________________
કવિના મગજમાંથી જ નીકળ્યા છે. આ પ્રાચીન પદ્ધતિને મેં છૂટથી ઉપયોગ કર્યો છે.
મૂળ સ્થાને મેં ચાર વિભાગમાં મૂકી છે. એમાં પ્રથમ વિભાગમાં એક દિવસનો વાર્તા સમય લીધો છે, બીજા વિભાગમાં પંદ દિવસને સમય લીધે છે, અને ત્રીજા વિભાગમાં ૬૦ વર્ષને -સમય લીધો છે. મૂળ કથામાં ક્ષુલ્લકનો દાક્ષિણ્ય ગુણ બતાવવા માટે
એટલાં વર્ષ લીધા વગર એ વિભાગ વિકસાવી શકાય તેમ ન હતું, તેથી તે વિભાગને એ સમય અનિવાર્ય બનેલ છે. મારા લયમાં છે કે વસ્તુ નિરૂપણ જેમ બને તેમ સંકીર્ણ થવું જોઇએ જ્યારે બનાવોને માટે લાંબો સમય ન કાઢવો જોઈએ. પણ આ વાર્તાના સ્વરૂપને એમ કરવામાં ન્યાય મળે તેમ નહોતું, તેથી ક્ષુલ્લક દાક્ષિણ્ય ગુણ ખીલવવા એટલાં બધાં વર્ષ વસ્તુનિરૂપણ માટે જરૂરી લાગ્યાં છે. એમાં કોઈ વર્તમાન સાહિત્ય નિયમનું ઉલંઘન થતું હોય તે વસ્તુ નિર્દેશને અંગે અને મૂળ કથાને અનુલક્ષીને તે અનિવાર્ય હતું એમ ગણવાનુ છે. • અને ચોથા વિભાગમાં એક રાત્રીને સમય લેવામાં આવ્યું છે. મેં જે રીતે મૂળ કથાને બહલાવી છે તેમાં પરાકાષ્ઠા (chmax) ચેથા વિભાગમાં આવે છે. મૂળ કથાની મુખ્ય હકીકત દાક્ષિણ ગુણને વ્યક્ત કરવાની છે તે માટે આ ત્રીજો વિભાગ રોકે. છે પણ સર્વની પરાભૂમિ તો થા વિભાગમાં જે મહાન રાજ જલસે થાય છે ત્યાં જ આવે છે. સમયને પરિક્રમ ભ ગ ન થાય અને બાકીની કથા અધુરી ન રહી જાય તેટલા માટે પરિશિષ્ટમાં બાકીની અથા મૂકી દીધી છે. , આ પ્રકારની વસ્તુ સંકળના આ કથામાં થઈ છે. કથા લખવા માડી ત્યારે આટલે લાબો તેને વિકાસ થશે એમ લાગતું નતું