________________
ઉપોદઘાત
પ૯ [૫] નાટયશાસા ૧ જૈન કતિ (લ વિ. સં. ૧૨૦૦
નાટયશાસ્ત્રને અંગે નાટ્યદર્પણ ઉપરાંત કોઈ સ્વતંત્ર ગ્રન્થ જૈનોએ એ હેય એમ જણાતું નથી એટલે એ વિષે વિશેષ કહેવાનું રહેતું નથી.
_દિ સંગીતશાસ્ત્ર છ જૈન કૃતિ
(વિ સં. ૧૩૫ –લ વિ. સં. ૧૫૦૦) સંગીતશાસ્ત્રને લગતી સાત કૃતિઓ છે. તેમાંની ચાર તે લ વિ સં. ૧૩૫૦થી લ વિ. સં. ૧૪૯૦ના ગાળામાં રચાયેલી છે. બાકીની ત્રણ કૃતિ વિષે વિશેષ માહિતી મળી શકી નથી આ પરિસ્થિતિમાં આ બધી કૃતિમાં દિ. પાચની કૃતિને હું અગ્ર સ્થાન આપુ છું.
સુધાકલશની બને કૃતિ અત્યારે તે અપ્રસિદ્ધ છે અને એમાંની પહેલી તે અવાપિ અપ્રાપ્ય છે એટલે બીજી પ્રસિદ્ધ કરાય તે આ દિશામાં વિશેષ પ્રકાશ પડે.
[૭] કામશાસ્ત્રઃ ૩ જૈન કતિ (વિક્રમની ૧૭મી સદી)
કામશાસ્ત્રને અને જૈન કૃતિઓ ત્રણથી વધારે નથી અને તેમાં બે તે અપ્રકાશિત છે. વળી કર્મચૂડામણિ જૈન કૃતિ હેય પણ તે વિ. સં. ૧૯૩૭ની રચના છે. આ વિષય જૈનેને હાથે એમના ધાર્મિક વલણને લઈને લગભગ અણખેડાએલું જ રહ્યો છે એમ કહું તે કેમ ?
[૮] સ્થાપત્ય ૧ જૈન કુતિ(ઉ. વિ. સં. ૧૪૦૦) .
એકસંધિએ શિપિશાસ્ત્ર નામની કૃતિ રચી છે એ ઉપરાંત કોઈ જૈને આ વિષયની કોઈ કૃતિ રચાનું જણાતું નથી તેમ જ ઉપર્યુક્ત કૃતિ વિષે વિશેષ માહિતી મને મળી શકી નથી એટલે મૂલ્યાંકન અંગે હું કશું કહેતા નથી.
લી મુકાશાસ્ત્ર આ શા માટે તે કોઈ ને સસ્કૃત કૃતિ રચી જ જણાતી નથી, તે મૂલ્યાંકનની વાત જ શી કરવી?
* !
