________________
१२४
प्राकृतव्याकरणम् [सू. ८-४-१८१ दृशो निअच्छ-पेच्छावयच्छावयज्झ-वज्ज-सव्वव-देक्खौअक्खावक्खावअक्ख-पुलोअ-पुलअ-निआवआस-पासाः ॥८।४।१८१ ॥
दृशेरेते पञ्चदशादेशा भवन्ति ॥ निअच्छइ । पेच्छइ । अवयच्छइ । अवयज्झइ । वज्जइ । सव्ववइ । देखिइ । ओअक्खइ । अवक्खइ । अवअक्खइ । पुलोएइ । पुलएइ । निअइ । अवआसइ । पासइ ॥ निज्झाअइ इति तु निध्यायतेः स्वरादत्यन्ते भविष्यति ॥ १८१ ॥
स्पृशः फास-फस-फरिस-छिव-छिहालुङ्खालिहाः ॥८।४।१८२॥
स्पृशतेरेते सप्त आदेशा भवन्ति ॥ फासइ । फंसइ । फरिसइ । छिवइ । छिहइ । आलुङ्खइ । आलिहइ ॥ १८२ ॥
प्रविशे रिअः ॥ ८ । ४ । १८३ ॥ प्रविशेः रिअ इत्यादेशो वा भवति ॥ रिअइ । पविसइ ॥ १८३ ॥
प्रान्मृश-मुषोईसः ॥ ८ । ४ । १८४ ॥ प्रात्परयोर्मुशतिमुष्णात्योर्व्हस इत्यादेशो भवति ॥ पम्हुसइ । प्रमृशति । प्रमुष्णाति वा ॥ १८४ ॥ पिर्णिवह-णिरिणास-णिरिणज्ज-रोञ्च-चड्डाः ॥ ८।४।१८५॥ पिरेते पञ्चादेशा भवन्ति वा ॥ णिवहइ । णिरिणासइ । णिरिणज्जइ । रोञ्चइ : चड्डइ । पक्ष । पीसइ ॥ १८५ ॥
भषे कः ॥ ८ । ४ । १८६ ॥ भषेर्भुक्क इत्यादेशो वा भवति ॥ भुक्कइ । भसइ ॥ १८६ ॥
कृषेः कड-साअड्डाञ्चाणञ्छायच्छाइञ्छाः ॥ ८।४ । १८७॥ कृषरेते षडादेशा वा भवन्ति। कड्डइ । साअड्डइ । अञ्चइ । अणच्छइ । अयञ्छइ । आइञ्छइ । पक्षे । करिसइ ॥ १८७ ॥
असावक्खोडः ॥ ८।४ । १८८॥ असिविषयस्य कृषेरक्खोड इत्यादेशो भवति ॥ अक्खोडेइ । आर्स कोशास्कर्षतीत्यर्थः ॥ १८८ ॥
