________________
सुत्तागमे
[जंबुद्दीवपण्णत्ती पमाणसंवच्छरे। लक्खणसंवच्छरे णं भन्ते! कइविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! पंचविहे पण्णत्ते, तंजहा- "समयं णक्खत्ता जोगं जोयंति समयं उऊ परिणमंति । णचुण्ड णाइसीओ बहूदओ होइ णक्खत्ते ॥ १॥ ससि समगपुण्णमासिं जोएन्ति विसमचारिणक्खत्ता । कडुओ बहूदओ य तमाहु संवच्छरं चन्दं ॥ २ ॥ विसमं पवालिणो परिणमन्ति अणुऊसु दिति पुप्फफलं । वासं न सम्म वासइ तमाहु संवच्छरं कम्म ॥ ३ ॥ पुढविदगाणं च रसं पुप्फफलाणं च देइ आइच्चो । अप्पेणवि वासेणं सम्मं निप्फज्जए सस्सं ॥ ४ ॥ आइञ्चतेयतविया खणलवदिवसा उऊ परिणमन्ति । पूरेइ य णिण्णथले तमाहु अभिवडियं जाण ॥ ५॥" सणिच्छरसंवच्छरे णं भन्ते ! कइविहे पण्णत्ते ? गोयमा ! अट्ठावीसइविहे पण्णत्ते, तंजहा-अभिई सवणे धणिट्ठा सयभिसया दो य होंति भद्दवया । रेवइ अस्सिणि भरणी कत्तिय तह रोहिणी चेव ॥१॥ जाव उत्तराओ आसाढाओ जं वा सणिञ्चरे महग्गहे तीसाए संवच्छरेहिं सव्वं णक्खत्तमण्डलं समाणेइ सेत्तं सणिच्चरसंवच्छरे ॥ १५१ ॥ एगमेगस्स णं भन्ते ! संवच्छरस्स कइ मासा पण्णत्ता ? गोयमा ! दुवालस मासा पण्णत्ता, तेसि णं दुविहा णामधेज्जा प०, तं०-लोइया लोउत्तरिया य, तत्थ लोइया णामा इमे, तं०-सावणे भद्दवए जाव आसाढे, लोउत्तरिया णामा इमे, तंजहा-अभिणदिए पइटे य, विजए पीइवद्धणे । सेयंसे य सिवे चेव, सिसिरे य सहेमवं ॥ १ ॥णवमे वसंतमासे, दसमे कुसुमसंभवे । एक्कारसे निदाहे य, वणविरोहे य बारसे ॥ २॥ एगमेगस्स णं भन्ते ! मासस्स कइ पक्खा पण्णत्ता ? गोयमा ! दो पक्खा पण्णत्ता, तं०-बहुलपक्खे य सुक्कपक्खे य । एगमेगस्स णं भन्ते ! पक्खस्स कइ दिवसा पण्णत्ता ? गोयमा ! पण्णरस दिवसा पण्णत्ता, तं०-पडिवादिवसे बिइयादिवसे जाव पण्णरसीदिवसे, एएसि णं भंते ! पण्णरसण्हं दिवसाणं कइ णामधेजा पण्णत्ता ? गोयमा ! पण्णरस णामधेज्जा पण्णत्ता, तं०-पुव्वंगे सिद्धमणोरमे य तत्तो मणोरहे चेव । जसभद्दे य जसधरे छठे सव्वकामसमिद्धे ॥ १॥ इंदमुद्धाभिसित्ते य सोमणस धणंजए य बोद्धव्वे । अत्यसिद्ध अभिजाए अच्चसणे सयंजए चेव ॥ २॥ अग्गिवेसे उसमे दिवसाणं होंति णामाई । एएसि णं भंते! पण्णरसण्हं दिवसाणं कइ तिही पण्णत्ता ? गोयमा ! पण्णरस तिही पण्णत्ता, तं०-णंदे भद्दे जए तुच्छे पुण्णे पक्खस्स पंचमी, पुणरवि गंदे भद्दे जए तुच्छे पुण्णे पक्खस्स दसमी, पुणरवि गंदे भद्दे जए तुच्छे पुण्णे पक्खस्स पण्णरसी, एवं ते तिगुणाओ तिहीओ सव्वेसिं दिवसाणंति । एगमेगस्स णं भंते ! पक्खस्स कइ राईओ पण्णत्ताओ? गोयमा । पण्णरस राईओ पण्णत्ताओ, तं०-पडिवाराई जाव पण्णरसीराई, एयासि णं भंते ! पण्णरसण्हं
