Page Text
________________
૨૨૪
દ્વિતીય પ્રકાશ,
પુત્રસ્નેહથી તેની મા વસુ રાજા પાસે ગઈ. એકાંતમ પુત્રને તથા નારદને સંવાદ કો અને તેણે હઠ કરી, ગમે તેમ કરી ગુરૂપુત્રને પ્રાણુભિક્ષા આપવાને આગ્રહ કર્યો. રાજા વસુ સત્યવાદી હતું. પ્રથમ તો જુઠી સાક્ષી ભરવા આનાકાની કરી પણ દાક્ષિણ્યતાથી, સ્ત્રીના આગ્રહથી અને ગુરૂપુત્રના સ્નેહથી તેણે તે વાત અંગીકાર કરી, ખરેખર મેહથી મેહિત થએલા છ કટીના અવસરે દઢ રહી શક્તા નથી તેમજ પોતાની ખ્યાતિને પણ ખ્યાલ કરતા નથી. વસુએ હા પાડવાથી ખુશી થઈ ગુરૂપત્ની ઘેર ગઈ. પ્રાત:કાળમાં પર્વત અને નારદ સભામાં આવ્યા અને પોતપોતાને વિવાદ કહી સંભળાવ્ય સભાના લેકેએ કહ્યું મહારાજ વસુ તમે સત્યવાદી છે માટે જે સત્ય હોય તે કહી આપી આ વિવાદને નિર્ણય કરી આપે. કુમતિથી પ્રેરાઈ દબુદ્ધિ રાજાએ અજને અર્થ ગુરૂએ બકરે કહ્યો છે તેવી સાક્ષી આપી. આ સાક્ષી આપતાજ નજીકમાં રહેલા કેઈ વ્યંતર દેવે તત્કાળ વસુ રાજાને સિંહાસન પરથી નીચો નાખે, અને પછાડીને મારી ના. અને તે મરીને નરકે ગયે. અસત્ય બોલનારા પાપીને તેનું પાપ ફલીભૂત થયુ. આમ કહી નારદ ત્યાંથી ચાલ્યા ગયે સભાના લોકોએ ફીટકાર આપેલે પર્વત પણ ત્યાંથી ચાલ્યો ગયો અને અદ્યાપિ પર્યત જુઠી સાક્ષી આપનાર રાજાની અપકીર્જિ દુનિયામાં ફેલાતી રહી. માટે ગમે તેવા પ્રસંગમાં સત્યજ બેસવું પણ સ્નેહથી કે લોભથી પ્રેરાઈ જૂઠી સાક્ષી નજ આપવી એ આ કથામાથી સાર લેવાનો છે.
न सत्यमपि भाषेत परपीडाकरं वचः॥ . लोकेऽपि श्रूयते यस्मात् काशिको नरकं गतः ॥ ६१॥
બીજાને જેથી પીડા થાય તેવા સત્ય વચને પણ ન બોલવાં કારણ કે લેકમાં પણ સંભળાય છે કે તેવા વચને બોલી કૌશિક નરકમા ગ. ૬૧.
વિવેચન–પરને પીડા થાય તેનો બચાવ કરવા માટે અસત્ય બોલવું એમ કહેવાનો આશય નથી. પણ તે ઠેકાણે બેલ્યા વિના મન રહેવું વધારે સારું છે. જેમકે એક રસ્તામાં ચાલતા મા- .
સને શિકારી માણસે પૂછયું કે અહીથી હરિણતું ટેળું ગયેલું તમે જોયું ? તે ટેળું જતું તેણે જોયું હતું. હવે જે હા પાડી તેને
| SR No. | 011634 |
| Book Title | Yogshastra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kesharvijay |
| Publisher | Vijaykamal Keshar Granthmala Khambhat |
| Publication Year | 1924 |
| Total Pages | 416 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 15 MB |