________________
અણમોલ તો -
૨૫૫ અંતરાય કર્મના કારણ–જીવ હિંસાદિમાં ૨કત, જીનેશ્વર દેવની પૂજામાં વિઘ કરનાર, મેક્ષ માર્ગને રેગ્યે જે જે સાધન છે તેમા વિઘ નાખનાર જીવ, અંતરાય કર્મ ઉપાર્જન કરે છે.
ચારગતિ અને વિવિધ કર્મબંધ સંબધી પ્રશ્નના (અંતર્ગત) ઉત્તર સાંભળ્યા બાદ શ્રી ગૌતમે પ્રભુ મહાવીરને જીવોના અલ્પકાળ અને દીર્ધકાળ જીવનના હેત વિષે પ્રશ્નો કર્યા.
પ્રશ્ન-હે ભગવાન! અલ્પજીવનનાં કારણભૂત કર્મ, જી કેવી રીતે બાંધે છે ?'
ઉત્તર– હે ગૌતમ! જીવોના અહ૫જીવનનાં કર્મબંધનાં મુખ્ય ત્રણ કારણો છે.
પહેલું કારણ પ્રાણને મારવાથી, બીજુ ખોટું બોલવાથી અને -ત્રીજુ શ્રમણ અને બ્રાહ્મણ ( બ્રહ્મચર્યને અથવા કુશળ અનુષ્ઠાનને ધારણ કરે તે) ને અપ્રાસુક, અનેષણય ખાન, પાન વહોરાવવાથી ‘ઉકવ ત્રણ હેતુથી જીવો થોડા જીવવાનાં કારણભૂત કર્મ બાંધે છે. તેથી ઉલટ ત્રણે હેતુથી દીર્ધકાળ જીવવાનું આયુષ્ય બંધાય છે. જેમકે પ્રાણીને નહિ મારીને, સત્ય બોલીને તેમજ શ્રમણ વા બ્રાહ્મણને પ્રાસ્ટ્રક એષણીય ખાનપાનાદિ પદાર્થો વડે પ્રતિક્ષાભીને.'
હે જ્ઞાનસાગર ' –અશુભ રીતે લાબા કાળ સુધી જીવવાનું કારણભૂત કર્મ કેવી રીતે બાંધે છે તેમજ શુભ પ્રકારે લાંબા કાળ સુધી જીવવાનાં કારણભૂત કર્મ કેવી રીતે બાંધે છે ?'વિનયની સરળ માનવ મૂર્તિશા શ્રીગૌતમે ભગવાન મહાવીરને પ્રશ્ન કર્યો.
પરમજ્ઞાની વીર સૌમ્ય ભાવે બોલ્યા, ગૌતમ! જીવોને મારીને, ખોટું બોલીને તથા શ્રમણ વા બ્રાહ્મણુની હીલના, નિદા ફજેતી, કે -અપમાન કરીને જીવો નક્કી અશુભ રીતે લાંબા કાળ સુધી જીવવાની કારણભૂત કર્મ બાંધે છે. તેથી ઉલટી રીતે પ્રાણોને નહિ મારીને,' સત્ય
