चतुर्थः प्रकाश प्रारभ्यते.
પૂર્વના પ્રકાશમાં ધર્મ અને ધર્મના ભેદ નયની અપેક્ષાએ કરી, આત્માને રત્નત્રય મુક્તિનું કારણ છે એમ જણાવ્યું. હમણું અભેદ નયની અપેક્ષાએ આત્માનું રત્નત્રયની સાથે ઐકયપણું છે તે બતાવે છે.
आत्मैव दर्शनज्ञानचारित्राण्यथवा यतेः। यत्तदात्मक एवष शरीरमधितिष्ठति ॥१॥ અભેદ નયની અપેક્ષાએ ચતિને આત્માના દર્શન જ્ઞાન અને ચારિત્ર છે. કેમકે જ્ઞાન દર્શને ચારિત્ર રૂપજ આત્મા શરીરમાં રહેલો છે. ૧
તે અભેદતા બતાવે છે, आत्मानमात्मना वेत्तिमोहत्यागाध आत्मनि । तदेव तस्य चारित्रं तज्ज्ञानं तच्च दर्शनम् ॥२॥
જે ચગી મેહનો ત્યાગ કરવાથી આત્માને વિષે આત્માવડે કરી આત્માને જાણે છે, તે જ તેનું ચારિત્ર છે, તે જ જ્ઞાન છે, અને તેજ દર્શન છે ૨
આત્મજ્ઞાનની મુખ્યતા બતાવે છે. आत्मज्ञानभवं दुःखमात्मज्ञानेन हन्यते । तपसाप्यात्मविज्ञानहीनेश्छेत्तुं न शक्यते ॥३॥
આત્મઅજ્ઞાનતાથી પેદા થયેલું દુખ આત્મજ્ઞાન વડે નાશ પામે * છે, જે દુઃખ આત્મવિજ્ઞાન વિનાના મનુષ્યો તપસ્યા વડે કરીને પણ છેદી શકતાં નથી. ૩.
अयमात्मैव चिद्रूपः शरीरी कर्मयोगः । ध्यानाग्निदग्धकर्मा तु सिद्धात्मा स्यान्निरंजनमा ४ ॥ अयमात्मैव संसार; कषायेंद्रियनिर्जितः। तमेव तद्विजेवारं मोक्षमाहुर्मनीषिणः ॥ ५ ॥ જ્યારે સ્વસ્વભાવમાં (આપાગમાં) આત્મા રહે છે ત્યારે