________________
ઉપસંહાર
૧૮૯
ગેહાદિથી મમત્વ છુટી ગયો અને એક વીર પરમાત્માના મનહર જીવનમાં પોતાનું ચિત્ત પડ્યું. પરિણામની વિશુદ્ધિ વૃદ્ધિ પામી અને ક્રમે છેડા જ વખતમાં અવધિજ્ઞાન પેદા થયું. આમ વીસ વર્ષ પર્યત ઉત્તમ શ્રાવક ધર્મ પાળી સુસમાધિએ મરણ પામી ધર્મ દેવકના અરૂણાભવિમાનમાં દેવપણે ઉત્પન્ન થયા. ત્યાંથી આવી માનવદેહ પામી મોક્ષે જશે. આમ આનંદ શ્રાવકની ઉત્તમ સમાદિવાળી સંખના સાંભળી તેનું અનુકરણ કરવાને શ્રાવકેએ યથાચોગ્ય પ્રયત્ન કરો.
શ્રાવકની ઉત્તરભવની સ્થિતિ, प्राप्तः स कल्पेचिंद्रत्वमन्यद्वा स्थानमुत्तमम् । मोदतेऽनुत्तरप्राज्यपुण्यसंभारभाक् ततः ॥१५३ ॥ च्युत्वोत्पद्य मनुष्येषु भुक्त्वाभोगान् सुदुर्लभान । विरक्तो मुक्तिमामोवि शुद्धात्मांतर्भवाष्टकं ॥१५४ ॥
આ પ્રમાણે ઉત્તમ શ્રાવકધર્મ પાળી તેઓ સૈધર્માદિ ક (દેવલોકે) ને વિષે ઈદ્રપણું અથવા કેઈ બીજું સ્થાન (સામાનિક દેવાદિ) પામી અનન્યસદશ અને મહાન પુણ્યસમૂહને ભેગવતા આન દમાં રહે છે. ત્યાંથી આયુષ્ય પૂર્ણ થયે ચવી મનુષ્યભવમાં ઉત્પન્ન થઈ દુર્લભ ભેગેને ભેગવી, સંસારથી વિરકત થઈ તે શુદ્ધાત્માઓ આઠ ભવની અદર મોક્ષ પામે છે. ૧૫૩, ૧૫૪.
ઉપસંહાર इनि संक्षेपतः सम्यक् रत्नत्रयमुदीरितं । सर्वोपि यदनासाथ नासादयति निर्ति ।। १५५ ॥
જે રત્નત્રયને (દર્શન, જ્ઞાન, ચારિત્રને) પામ્યા સિવાય કોઈ પણ મેક્ષ પામી શકતું નથી, તે સમ્યક્ રત્નત્રયનું આ પ્રમાણે સંક્ષેપથી વર્ણન કર્યું ૧૫૫. इतिश्री आचार्य हेमचंद्र विरचिते योगशास्त्रे मुनि श्री केशर
विजयगणि कृत बालावबोधे तृतीयः प्रकाशः
