________________
૩૫e.
વિદારક શ્રી મહાવીર સંસારીને દષ્ટિ આપવા શ્રી મહાવીરે દીક્ષા સિદ્ધાંત પ્રગટા. શ્રાવકે આપે તે પર પેટ ગૂજારો કરીને, અહર્નિશ વિશ્વકલ્યાણનો જાપ જપતાં, તેમજ તે દિશામાં શકય પ્રયાસો કરતાં, પંચ મહાવ્રતધારી સાધુઓ કેવળ જૈન સંઘના જ નહિ પણું વિશ્વ આખાના હિતચિંતક ગણાય.
કોઈ એમ પૂછે કે ઘરમાં રહીને વિશ્વનું અને આત્માનું - ભલું નહિ કરી શકાતુ હોય
દીક્ષાનો જે આદર્શ છે તેને પ્રગટ કરવા માટેના આવશ્યક - અળમાં સર્વ પ્રથમ દીક્ષિતની દષ્ટિ વ્યાપટ નેહ સભર અને નિર્મળ અને એવું વાતાવરણ તેની આસપાસ પ્રતિપળે સજવું જોઈએ. હવે જ સુધી ઘરમાં રહેવાય, ત્યાં સુધી ઉક્ત પ્રકારનું વાતાવરણું સજી ન જ શકાય અને દીક્ષાના આદર્શને પ્રગટ કરવાનું બળ હાથ આવે નહિ. દુનિયાને કંઈક આદર્શ પૂરા પાડવાની સાથે સ્વકલ્યાણની જેને તમને ડેય છે, તે માનવી ઘરમાં રહેતો હોવા છતાં ઘર મૂકીને અને કિનો બને છે અને મરીને જીવી જાય છે.
દીક્ષા પ્રત્યે આજે ઘણાને અણગમો થાય છે. બારીક તપાસ કરતા જણાયું છે કે, આજની સાધુ સંસ્થામાં કલહ અને માયાન વાદળ જામ્યાં છે. જામેલાં વાદળને દૂર કરવાં તે આપણું શ્રાવકની પણ કરે જ છે. પ્રભુ મહાવીરે સાધુ-સાધ્વીની જવાબદારીને અમુક -અંશ શ્રાવક-શ્રાવિકાના હાથમાં અને શ્રાવક-શ્રાવિકાની જવાબદારીને
અમુક ભાગ સાધુ–સાવીના હાથમાં મૂકીને એવી ગજબ સંધ વ્યવસ્થા કરી છે કે જે શરમ કે શેહમાં દબાવા સિવાય સો પિતપિતાનું કર્તવ્ય -બજાવતા રહે તો જન સંઘમાં કોઈ કાળે પણ સડો ન પિસે, આજે - દરેક પિતાને ધર્મ ભૂલી, અવળા માર્ગે જવા લલચાય છે ને તેનું પરિણામ વિપરીત જ આવે,
