________________
માટે બાપ આભાર માન્ય નથી,” “આ તો બે દહાડાને તમાસે છે પછી ધૂળની ધૂળ છે,' “ આપ મૂએ સારી ડૂબ ગઈ દુનિયા' આવા અથીતર ન્યાસ અથવા સર્વમાન્ય સૂત્રો મનમાં રાખવાથી જીવનની મુસાફરી હળવી બને છે, કઈ નહિ મનેવિકારની તીવ્રતા-ગાઢતા ઓછી થાય છે અને પ્રગતિમાર્ગ ખરાબ કે અનિષ્ટ રસ્તે ચઢી જતો અટકી જાય છે. આ બધું કેને માટે કયા ભવ માટે ?” આવી દશા કેળવવાની જરૂર છે, ક્રિયા અને ભાવનાની એક વાકયતા ઘણે અંશે સાધી, શકાય છે.
અને કોઈ ખરાબ કામ કરવા વિચાર આવે ત્યારે બહાત ગઈ ઘડી રહી' આવી મનોદશા પડખે ઊભી રહી અકાર્ય નિવારણને અંગે ખૂબ ટેકો આપે છે અને કેટલીયે વાર જીવનપંથને ઉજાળે છે અથવા ખરાબ થઇ જતો અટકાવે છે, કારણકે એમાં સાથે જ સૂત્ર છે કે થોડી સે બીતે જાય.' આ મનોદશાને પ્રેરણું થાય તે કામ થાય તેમ છે. આ કથા લખવાનો એ ઉદ્દેશ છે અને એ પાર પડે એમાં એનું સાફલ્ય છે.
અને દાક્ષિણ્ય' ગુણ આ યુગમાં ઉપદેશ, એતે ભારે જોખમી કામ છે. અત્યારે સ્વાતંત્ર્યને નામે અથવા એના ઓઠા તળે જે સ્વચ્છતાની પિષણ થઈ રહી છે ત્યાં નાના મોટાને વિવેક જાળવવાની વાત કરવી, આપણે વડીલ કે આપણા ઉપરી અધિકારીને આવું કેમ કહેવાય, એમને બોલ કેમ ઉત્થાપાય? એમની સામે કેમ બોલાય? આવી વાત કરનાર નબળા નિમીલ્ય કે પિચ ગણુાય છે. અત્યારે સામે ફટકારનારને બહાદુર ગણવામાં આવે છે, અત્યારે બળ કરનારની બોલબાલા બેલાય છે, તેવા યુગમાં મહેરખાપણાની વાત કરવી કસમયની લાગશે, પણ મને લાગે છે કે આપણા આર્યાવર્તની સંસ્કૃતિમાં આ “હેરખા
