________________
૩૫૩
જીવન નિય પણ મુક્તિનું જ ધ્યેય છે. ઉચ્ચગ્રામી બેયને અંતરમાં જળવી રાખી, તે દિશામાં કાર્યરત થતો માનવી એયને કદાચ ન પહોંચી શકે, તો પણ બે પગથિયાં નીચે પોતાનું સ્થાન નિયત કરી શકે છે,
તપ કરવાથી જીવનમાં એક શક્તિ ખીલે છે. જે શક્તિના નિર્મળ શાંત પ્રભાવથી શ્રી મહાવીર ‘ચંદૌશિક જેવા દષ્ટિવિષ સપને પણ ' બુઝાવી શકયા, જે શક્તિના અખૂટ પારાવાર બળ સામે સંગમ જેવા દે પણ હાર પામ્યા. સર્વ પ્રથમ, તપથી મને બળ મજબૂત થાય, સંયમની વૃદ્ધિ થાય, સામાન્ય વિચારમાં ફરતી ઈન્દ્રિયો પવિત્ર વિચારના માર્ગે વળે. પછી અંતરમાં સમતાનું બળ ખીલે જે બળથી અન્યમાં પણ સમતા જાળવી શકાય. તે પછી શરીરમાં પ્રચંડ તેજબળ ઉભરાય જેના પ્રભાવથી સૂર્ય, ચન્દ્ર પણ ઝંખવાય. શ્રી મહાવીરે તપ આદર્શ જીવનમાં ઉતારીને જગતને સાબિત કરી આપ્યું છે કે, તપ નિર્બળતાનું કારણ નહિ, પણ સબળ માં સબળ શસ્ત્ર કરતાં પણ વધારે સબળ છે. આત્મશક્તિને પ્રગટ . કરવાનું અજબ ઔષધ છે. નિર્બળ વિચારના માણસો જ તપમાં. નિર્બળતાના દર્શન કરી શકે.
પગે ચાલવાની કળા-શ્રી મહાવીરે બાર કલાકમાં બહેતર માઈલ લીબુ જંગલ પગ પર વટાવેલું. જન સાધુ-સાધ્વીઓ પગ પર ચાલે છે. કેઈ પણ સંયોગોમાં વાહનની પરાધીનતા સ્વીકારવાની મને શાસ્ત્ર તરફથી મના છે. • પહેલી એપ્રીલ સને ૧૯૪૬ને દિવસે ગુજરાત મેલ દ્વારા હું અમ-- દાવાદથી મુંબઈ તરફ જતો હતો. નડીઆદ આવતાં ગાડી અટકી. એક ભાઈ અમારા ડબ્બામાં ચઢયા. વાતચીત નીકળતાં તેમણે મને સીધેજ પ્રશ્ન કર્યો, “જૈન સાધુ સાધવીઓ આજના વિજ્ઞાનના જમાનામ પગે શા માટે ચાલતા હશે ? મેં સામે પ્રશ્ન કર્યો, તેમને વહનને સ્વીકાર કરવાની શી જરૂર ?'
૨૦