________________
૨૮
જાણવું. આ માટે કહ્યું છે કે –
अतीन्द्रियं परं ब्रह्म, विशुद्धानुभवं विना। शास्त्रयुक्तिशतेनापि, न गम्यं यद् बुधा जगुः ॥
આ વચનથી શાસ્ત્રને અ૫લાપ કરવાનો નથી, પરંતુ જે કેવળ શાસ્ત્ર વચનોને મિથ્યા–મતિ કલ્પિત અર્થોના. આધારે આત્મામાં શુદ્ધાશુદ્ધ સ્વરૂપને યથાર્થ અનુભવ કર્યા વિના જ પરમાત્મભાવની પ્રાપ્તિ ઈરછે છે, તેઓને બેધ આપવા માટે છે. કેમકે મતિજ્ઞાનના અપાયાંશરૂપ સમ્યફદર્શન સંબધે કહ્યું છે કે – " एवं जिणपण्णत्तं, तत्तं सद्दहमाणस्स भावओ भावे । पुरीसस्साभिणिवोहे, दंसणसद्दो हवइ जुत्तो." ।।
હવે અનુભવ જ્ઞાનની વિશેષતા સંબંધી જાણવું કે શાસ્ત્રમાં જ્ઞાનના જેમ પાંચ ભેદે જણાવેલા છે, તેમ જ્ઞાની-- ઓના પણ ત્રણ ભેદે જણાવેલા છે. ૧ વિષય પ્રતિભાસ જ્ઞાની, ૨ આત્મપરિણતિમત્ જ્ઞાની, ૩ તાવ સંવેદક જ્ઞાની.
તેમાં પ્રથમ ભેટવાળા સ્વ સમય–પર સમયના ભેદ. ૨હિત માત્ર વિષય પ્રતિભાસ જ્ઞાનીઓને મિથ્યાદષ્ટિ જાણવા, બીજા ભેટવાળા જડ-ચેતનને પરિણામેના ભેદને યથાર્થ અવિરુદ્ધ સ્વરૂપે જાણનારા અંતરાત્માઓ-સમ્યગદષ્ટિ જાણવા અને ત્રીજા ભેદમાં લાપશમિક રત્નત્રયી તેમજ ક્ષાયિક રત્નત્રયીમય સર્વ કેવળી પરમાત્માનું કેવળજ્ઞાન, જે સ્વરૂપ રમણતામય શુદ્ધ-પૂર્ણ—અનંત સહજ સ્વરૂપ છે, તે જાણવું
