________________
૧૯૫
૮૬. પ્રશ્ન –સમ્યફૂલ રહિત-મિથ્યાષ્ટિ આત્મા, આત્મકલ્યાણ કરી શકે? • ૮૬. ઉત્તર –જે આત્માએ ત્રિપંજીકરણ કરી, ગ્રંથભેદ કરી સમ્યક્ત્વ પ્રાપ્ત કર્યું નથી, તેવો મિથ્યાત્વી આત્મા, શુદ્ધ આત્મ-ઉપયોગ રહિત હોવાથી, આત્મશુદ્ધિ કરી શકતો નથી, તથાપિ મિથ્યાત્વ મેહનીયના ઉદયમાં અનેક પ્રકારની તરતમતા હોવાથી મંદ મિથ્યાત્વી, આત્માભિમુખતાએ જે-જે શુભકરણી કરે છે, તે થકી ઉપચારે તેને આત્મશુદ્ધિનું કારણ માનવામાં કેઈ દોષ નથી.
૮૭. પ્રશ્ન –સમ્યકત્વવાન દરેકે-દરેક આત્માને શું એક સરખી આત્મશુદ્ધિકારકતા હોય છે?
૮૭. ઉત્તર –પ્રત્યેક સંસારી આત્માને આત્મ– શુદ્ધિની કારકતા તે દર્શન–મેહનીય તેમજ ચારિત્રમોહનીય કર્મના ક્ષય-ઉપશમ અને ક્ષાપશમ જન્ય હોય છે. તે માટે અને મેહનીય કર્મના બંધ-ઉદય-ઉદારણું અને સત્તાની અનેક પ્રકારની વિચિત્રતાના સ્વરૂપને, ગીતાર્થ ગુરૂભગવંત પાસેથી જાણી લેવું જરૂરી છે. સર્વોત્કૃષ્ટ દેશવિરતિના વિશુદ્ધ સ્થાનકથી, સર્વ વિરતિનું પ્રથમ સંયમ સ્થાનક અનન્તગુણ વિશુદ્ધ હોય છે. કેમકે તે પ્રથમ સંયમ સ્થાનકે સર્વ આકાશના પ્રદેશથી અનન્તગુણું ચારિત્રના પર્યાયે પ્રગટ થાય છે, તેમજ વળી સર્વ સંયમ સ્થાનકની સંખ્યા પણ અસંખ્યાતા લોકાકાશના પ્રદેશ જેટલી જ હોય છે પરંતુ ઉત્તરોત્તર વિશુદ્ધ હોય છે. તેમાં શરૂઆતથી જ