________________
-
-
-
-
-
૨૪૬
વિશ્વોદ્ધારક શ્રી મહાવીર પડતું તે પડયું – જીવ પ્રદેશની સાથે સંબંધ ધરાવતાં કામનું જીવપ્રદેશથી પડવું તે પ્રહાણું કહેવાય; જીવ પ્રદેશોથી કર્મના પડવા. રૂપ પ્રહાણને કાલ પણ અંસખ્ય પરિમાણવાળો છે. તે પ્રહાણના * આદિ સમયને વિષે ઇવ પ્રદેશોથી પડતું કર્મ પડયું એમ કહેવાય છે
છેદાતું તે છેદાચું–કર્મની દીર્ધ કાલની સ્થિતિની લઘુતા કરવી તેને છેદન કહે છે. જીવ તે છેદનને અપવર્તનાકરણ નામના કારણે વિશેષથી કરે છે. અપવર્તનની સ્થિતિ અસંખ્યાત સમયની છે તેથી પ્રથમ સમયમાં સ્થિતિથી છેડતા કર્મને છેદાય' એ પ્રમાણે કહેવાય..
ભેદાતું તે ભેદાચું –પૂર્વ રિથતિથી બદલાતું તે ભેદાયું. શુભ વા અશુભ કર્મના તીવ્રરસનું અપવર્તનો કરણવડે મંદ કરવું, અને મંદરસનું ઉદ્વર્તન કરસુવડે તીવ્ર કરવું તેને ભેદ કહે છે. આ ભેદ પણ અસંખ્યય સમય સ્થિતિવાળો છે. તેથી પ્રથમના સમયમાં તીવ્ર થવા મદરસથી ભેદાતા કર્મને “ભેદાયુ” એ પ્રમાણે વ્યહવાર પૂત સમજવું'
મળતું તે બન્યું –કમંદળ રૂ૫ લાકડાના સ્વરૂપને ધ્યાનરૂપ ' અગ્નિ વડે નાશ, કરે અર્થાત કર્મને અભાવ કરે તેને અહીં દેહ સમજવો તે દાહ પણ અન્ત મુહૂર્તવતી હોવાથી અસંખ્ય સમયવાળે છે તેના આa સમયને વિષે બળતા કર્મને બન્યું છે પ્રમાણે વ્યહવાર પૂર્વોકત કહેવાય.
મરતું તે મર્ય-મરતા એવા આયુકર્મને મયું એ પ્રમાણે વ્યહવાર થાય છે. આયુકર્મના પુત્રને ક્ષય એજ મરણ છે. તે અસગ્યેય સમયવર્તી છે. જન્મના પ્રથમ સમયથી આરંભીને આવચિક મરણ વડે પ્રતિક્ષણે મરણનો અભાવ હોવાથી મરતું તે અયું એ પ્રમાણે કહેવાય છે.
નિર્જરાત તે નિર્જરાચું-નિરતર અનÍવ વડે ક્ષય
