________________
पंचमप्रकाश.
४२३ हवे नहीं अनिमत एवी नाडीने निषेधवाने उपाय कहे . निरुरुत्सेद् वदंती यां, वामां वा दक्षिणामथ ॥
तदंगं पीडयेत्सद्यो, यथा नाडीतरा वदेत् ॥२४॥ अर्थः- चालती एवी डाबी अथवा जमणी, जे नाडीने रुंधवानी - हा होय, ते अंगने दाबवू, के जेथी बीजी नाडी वहेवा मांडे.
अग्रे वामविनागे हि, शशिदेनं प्रचदते॥
दृष्टे दक्षिणनागे तु, रविदेत्रं मनीषिणः॥२४॥ अर्थः- डाह्या माणसो अग्र एवा डाबा विनागमां चंपदेवने कहे, तथा पाबला एवा जमणा विजागमा सूर्यदेवने कहे .
लानालानौ सुखं उःखं, जीवितं मरणं तथा॥ विदंति विरलाः सम्यग, वायुसंचारवेदिनःश्व॥ अर्थः- विरला एवा वायुसंचारने जाणनारा माणसो सारी रीतें, लान, अलान, सुख, कुःख, जीवित तथा मरणने जाणी शके . तथा,
अखिलं वायुजन्मेदं, सामर्थ्य तस्य ज्ञायते ॥ कर्तुं नाडीविशुद्धिं यः, सम्यय जानात्यमूढधीः ॥२४॥ अर्थः- जे बुद्धिमान् माणस नाडीनी विशुद्धि करवाने सारी रीतें जाणे , तेने वायुधी उत्पन्न अतुं सघ सामर्थ्य जणाय .
हवे चार श्लोकोयें करीने नाडीनी शुद्धि कहे . नाच्यष्टकर्णिकारूढं, कलाबिंउपवित्रितं ॥ रेफाक्रांतं स्फुरनासं, हकारं परिचिंतयेत् ॥२४॥ तं ततश्च तडिगं, स्फुलिंगार्चिशतांचितं ॥ रेचयेत् सूर्यमार्गेण, प्रापयेच ननस्तलं ॥२४॥ अमृतैः प्लावयंतं त, मवतार्य शनैस्ततः॥ चंज्ञानं चंडमार्गेण, नानिपने निवेशयेत् ॥१४॥