________________
પરિગ્રહની ઇચ્છા રોગીઓને પણ નાશ કરે છે. ૧૩૯
પુષ્કળ નાણું છતાં તેને ઘર વેચવાની અને છેવટમાં વ્યાજે નાણું લેવાની જરૂર પડી. પૃથ્વીપર કઈ ભાગ્યવાન પુરૂષનો જન્મ થતા દુકાળ દૂર થયો અને તે એટલી બધી ખોટમાં આવી પડયો કે આધ્યાનમાં છાતી પીટીને તેને મરવું પડયુ. મરીને નરકે ગયે. આહા! શું મનુષ્યની ભવૃત્તિ !
પૂર્વે પાટલીપુત્ર નગરમાં નદ રાજા રાજ્ય કરતે હતે. તેની લેભવૃત્તિ મર્યાદા વિનાની હતી. પ્રજા ઉપર મોટા કરે તેણે ના
ખ્યા, બેટા આરોપ મૂકી ધનાઢયે પાસેથી ધન કઢાવ્યું અને સોનાના સિક્કાઓ કાઢી ચામડાનાં નાણાં બનાવ્યાં. પ્રજાને નિર્ધન કરી તેણે સોનાના ડુંગરે બનાવ્યા. છેલ્લી અવસ્થામાં અનેક વ્યાધિઓથી પીડા પામી રીબાઈ રીબાઈ મરણ પામે અને મરીને નરકે ગયે આ પ્રમાણે લેભથી થતા અવગુણો જાણું પિતાની નિર્વાદ ઈચ્છાને સતેષ વૃત્તિઓ કરી નિયત્રિત કરવી, અર્થાત ઇચ્છાને અમુક હદમા લાવી મૂકવી, જેથી વિશેષ અનર્થ થતું અટકે. પરિગ્રહની ઇચ્છા વેગીઓનો પણ નાશ કરે છે.
तपः श्रुतपरिवारां शमसाम्राज्यसंपदम् ॥ परिग्रहग्रहग्रस्तास्त्यजेयुर्योगिनोपि हि ॥११५ ॥
પરિગ્રહરૂપ ગ્રહથી ગ્રસિત થયેલા (ભક્ષણ કરાયેલા) યોગીઓ પણ પિતાની તપ અને શ્રુત જ્ઞાનના પરિવારવાળી સમભાવ રૂપ સામ્રાજ્ય (સ્વત ત્ર) લક્ષમીને નાશ કરે છે (ત્યાગ કરે છે.)–૧૧૫.
असंतोषवतः सौख्यं न शक्रस्य न चक्रिणः।। जन्तोः संतोषभाजो यदभयस्येव जायते ॥ ११६ ॥
તે સુખ અસ તેષવાળા ઇદ્રને કે ચકવતિને પણ મળી શકત નથી કે જે સુખ સંતોષવૃત્તિવાળા અભયકુમારજેવાને પ્રાપ્ત થાય છે.૧૧૮
વિવેચન-મગધ દેશના પાટનગર રાજગૃહી નગરીમાં પરમાહંત ભક્ત શ્રેણિક રાજા રાજ્ય કરતા હતા, તેને અભયકુમાર પુત્ર હતે. બુદ્ધિના વૈભવથી પાંચ પ્રધાનેને તે આગેવાન હતું અને રાજ્યતત્રને એક ધુરંધર હતું. તેના બુદ્ધિબળથી બીજાં રાજ્યો આશ્ચર્ય અને ભય પામી નિરતર તેનાથી સાવધ રહેતાં અને તેવા વિકટ પ્રસંગમાં અભયકુમારની સલાહ માગતાં હતાં. પ્રજાહિતનાં,