________________
૧૦૨
ચારે ભિન્ન-ભિન્ન સ્વરૂપમાં પણ કેવળ કાળાનુસારી જ મક્ષ માને છે. એટલે કે કેવળ કાળાનુસારે જ પ્રત્યેક આત્માને ભિન્ન ભિન્ન સ્વરૂપે મોક્ષ સુખ હોય છે એમ માને છે.
(૫ થી ૮)–કેટલાકે ઉપર જણાવેલ ચારે ભિન્ન-- ભિન્ન સ્વરૂપમાં પણ પ્રત્યેક આત્માને કેવળ પિતપોતાના ભિન્ન-ભિનન સ્વભાવાનુસારેજ મોક્ષ હોય છે. એમ માને છે.
(૯ થી ૧૨) કેટલાકે ઉપર જણાવેલા ચારે ભિન્ન. ભિન્ન સ્વરૂપમાં પણ કેવળ નિયતિ ભાવે જ મેક્ષ હાય. છે એટલે કે પ્રત્યેક જીવને નિયતકાળે જ નિહેતુક મેસ. થાય છે એમ માને છે.
(૧૩ થી ૧૬)–કેટલાકે ઉપર જણાવેલા ચારે ભિન્ન-ભિન્ન સ્વરૂપમાં પણ પ્રત્યેક આત્માને કોઈ પણ નિમિત્તને આશ્રય લીધા વિના કેવળ પોતાના આત્મભાવથી જ મોક્ષ પ્રાપ્તિ થાય છે એમ માને છે.
(૧૭ થી ૨૦)—કેટલાકે ઉપર જણાવેલ ચારે ભિન્ન ભિન્ન સ્વરૂપમાં પણ કેવળ ઈ પરમ–પુરુષ પરમાત્મા યાને ઈશ્વરની કૃપા થકી જ મોક્ષ પ્રાપ્તિ થાય છે એમ. માને છે.
શુદ્ધ સ્યાદવાદ-સ્વરૂપી શ્રી જૈન શાસનને વિષે કાર્યા કઈ પણ કારણને અ૫લાપ કરવો યુક્ત નથી તેથી નિશ્ચય વ્યવહારની પ્રવૃત્તિ-નિવૃત્તિનું નિવૃત્તિ સાપેક્ષ જે સ્વરૂપ અમેએ પૂર્વ