________________
ગ, તેમજ મેહનીય કર્મના ઉદયજન્ય કષાય પરિમાનુસારે કર્તવ્યભાવે નવીનકર્મ (કામણગણાઓ) ગ્રહણ કરીને, તેને અષ્ટવિધ સ્વરૂપે પરિણામ પમાડીને આત્મપ્રદેશોની સાથે દૂધ-પાણીની જેમ એકાકાર સ્વરૂપે બંધ પણ કરે છે. તેમજ તે બાંધેલા કર્મોમાં પણ પ્રત્યેક સમયે. પરિણમાનુસારે ઉદવતના-અપવતનાદિ અનેક પ્રકારના. ફેરફારે પણ કરે છે, અને–
પ્રત્યેક સમયે તે બાંધેલા કર્મોમાંથી જે જે કર્મો જે જે સ્વરૂપે ઉદયમાં આવે છે, તેને તે સ્વરૂપે ભેગવે પણ છે તેમજ સુવિશુદ્ધ ઉપગ પરિણામ વડે કર્મોનો ક્ષય (નિર્જરા) પણ કરે છે. આથી વળી એ પણ સ્પષ્ટ સમજવું કે જડદ્રવ્યમાં કત્વ સ્વભાવ નહિ હોવાથી, કર્મો ને સ્વતઃ કર્મ પરિણામનું કર્તવ કે ભકતૃત્વ હોતું નથી, પરંતુ આત્મત્વ (જીવદ્રવ્ય)માં કર્તૃત્વ સ્વભાવ હેવાથી, તે પિતાના ગ. સંબંધી કાષાયિક કર્તવ પરિણામ વડે વિવિધ-કર્મોમાં. વિવિધ પરિણામને કર્તા હોઈ ઉદયાનુસારે તેને ભક્તા પણ છે.
આ માટે આત્માથીઓએ, પિતાના કર્તવ ભક્તત્વસ્વભાવને શુદ્ધાશુદ્ધ સ્વરૂપે પ્રત્યેક સમયે, કરાતા કર્મથી તેમજ બંધાતા કર્મોથી, ભોગવાતા કર્મોથી એ ત્રિવિધ. સ્વરૂપે પિતાના આત્માને ગીતાર્થ ગુરૂ ભગવંત પાસેથી યથાર્થ અવિરુદ્ધ સમજવા, પ્રયત્ન કરવો જરૂરી છે.
આ માટે પ્રથમ તો કરાતુ કમ જે-છે, તે