________________
શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર-આત્મકથા પણાના કારણે જે કઈ તેવુ એશ્વર્ય હોય તો તેનું નહીં હોવાપણું કહી શકાતું નથી તે એશ્વર્ય કેટલેક અંશે સંભવે છે, તથાપિ આ પત્ર લખતી વખતે એ એશ્વર્યની સ્મૃતિ થઈ છે, નહીં તે ઘણા કાળ થયા તેમ થવુ સ્મરણમાં નથી, તો
પછી તે ફરિત કરવા વિશેની ઇચ્છા ક્યારેય થઈ હોય એમ કહી દુખ કેટલું છે ? શકાય નહીં, એ સ્પષ્ટ વાર્તા છે તમે અમે કંઈ દુખી નથી.
જે દુખ છે તે રામના ચૌદ વર્ષના દુખનો એક દિવસ પણ નથી પાડવના તેર વર્ષના દુખની એક ઘડી નથી, અને ગજસુકુમારના વ્યાનની એક પળ નથી, તે પછી અમને એ અત્યંત કારણ ક્યારેય જણાવું સંભવ નથી
[૫૩] [મુબઈ, પ્ર અષાઢ વદ ૩, રવિ, ૧૯૪૯] સર્વ કામના પ્રત્યે પ્રાયે સર્વ કામના પ્રત્યે ઉદાસીનપાડ્યું છે, એવા અમને ઉદાસીનપણું- પણ આ સર્વ વ્યવહાર અને કાળાદિ ગળકા ખાતા ખાતા સંભાર સત્સગજળ-તૃષા સમુદ્ર માડ તરવા દે છે, તથાપિ સમયે સમયે તે પરિશ્રમને
અત્યત પ્રસ્વેદ ઉત્પન્ન થયા કરે છે, અને ઉતાપ ઉત્પન થઈ સાગરૂપ જળની તૃષા અત્યંતપણે રહ્યા કરે છે, અને એ જ દુખ લાગ્યા કરે છે
એમ છતા પણ આવો વ્યવહાર ભજતા પરિણામ તે પ્રત્યે કરવા યોગ્ય નથી; એવો જે સર્વ જ્ઞાની પુરુષોનો અભિપ્રાય તે, તે વ્યવહાર પ્રાયે સમતાપ કરાવે છે આત્મા તેને વિષે જાણે કઈ કરતો નથી, એમ લાગ્યા કરે છે આ જે ઉપાધિ ઉદયવર્તી છે, તે સર્વ પ્રકારે કષ્ટરૂપ છે, એમ પણ વિચારતા લાગતુ નથી પૂર્વોપાર્જિત પ્રારબ્ધ જે વડે શાત થાય
છે, તે ઉપાવિ પરિણામે આત્મપ્રત્યયી કહેવા યોગ્ય છે બાહ્યાભ્ય તર
મનમાં અમને એમ રહ્યા કરે છે કે અલ્પકાળમાં આ નિર્ચ થતાની
ઉપાધિયોગ મટી બાહ્યાભ્યતર નિર્ચ ન્યતા પ્રાપ્ત થાય તો વધારે -યોગ્ય છે, તથાપિ તે વાત અલ્પ કાળમાં બને એવું સૂનું
ભાવનો
