________________
૧૩૯
ર૯. પ્રશ્નઃ--સ્યાદ્-સ્વરૂપી દૃઢતા કે પ્રણિધાનસ્વરૂપ એકાગ્રતા કેવી રીતે આવી શકે ?
ધમાં નિઃશ કતા,
૨૯. ઉત્તરઃ—પરિણામી જગત પ્રત્યેક સમયે-સમયે ઉત્પાદ્-વ્યય-ધ્રવાત્મક ભાવમાં પરિણામ પામતું રહે છે. એટલે સમસ્ત પદાર્થો નિરતર ત્રિવિધ ભાવમાં પરિણામ પામતાં હોય છે. તેમ છતાં પ્રત્યેક પરિણમનને નિહેતુક નહિ સમજતાં, તેને પૂર્વાપર જે-જે સ્વરૂપે સ્યાદ્-સાપેક્ષ, સ્વ-પરભાવે યથાર્થ કાર્ય-કારણુતા છે. તેને યથાર્થ અવિરૂદ્ધ જાણવા થકી જ નિઃશકતા,-દૃઢતા અને સ્થિરતા વડે ઇષ્ટાથ કાસિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરી શકાય છે. અન્યથા ઉન્માગે પ્રવતૅન.
કાર્યસિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરી શકાય નહિ..
કરવાથી ઇષ્ટા આ માટે કહ્યુ છે કે
---
જે—–જે કારણ જેહનુ' રે, સામગ્રી સયાગ; મિલતા કારણ નિપજે રે, ક્યોં તણે પ્રયાગ.
૩૦. પ્રશ્ન-પ્રત્યેક આત્માએ પેાત-પેાતાના ઇષ્ટાથે પાત-પેાતાને અનુકુળ પ્રયત્ન કરવા જોઇએ કે દેખાદેખી યા તેા અન્ય કોઈના કહ્યા મુજબ પ્રયત્ન કરવા જોઇએ ?
૩૦. ઉત્તરઃ-ઈદાર્થ સિદ્ધિ તે ઈષ્ટાને અનુરૂપ પુરુષાર્થ થકી હાય, તે માટે પૂર્વે જણાવ્યા મુજખ પાસે કારણાના સમવાય જરૂરી છે. અન્યથા ઈષ્ટા રિદ્ધિ ન હાય. આ માટે કહ્યું છે કે-