________________
પ3
-અન્ય દ્રવ્યની કારણતા હોતી નથી, પરંતુ વ્યવહારથી
ઉપચારે અન્ય જીવદ્રવ્ય સંબંધી સાપેક્ષભાવે જ્ઞાનાદિ -સ્વરૂપે જે જે ભાવે નિમિત્ત કારણરૂપે ઉપકારકતા શાસ્ત્રમાં જણાવેલ છે, તેને તથા સ્વરૂપે ગીતાર્થ–ગુરુ ભગવંત પાસેથી ન્યથાર્થ ભાવે જાણી લેવી, કે જેથી પરમ શુદ્ધ ક્ષાયિક પરિણામી પરમાત્મામાં અન્ય આત્માના શુદ્ધાશુદ્ધ કેઈપણ પરિણામના કર્તાપણાની વિપર્યાસ બુદ્ધિ થાય નહિ.
અનાદિથી-ચતુર્ગતિ રૂપ આ સંસારમાં પૂર્વે જણાવ્યા મુજબ કર્મબંધની-પરંપરામાં જકડાઈને કર્મની પરાધીનતાએ જન્મ-મરણ કરતા આત્માઓમાં કમની સત્તા ઉપર આત્મશુદ્ધિની વિશેષતારૂપે જગતમાં પ્રત્યક્ષથી અવિરુદ્ધઉપર જણાવેલ (૧૪) ગુણસ્થાનક ક્રમથી આત્માના શુદ્ધઅશુદ્ધ અને શુદ્ધાશુદ્ધ સ્વરૂપને શાસ્ત્રાર્થથી યથાર્થ જાણી ઉત્તરોત્તર શુદ્ધાત્મ સ્વરૂપનું આલંબન લેનારા આત્માઓ પરમ શુદ્ધ ક્ષાયિકભાવે પરમાત્માપણું પામીને સકળ કર્મોને ક્ષય કરી ઉપર જણાવ્યા મુજબ સિદ્ધિ-પદને પામ્યા છે, પામે છે અને પામશે એમ જાણવું.
અન્યથા આત્મ-શુદ્ધિના પુરુષાર્થથી શૂન્ય આત્માઓ તે આ સંસારમાં પુણ્યકર્મ તેમજ પાપકર્માનુસારે અનાદિથી ભટકે છે અને ભટક્યા કરશે એમ જાણવું. કેમકે કઈ પણ આત્મા ચૌદમાં ગુણસ્થાનકને પ્રાપ્ત કર્યા વિના મા (સિદ્ધસ્થાને જઈ શકતા નથી તેમજ કઈ પણ આત્મા કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કર્યા વગર અોગી થઈ શકતું નથી.