________________
૧૯૬
અનુક્રમે સંયમ સ્થાનક ઉપર ચઢતે અવશ્ય નિર્વાણપદને પ્રાપ્ત કરે છે. જ્યારે શરૂઆતથી ઉત્કૃષ્ટ અને પછી મધ્યર સંયમ સ્થાનક ઉપર ચઢતે અવશ્ય પડે છે. આથી અનુક્રમે વિશુદ્ધ સંયમ સ્થાનક ઉપર ચડતા આત્માને તેના ચારિત્ર પર્યાયે નિર્મલ થયા હોવાથી, સુખરૂપ ચારિત્ર હોય છે તે માટે અનુક્રમે સંયમસ્થાનક અને આત્મશુદ્ધિરૂપ ચારિક પર્યાયના-ભેદને ગીતાર્થ–ગુરૂ ભગવંત પાસેથી જાણી લેવું અનિવાર્ય આવશ્યક છે.
૮૮. પ્રશ્ન –સર્વગુણસંપન્ન અને સર્વ દોષ રહિત શ્રી કેવલી ભગવંતને આત્મા, કૃતકૃત્ય હોઈ તેને કૈક આત્મ-સાધના કરવાની હોતી નથી, જ્યારે છઠ્ઠસ્થ પ્રત્યેક સાધક આત્માઓ કિંચિત્ ગુણ યુક્ત તેમજ કિંચિત દોષયુક્ત હોય છે, તે-તેવા, ગુરૂતત્ત્વનું અવલંબન અન્ય આત્માને કેવી રીતે ઉપકારક બની શકે ? તેમજ શું અપ કારક પણ હોઈ શકે છે ?
૮૮. ઉત્તર :–કાઈ પણ ગુણ–ષાત્મક, નિમિત્તનું અવલંબન, મુખ્યપણે તે, અવલંબક આત્માની અવલંબકતાનુસારે, ઉપકારક તેમજ અપકારક બને છે, તેમ છતાં ગુણદોષની ગુરૂલઘુતાનુસારે, નિર્બળ ઉપાદાનતાવાળા આત્માએને તે “સંસના લો મવત્તિ' એ ન્યાય લાગુ પડે છે. જ્યારે ખરેખર તે ગુણજ્ઞાતા આત્મા જ ગુણાવલંબનતા વડે, ગુણ-પ્રાપ્તિ કરી શકે છે, અન્યથા આરંભ-પરિગ્રહાદિ દેને પણ ગુણ,
