Page Text
________________
-
-
સત્ય બોલવા ઉપર કાલિકાચાર્યની કથા, ૧૧૧ પગ્ય સેવવાથી (ખાવાથી અનેક વ્યાધિઓ પેદા થાય છે તેમ અસત્ય વચનથી વેર, વિખવાદ, અપ્રતીતિ આદિ કયા દેશે નથી પ્રકટ થતા અર્થાત્ અનેક દેશે પ્રકટ થાય છે. અસત્ય બલવાના પ્રતાપથી પ્રાણિઓ, નિદ, તિર્યંચ અને નરકાવાસાદિમાં ઉત્પન્ન થાય છે. રાજા પ્રમુખના ભયથી કે વહાલા મનુષ્યના આગ્રહથી પણ કાલિકાચાર્યની માફક અસત્ય ન બોલવું. જે માણસ ભયથી કે આગ્રહથી અસત્ય બોલે છે. તે વસુ સજાની માફક નરકમાં જાય છે. ૫૬થી૬૦.
વિવેચન-કાલિકાચાર્ય અને વસુ રાજાનું દ્રષ્ટાંત બતાવવામાં આવે છે. રમણીપુર શહેરમાં જીતશત્રુ રાજા રાજ્ય કરતે. હતા. દત્ત નામના પુરોહિતને રાજાએ પ્રધાન પદવી આપી. કૃતન સ્વભાવવાળા દત્ત પ્રધાને સામત મડળને સ્વાધિન કરી રાજાને બંદીખાને નાખ્યો અને રાજ્યસન ઉપર પોતે બેઠે. તેણે અનેક જીના સંહારવાળે યજ્ઞ પ્રારા એવા અવસરમા કાલિકાચાર્ય નામના જૈનાચાર્ય તે શહેરમાં આવ્યા. આ કાલિકાચાર્ય તે દત્ત રાજાના સસાર પક્ષના મામા હતા. માતાની પ્રેરણાથી દત્ત આચાર્ય પાસે આવ્યા. ઉદ્ધત સ્વભાવથી આચાર્યશ્રીને યજ્ઞના ફલ સંબધમાં પ્રશ્ન કર્યું. આચાર્યશ્રી વિચારવા લાગ્યા કે જેમાં નિરપરાધી અનેક જીવોનો સંહાર થાય તે ધર્મ હાય નહિ અને તેનું ફળ નરક સિવાય બીજુ છે નહિ. આ રાજાને જે હું યજ્ઞનું ફળ નરક કહીશ, તે કપાયમાનું થશે, તેમજ રાજ્યસત્તા સ્વાધિન હેવાથી તે મને પણ હેરાન કરશે. અને બીજી બાજુ જે યથાસ્થિત નથી કહેતે, તે મારા સત્ય વતનો લેપ થાય છે અને જીનેશ્વરની આજ્ઞાનો ભંગ થાય છે. આમ ઉભય રીતે મને સંકટમા આવવાનું છે, છતાં ભલે સત્ય બોલવાથી શરીરને નાશ થતો હોય તે થાઓ પણ અસત્ય તે નજ કહેવું. ક્ષણભંગુર સ્વભાવવાળા આ શરીરના સુખ માટે યા રક્ષણ માટે જેઓ પિતાના સત્યવ્રતને જલાંજલિ આપે છે તે નરકાદિમાં મહા ઘેર રરવ વેદના સહન કકરે છે. તેવા હતભાગી નું જીવન આ દુનિયા ઉપર નકામું છે. આમ દઢ નિર્ણય કરી આચાર્યશ્રીએ કહ્યું, “હે દત્ત ! આવી છેવહિંસાવાળા યજ્ઞો કરનાર મરીને નરકે જાય છે.” આ સાંભળતાં જ
| SR No. | 011634 |
| Book Title | Yogshastra |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kesharvijay |
| Publisher | Vijaykamal Keshar Granthmala Khambhat |
| Publication Year | 1924 |
| Total Pages | 416 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 15 MB |