________________
૧૮૧
છે. કેમકે જીવદ્રવ્ય યાને આત્મતત્ત્વ તે સદાકાળ ચૈતન્ય ગુણુયુક્ત હાય છે, જ્યારે શરીરસ્વરૂપી જડપુદ્દગલ દ્રવ્યા કેવળ ભિન્નસ્વરૂપે તે, ચૈતન્યતા રહિત હોય છે. તેથી જડ-સંચાી આત્મપરિણમનેાનુ, તેમજ આત્મ સંચાગી જડ પરિણમાનું ભેદજ્ઞાન કરવું અનિવાર્ય આવશ્યક છે-આ માટે કહ્યુ છે કે
ये यावन्तो ध्वस्तवन्धा अभूवन्,
भेदज्ञानाभ्यास एवात्र मूलम् ;
ये यावन्तोऽध्वस्तवन्धा भ्रमन्ति,
भेदज्ञानानामभाव एवात्र वीजम् .
૭૦. પ્રશ્ન :—આત્માને શરીરને સંબધ, કેવી રીતે થાય છે?
૭૦. ઉત્તરે :~~સ સારી પ્રત્યેક આત્માએ, અનાદિ કાળથી સ-શરીરી છે. શરીરના આધાર વિના—અરૂપી આત્માને, સંસારમાં જે ચિત્ર-વિચિત્ર દેહાદિ સ્વરૂપની પ્રાપ્તિ થાય છે; તે સ`ભવી શકે નહિ. જગતમાં સ્કૂલ ખાહ્ય ઔઢારિક-વૈક્રિય અને આહારક શરીરની વિવિધતાના હેતુભૂત અનાદિથી આત્માને અનુસરનારા તેજસ અનેકાણુ શરીર (ક વણાઓના અધન)નું સ્વરૂપ પણ યથાર્થ જાણવુ જરૂરી છે, કેમકે પ્રત્યેક જીવને જન્મમરણ અને માહ્યજીવનની વિચિત્રતામાં કાણુ શરીર તેમજ તેજસ શરીર મુખ્ય ભાગ ભજવે છે. કેમકે તે ખને શરીરા