________________
समस्त प्राणियो के साथ सद्व्यवहार करो।
उत्पादव्यय ध्रौव्ययुक्त सत् ।।३०॥ तद्भावाव्ययं नित्यम् ॥३१॥ अप्पितानपितसिद्धेः ॥३२॥ स्निग्धरूक्षत्वाद्बन्धः ॥३३॥ न जघन्यगुणानाम् ॥३४॥ गुणसाम्ये सदृशानाम् ॥३५॥ द्वयधिकादिगुणानां तु ॥३६॥ बन्धेऽधिको पारिणामिकौ च ॥३७॥ गुणपर्ययवद्रव्यम् ॥३८॥ कालश्च ॥३९॥ सोऽनन्तसमयः ॥४०॥ द्रव्याश्रया निर्गुणा गुणाः ॥४१॥ तद्भावः परिणामः ॥४२॥
इति तत्त्वार्थाधिगमे मोक्षशास्त्र पंचमोऽध्यायः ॥५॥ कायवाङ मनः कर्म योगः ॥१॥ स आसवः ॥२॥ शुभः पुण्यस्याशुभः पापस्य ॥३॥ सकषायाकषाययोः साम्परायिकेापथयोः ॥४॥ इन्द्रियकषायावतक्रियाः पञ्चचतुः पञ्चपञ्चविंशतिसंख्याः पूर्वस्यभेदाः ॥५॥ तीजमन्दज्ञाता ज्ञात भावाधिकरण वीर्यविशेषेभ्यस्तद्विशेषः ॥६॥ अधिकरणं जीवाऽजीवाः ॥७॥ आद्य संरम्भ समारम्भा रम्भयोगकृत कारिता नुमतकषाय विशेषस्त्रिस्त्रिस्त्रिश्चतुश्चैकशः ॥॥ निर्वर्तनानिक्षेपसंयोगनिसर्गा द्विचतुर्वित्रिभेदाः परम् ॥६॥ तत्प्रदोषनिह्न वमात्सर्यान्तराया सादनोप घाताज्ञानदर्शनावरणयोः ॥१०॥ दुःखशोकतापादन वधपरि देवनान्यात्मपरोभयस्था नान्यसदद्यस्य ॥११॥ भूतवृत्यनु, कम्पादान सरागसंयमा दियोगः शान्तिः शौचमिति सद्व यस्य ॥१२॥ केवलिश्रुतसंघधर्मदेवावर्णवादो दर्शनमोहस्य ॥१३॥ कषायोदयात्ती अपरिणामश्चारित्र मोहस्य ॥१४॥ वह्वारम्भपरिग्रहत्वं नारकस्यायुषः ॥१५॥ माया तैर्यग्योनस्य ॥१६॥ अल्पारम्भ परिग्रहत्वं मानुषस्य ॥१७॥ स्वभावमार्दवं च ॥१८॥ निःशीलवतत्वं च सर्वेषाम् ।।१६॥ सरागसंयमसंयमा संयमाऽकामनिर्जरा लतपसि देवस्य ॥२०॥ सम्यक्त्वं च ॥२१॥ योगवक्रताविसंवादनं चाशुभस्य नाम्नः ॥२२॥ तद्विपरीतं शुभस्य ॥२३॥ दर्शनविशुद्धिविनयसम्पन्नता शीलवतेष्वनतीचारोऽभीक्ष्ण ज्ञानोपयोगसंवेगो शक्तितस्त्यागतपसीसाधु समाधियावृत्त्यकरणमर्हदाचार्य बहुश्रुतप्रवचनभक्तिरावश्यका परिहाणिमार्ग प्रभावना प्रवचन वत्सलत्वमिति तीर्थकरत्वस्य ॥२४॥ परात्मनिन्दाप्रशंसे सदसद्गुणोच्छादनोद्भावने च नीचैर्गोत्रस्य ॥२५॥ तद्विपर्ययो नोचैव त्यनुत्सेको चोत्तरस्य ॥२६॥ विघ्नकरण मन्तरायस्य ॥२७॥
- इति तत्त्वार्थाधिगमे मोक्ष शास्त्रं षष्ठोऽध्यायः ॥६॥हिंसा नृतस्तेया ब्रह्मपरिग्रहेन्यो विरतिर्गतं ॥१॥ देश सर्वतोऽणुमहती ॥२॥ तत्स्थर्यार्थ भावनाः पंच पंच ॥३॥ वाङमनो गुप्तीर्यादान निक्षेपणसमित्या लोकितपान भोजनानि पंच॥४॥ क्रोधलोभ भीरुत्व हास्य प्रत्याख्यानान्यनुवीचि भाषणं च पंच ॥५॥ [११८]