________________
.
એમના પાત્રાલેખનને અંગે ગૂચાતા વિચારા હવે બધ્ધ થશે એ ખ્યાલથી જરા ખેદ થાય છે, પણ લખવાની ટેવવાળા એક એક મુદ્દા પર લખ। વખત ટકી શકે નહિ એ હકીકત છે, પણ વધારે સુંદર પાત્રોને હાથ ધરવાની ભાવના સાથે આ ચિત્રપટ આલેખવામાં પાત્રાલેખને કરવામાં કોઇ અતિશયેાક્તિ કે ન્યૂનતા થઇ ગયા હાય તા તે માટે ક્ષમા ચાહી આ પુસ્તક અભ્યાસની દૃષ્ટિએ જનતા સમક્ષ રજૂ કરૂં છું. આ પુસ્તક કથા લેખનમાં સાહિત્ય દષ્ટિ કરતાં માર્ગ દનની ભાવના વિશેષ છે, એમાં વર્ષોંનની બન્યતા કે અલ કારિતા કરતાં ઉપદેશ કે અનુકરણના પ્રસગા વધારે નીપજાવ્યા છે. એને આશય પ્રગતિ માગના જુદા જુદા માર્ગીમાથી પેાતાને ચેાગ્ય માત્ર' શેાધી લેવાની વિચાર જાગૃતિ એ એના મુખ્ય આશય છે. એ આશય કેટલે અંશે પાર પા છે અથવા પાર પડયેા છે કે નહિ તે જોવાનું કે તેનાં નિ ય કરવાનું કાય” “વાચક, ૐ વિવેચકનું છે. મારી વિજ્ઞપ્તિતા એ છે કે ક્યાતે સાહિત્ય દષ્ટિએ નિહાળવા કરતાં ચારિત્ર ધારણને અંગે એતે ઉપયાગ થાય કે એમાં એ કાંઇ પૂરતી કરે તે! મારેા ઉદ્દેશ પાર પડરો.
મેં શ્મા કથા રચનામાં અન્યની પદ્યકૃતિના ઉપયેાઞ કર્યાં છે. ત્યાં તેનાં નામેા મૂકયાં છે. હું કાઈ કાઈ વાર પદ્મ ખનાવવાનું પણ સાહસ કરૂ છું. તેના કાઇ ક્રાઇ નમુના આ કચામાં મળી આવશે. જ્યાં જ્યાં પદ્મ આવેલ છે ત્યા ત્યાં તે માત્ર લાક્ષણિક છે એમ સમજવું, કારણકે કયાનું સ્થાન સાતપુર મગધ-બિહારમાં હેય ત્યાં ગુજરાતી કૃતિ ચાલે નહિ એ વાત પર સકારણુ લક્ષ્ય ખે સુ` છું. કથાને પ્રદેશ બિહાર છે, સમય લગભગ પાંચમાં છઠ્ઠા સૈકાના છે એટલે એમાં વાહન વ્યવહાર સભાપતિ, જવા આવવાનાં સાધના સર્વ તત્સમયા ચે।જ્યા છે એ વાત ધ્યાનમાં રાખવી.
C