________________
तत्वचिन्तामणै
नापि साध्यं यावद्व्यभिचारि तदव्यभिचारित्वमनोपाधिकावं, साध्यव्यभिचारित्वस्यैव गमकत्वसम्भमात, मच्च दूषितम्।
समिति त निष्कर्षः, घटाभावस्यापि घटप्रतियोगित्वात् । प्रतियोगितावच्छेदकस्येव तादात्म्यसम्बन्धेन प्रतियोगिनोऽप्यन्योन्याभावाभावतया नान्योन्याभावप्रतियोगिन्यव्याप्तिः, न वा अन्योन्याभावप्रतियोगितावच्छेदकेऽतिव्याप्तिः, अत्यन्ताभावाभावस्य प्रतियोगिरूपत्वेन घटादिभेदस्य घटादिभेदात्यन्ताभावाभावरूपतया घटादिभेदात्यन्ताभावरूपस्य घटत्वादेः प्रतियोगितावच्छेदकधर्मस्थापि घटाद्यन्योन्याभावप्रतियोगित्वात् . विवेचितश्चेदं 'माध्याभाववदवृत्तित्वमिति प्रथमलक्षणव्याख्यानावसरे। न च तथापि मंयोगादिसम्बन्धान वचिंचगुणाद्यभावरूपव्यधिकरणसम्बन्धावच्छिन्नाभावप्रतियोगिन्य- ) व्याप्तिः तादृशव्यधिकरणसम्बन्धावच्छिन्नाभावस्य केवलान्वयितया तद.. भाववस्य तत्प्रतियोगिन्यभावादिति वाच्यम् । श्राकामाधभावस, केवखापयित्वेऽपि प्रतियोगित्वव्यवहारान्यथानुपपत्त्या श्राकामाद तदभावत्वस्थेव व्यधिकरणसम्बन्धावविवाभावस्य वेवसायित्वे तदभावत्वस्य तत्प्रतियोगिन्यभ्युपगमात्। केवलान्वयिलक्षणे प्रतियोग्यधिकरणानिरूपितवृत्तिमत्त्वस्यात्यन्ताभावविशेषणतया च न केवल बावयित्वानुपपत्तिः । न चैवं समवायसम्बन्धेन गुणादिमति घ. तादृशमुणधभावाभावप्रत्ययापत्तिरिति वाचं । प्रतियोमिवावच्छे :